Jak sobie radzić ze skokami ciśnienia w ciąży?

W ciąży w Twoim organizmie może dojść do wielu zmian i anomalii, o których przed ciążą nie miałaś zielonego pojęcia, ba nawet nie pomyślałabyś aby je sprawdzać. Gdy jesteś w stanie błogosławionym silnym wahaniom może ulegać na przykład ciśnienie naszej krwi. Z uwagi na fakt, iż jego poziom zlokalizowany poza normą może stanowić pewne zagrożenie dla zdrowia matki i dziecka, jest monitorowane przy każdorazowym spotkaniu z lekarzem prowadzącym ciążę. Co powinnaś wiedzieć o ciśnieniu w ciąży?

Zmiany ciśnienia w ciąży są normalne!

U większości kobiet poziom ciśnienia w okresie ciąży różni się od tego, jaki miały przed ciążą. Jak wynika z praktyki stan błogosławiony może spowodować zmiany nawet w do tej pory wzorcowym ciśnieniu 120/80. Dlatego lekarze zwracają szczególną uwagę na jego poziom przy każdej wizycie kontrolnej. Nie myśl sobie, że to zbędne badanie wprowadzone tylko po to aby położna miała co wpisać w rubryki karty ciąży. Jeśli ciśnienie jest za wysokie może oznaczać gestozę, czyli niebezpieczne zatrucie ciążowe. Z kolei zbyt niskie może również skutkować dodatkowymi objawami.

Na początku ciąży ciśnienie krwi najczęściej nieznacznie spada. Ma to związek z licznymi zmianami, jakie zachodzą w organizmie. Dziecko rośnie, macica oraz łożysko się powiększają, potrzebują dodatkowej ilości krwi, aby uzyskać odpowiedni poziom odżywienia. Skutkiem tego jest utrata elastyczności tętnic oraz żył i spowolnienie przepływu krwi. Wszystko powinno się wyrównać w okolicy 7. miesiąca.

Remedium na problemy ciśnieniowe

Jak wiadomo, każda ciąża jest inna. Podobnie kwestia ma się pod względem ciśnienia krwi, które u części pań może być czynnikiem szkodliwym, a u innych przynieść korzyści. Nigdy nie wiemy, jak dokładnie zachowa się nasz organizm. Niektóre kobiety, które przed zajściem w ciążę cierpiały z powodu nadmiernie wysokiego lub za niskiego ciśnienia krwi są bardzo zadowolone, bo w okresie, tych kilku miesięcy, gdy spodziewają się dziecka, jego poziom wreszcie wyrównuje się, by choć na pewien czas, osiągając wartości w granicach normy.

Nigdy jednak nie wiemy, jak będzie wyglądała konkretna ciąża. Nawet kolejna u tej samej kobiety może być zupełnie inna. Z tego powodu okres ciąży wymaga regularnych wizyt kontrolnych połączonych z każdorazowym pomiarem wartości ciśnienia krwi i zapisywaniem jej do karty ciąży.

Podwyższony pomiar ciśnienia - czy zawsze jest niepokojący?

Zdarza się, że ciśnienie wzrasta tuż przed wejściem do gabinetu. Powodów może być kilka, np. wchodzenie po schodach w przychodni, szybki marsz w drodze na wizytę czy też „efekt białego fartucha”. Dlatego dobrze jest abyś na wizytę przyszła kilkanaście minut wcześniej. Na spokojnie, bez pośpiechu. Jeśli początkowy pomiar wykaże przekroczenie normy, badanie należy powtórzyć po upływie kilkunastu lub kilkudziesięciu minut. Warto też zakupić ciśnieniomierz i regularnie notować pomiary ciśnienia osiągane w domu.

W CIĄŻY NIE PIJE I NIE PALĘ! Obecnie popularne są tego rodzaju akcje społeczne, których zadaniem jest przekonanie i uświadomienie kobietom, jak ważne jest, aby dbały o siebie i dziecko w czasie trwania ciąży. Picie alkoholu i palenie papierosów mogą niekorzystnie wpływać również na ciśnienie krwi w tym okresie, dlatego należy ich kategorycznie unikać.

Zbyt niskie ciśnienie krwi w ciąży

O za niskim poziomie ciśnienia krwi mówimy, gdy jego poziom spada poniżej 90/60 mm Hg. Takie mniejsze wartości mogą występować w sposób ciągły, utrzymujący się lub pojawiać się np. w czasie szybkiej zmiany pozycji (gdy podniesiemy się z leżenia do siadu lub nadmiernie długo stoimy). Takie sytuacje powodują odpłynięcie krwi do dolnych partii ciała i jej oddalanie się od serca, co wywołuje gwałtowne zmniejszenie ciśnienia.

Zbyt niski poziom ciśnienia krwi może być uwarunkowany genetycznie. Zdecydowanie częściej występuje również u wysokich i szczupłych kobiet, o drobnej budowie ciała. Zdarzają się sytuacje, gdy niedociśnienie jest jedynie objawem towarzyszącym groźniejszym schorzeniom, jak np. niewydolność krążenia, czy zaburzenia rytmu serca. Wśród dodatkowych czynników sprzyjających jego wystąpieniu wymienić należy brak aktywności fizycznej oraz silny stres.

Niedociśnienie pojawia się z różnych przyczyn, może stanowić pewną uciążliwość, a określenie powodu i jego ewentualne zniwelowanie nie zawsze jest w pełni oczywiste. Większość objawów można w jego przypadku powiązać, z dolegliwościami, które typowo łączymy z samą ciążą, takimi jak: senność, osłabienie, problemy z koncentracją, nieustanne zmęczenie, czy poranne mdłości. Poza tym może dochodzić do zasłabnięć, bólów głowy i zawrotów głowy, czy szumów usznych. Wynika to z pogorszenia poziomu zaopatrywania w substancje odżywcze oraz tlen narządów wewnętrznych, oraz mózgu. Mimo to najczęściej niskie ciśnienie nie stanowi najmniejszego zagrożenia ani dla ciężarnej, ani dla jej dziecka i nie ma konieczności podejmowania leczenia.

Wszystkie działania, jakie podejmujemy w okresie ciąży, powinno się konsultować z lekarzem. W przypadku występowania zbyt niskiego poziomu ciśnienia krwi zaleca się:

• Wysypianie się!
• Wypijanie 2-3 litrów wody na dobę.
• Ruch – szczególnie na świeżym powietrzu, wskazana jest również odpowiednia gimnastyka oraz pływanie.
• Unikanie spożywania obfitych posiłków.
• Unikanie spędzania czasu w przegrzanych i dusznych pomieszczeniach.
• Pod prysznicem można wykonywać delikatny masaż szorstką myjką, który pomoże usprawnić krążenie krwi – rozpoczynamy od stóp i kierujemy się do serca.
• Aby uniknąć spadków ciśnienia o poranku najlepiej spać w lekko uniesionej pozycji.
• Aby zbyt szybko się nie podnosić, należy pozwolić sobie na beztroskie leniuchowanie w łóżku.
• Raz na jakiś czas możemy pozwolić sobie na wypicie małej, czarnej kawy.

Podwyższony pomiar ciśnienia - czy zawsze jest niepokojący?

Zdarza się, że ciśnienie wzrasta tuż przed wejściem do gabinetu. Powodów może być kilka, np. wchodzenie po schodach w przychodni, szybki marsz w drodze na wizytę czy też „efekt białego fartucha”. Dlatego dobrze jest abyś na wizytę przyszła kilkanaście minut wcześniej. Na spokojnie, bez pośpiechu. Jeśli początkowy pomiar wykaże przekroczenie normy, badanie należy powtórzyć po upływie kilkunastu lub kilkudziesięciu minut. Warto też zakupić ciśnieniomierz i regularnie notować pomiary ciśnienia osiągane w domu.

W CIĄŻY NIE PIJE I NIE PALĘ! Obecnie popularne są tego rodzaju akcje społeczne, których zadaniem jest przekonanie i uświadomienie kobietom, jak ważne jest, aby dbały o siebie i dziecko w czasie trwania ciąży. Picie alkoholu i palenie papierosów mogą niekorzystnie wpływać również na ciśnienie krwi w tym okresie, dlatego należy ich kategorycznie unikać.

Zbyt niskie ciśnienie krwi w ciąży

O za niskim poziomie ciśnienia krwi mówimy, gdy jego poziom spada poniżej 90/60 mm Hg. Takie mniejsze wartości mogą występować w sposób ciągły, utrzymujący się lub pojawiać się np. w czasie szybkiej zmiany pozycji (gdy podniesiemy się z leżenia do siadu lub nadmiernie długo stoimy). Takie sytuacje powodują odpłynięcie krwi do dolnych partii ciała i jej oddalanie się od serca, co wywołuje gwałtowne zmniejszenie ciśnienia.

Zbyt niski poziom ciśnienia krwi może być uwarunkowany genetycznie. Zdecydowanie częściej występuje również u wysokich i szczupłych kobiet, o drobnej budowie ciała. Zdarzają się sytuacje, gdy niedociśnienie jest jedynie objawem towarzyszącym groźniejszym schorzeniom, jak np. niewydolność krążenia, czy zaburzenia rytmu serca. Wśród dodatkowych czynników sprzyjających jego wystąpieniu wymienić należy brak aktywności fizycznej oraz silny stres.

Niedociśnienie pojawia się z różnych przyczyn, może stanowić pewną uciążliwość, a określenie powodu i jego ewentualne zniwelowanie nie zawsze jest w pełni oczywiste. Większość objawów można w jego przypadku powiązać, z dolegliwościami, które typowo łączymy z samą ciążą, takimi jak: senność, osłabienie, problemy z koncentracją, nieustanne zmęczenie, czy poranne mdłości. Poza tym może dochodzić do zasłabnięć, bólów głowy i zawrotów głowy, czy szumów usznych. Wynika to z pogorszenia poziomu zaopatrywania w substancje odżywcze oraz tlen narządów wewnętrznych, oraz mózgu. Mimo to najczęściej niskie ciśnienie nie stanowi najmniejszego zagrożenia ani dla ciężarnej, ani dla jej dziecka i nie ma konieczności podejmowania leczenia.

Wszystkie działania, jakie podejmujemy w okresie ciąży, powinno się konsultować z lekarzem. W przypadku występowania zbyt niskiego poziomu ciśnienia krwi zaleca się:

• Wysypianie się!
• Wypijanie 2-3 litrów wody na dobę.
• Ruch – szczególnie na świeżym powietrzu, wskazana jest również odpowiednia gimnastyka oraz pływanie.
• Unikanie spożywania obfitych posiłków.
• Unikanie spędzania czasu w przegrzanych i dusznych pomieszczeniach.
• Pod prysznicem można wykonywać delikatny masaż szorstką myjką, który pomoże usprawnić krążenie krwi – rozpoczynamy od stóp i kierujemy się do serca.
• Aby uniknąć spadków ciśnienia o poranku najlepiej spać w lekko uniesionej pozycji.
• Aby zbyt szybko się nie podnosić, należy pozwolić sobie na beztroskie leniuchowanie w łóżku.
• Raz na jakiś czas możemy pozwolić sobie na wypicie małej, czarnej kawy.

Za wysokie ciśnienie tętnicze

To już sytuacja zdecydowanie bardziej niebezpieczna, zarówno dla mamy, jak i dziecka. Pojawienie się tego objawu może nastąpić właściwie u każdej przyszłej mamy. Te, które przed ciążą miały problemy z nadciśnieniem znajdują się oczywiście w grupie podwyższonego ryzyka i wymagają stałego monitorowania zarówno przez ginekologa, jak i przez internistę.

Nadciśnienie może doprowadzić do niedotlenienia i groźnych zaburzeń rozwojowych u dziecka, może dojść do odklejenia się łożyska i przedwczesnego porodu. Niebezpieczeństwo dotyczy również przyszłej mamy. O nadciśnieniu mówimy, gdy jego poziom przekracza 140/90. Norma ta dotyczy kobiet, które wcześniej miały właściwe ciśnienie. W przypadku pań, u których ten czynnik zawsze pozostawał obniżony, za nadciśnienie uznaje się wzrost wartości skurczowej o 30 (tej wyższej) oraz rozkurczowej o 15 (tej niższej).

Gdy dochodzi do podwyższenia ciśnienia krwi, mogą również występować dodatkowe objawy, choć nie jest to konieczne. Pośród nich: obrzęki, czy białko w moczu. Opuchlizna pojawia się u licznych ciężarnych kobiet i nie w każdej sytuacji jest powodem do niepokoju, szczególnie gdy trwa upalne lato. Gdy jednak obrzęk manifestuje się nagle, zdjęcie pierścionka staje się niemożliwe, puchnie twarz, podbrzusze i nie znikają po nocnym odpoczynku, a oprócz tego szybko rośnie waga ciała, pomimo prawidłowej diety i braku zmian, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Groźna gestoza i rzucawka

U około 5% kobiet, które spodziewają się narodzin dziecka, dochodzi do wzrostu ciśnienia krwi. Do ujawnienia się nadciśnienia dochodzi zwykle po 20 tygodniu ciąży. Sytuację taką nazywa się obecnie gestozą, dawniej było to zatrucie ciążowe. Wystąpieniem, tego niebezpiecznego objawu nadciśnienia zdecydowanie silniej zagrożone są kobiety, które jeszcze przed poczęciem dziecka chorowały na cukrzycę, nadciśnienie, choroby układu odpornościowego, czy też nerek. Również większe ryzyko towarzyszy ciążom bliźniaczym i wieloraczym. Powodem rozwoju tego niebezpiecznego stanu mogą być także uwarunkowania genetyczne.

PAMIĘTAJ! Gestoza może być bardzo niebezpieczna dla Ciebie i dziecka! Powinnaś bezwzględnie znajdować się pod kontrolą lekarską, najlepiej na oddziale patologii ciąży!

Gdy pojawia się diagnoza – gestoza - konieczne jest podjęcie odpowiedniego leczenia. W niektórych, lżejszych przypadkach, wystarczające jest zrezygnowanie kobiety z pracy zawodowej oraz domowej, i duża ilość odpoczynku. Najbardziej wskazane jest leżenie na lewym boku, gdyż w ten sposób poprawiamy przepływ krwi przez miednicę. Poziom ciśnienia powinien być sprawdzany dwa razy w ciągu doby. Dodatkowo lekarz powinien zalecić ścisłą kontrolę rozwoju dziecka, najlepiej poprzez częstsze odbywanie się badania USG. W części przypadków, a właściwie dość często, z uwagi na ryzyko, jakie niesie za sobą gestoza dla mamy i dziecka, koniecznością jest pobyt w szpitalu i zastosowanie leczenia farmakologicznego w połączeniu ze stałą kontrolą mamy i dziecka. Wszystkie podawane leki są tak dobrane, aby nie oddziaływały negatywnie na rozwijające się dziecko.

Jeśli leczenie nadciśnienia zostanie przez przyszłą mamę zaniedbane, to z dużym prawdopodobieństwem pod koniec ciąży dojdzie do wystąpienia rzucawki, czyli skrajnie niebezpiecznej postaci nadciśnienia.

Rzucawka może doprowadzić do śpiączki lub śmierci przyszłej matki. Stanowi również zagrożenie dla życia dziecka więc nie wolno jej bagatelizować.

Pojawia się tu szereg objawów towarzyszących: bóle głowy, zawroty głowy, nudności, mroczki przed oczami, kolkowe bóle brzucha, czy utrata przytomności, w której czasie dochodzi do pojawienia się drgawek, które mogą przypominać atak padaczki. W takiej sytuacji lekarz musi niezwłocznie podać tlen oraz leki dożylnie w formie kroplówki. Niekiedy nie ma wyjścia i należy natychmiast, szybciej rozwiązać ciąże, dla bezpieczeństwa obojga. U przeważającej większości kobiet nadciśnienie indukowane ciążą ustępuje w ciągu tygodni lub miesięcy od porodu.
 

Zdjęcie: Fotolia.pl

Autor