Numer PESEL

Obowiązkiem rodziców po urodzeniu jest pójście do Urzędu Stanu Cywilnego i zarejestrowaniu dziecka jako osoby fizycznej. Każdy polski obywatel wpisany do rejestru ludności otrzymuje unikatowy numer ewidencyjny PESEL. Co oznaczają poszczególne jego cyfry, w jaki sposób możemy otrzymać numer i jak sprawdzić, czy PESEL jest prawidłowy? Wszystkiego dowiecie się z artykułu.

Obowiązek posiadania identyfikatora PESEL

Numer PESEL, a dokładnie Numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności, to jedenastocyfrowy symbol numeryczny, który pozwala na łatwą identyfikację obywatela w Polsce. Nie jest to rząd przypadkowych nadanych cyfr. Każda ma swoje miejsce i znaczenie. Jest w nim zaszyta data urodzenia, oznaczenie płci, numer porządkowy i liczba kontrolna. Szczegóły jego konstrukcji znajdziesz w tabeli poniżej. A tymczasem napiszę, jak go uzyskać dla noworodka? Dziecko urodzone na terenie Polski ma numer PESEL przypisywany z urzędu (to znaczy automatycznie), nie jest bowiem wymagane składnie oddzielnego wniosku o PESEL dla dziecka.

Cała procedura zostaje uruchomiona jeszcze w szpitalu. Położna lub lekarz, który odbierał poród przygotowuje tzw. kartę urodzenia dziecka, którą w terminie 3 dni od jej sporządzenia musi przekazać do Urzędu Stanu Cywilnego (USC). W ten sposób USC dowiaduje się o narodzinach dziecka i może nadać mu numer PESEL. A zatem dokument stwierdzający, że nastąpiło urodzenie dziecka wysyła do urzędu szpital. To co muszą zrobić rodzice to w ciągu 21 dni od wystawienia karty urodzeniadziecka przez szpital stawić się w USC by zarejestrować dziecko i nadać mu imię. Podczas rejestracji kierownik USC przekaże rodzicom numer PESEL dziecka i zamelduje je.

Zanim udamy się do USC warto skontaktować się z urzędem aby spytać czy karta urodzenia dziecka już do nich dotarła.

Nadanie numeru PESEL jest bezpłatne, nie wiąże się z żadnymi opłatami skarbowymi.

Dlaczego potrzebny jest PESEL?

Nadanie numeru PESEL jest ogromnie ważne, ponieważ obecnie jest to jedyny obowiązujący numer, dzięki któremu jesteśmy identyfikowani. W dzisiejszym świecie bez niego nie załatwimy praktycznie żadnej sprawy np. w urzędzie czy szpitalu. Procedura nadania numeru nie jest skomplikowana, wystarczy aby jeden z rodziców udał się do urzędu stanu cywilnego i zarejestrował dziecko. 

Aby lepiej zrozumieć konstrukcję numeru PESEL rozpiszemy 2 przykłady:

PESEL 800108PPP0K należy do kobiety, która urodziła się 8 stycznia 1980 roku, a PESEL 761115PPP3K - do mężczyzny, który urodził się 15 listopada 1976 roku.

Dlaczego nie mogę odczytać z numeru PESEL daty urodzenia dziecka urodzonego po roku 1999?

To wszystko kwestia kodowania miesięcy. Już tłumaczę skąd się to wzięło. Aby odróżnić od siebie numery PESEL z różnych stuleci, przyjęto następującą metodę oznaczania miesiąca urodzenia:

• dla osób urodzonych w latach 1900 do 1999 – miesiąc zapisywany jest w sposób naturalny, tak jak oznaczamy numerami miesiące w kalendarzu tzn. od 01 (styczeń) do 12 (grudzień). Dlatego nasze numery (myślę o rodzicach i dziadkach) jednoznacznie wskazują datę urodzenia,
• dla osób urodzonych w innych latach niż 1900 – 1999 dodawane są do numeru miesiąca następujące wielkości:
  • dla lat 1800-1899 – 80
  • dla lat 2000-2099 – 20
  • dla lat 2100-2199 – 40
  • dla lat 2200-2299 – 60

Jak rozszyfrować cyfry miesiąca w PESEL?

W PESEL-ach, trzecią i czwartą cyfra możemy rozszyfrować posługując się tabelą lub pamiętając aby odjąć odpowiednią wartość.

I jeszcze na przykładzie:
Osoba urodzona 12 stycznia 1914 roku będzie miała PESEL 140112PPPPK, a osoba urodzona 12 stycznia 2014 roku - 142112PPPPK. Dzięki tej metodzie ministerstwo wyeliminowało ryzyko wystąpienia tego samego numeru PESEL w tym samym czasie.

Wszelkie informacje pochodzą ze strony:  https://obywatel.gov.pl/dokumenty-i-dane-osobowe/czym-jest-numer-pesel

Zdjęcie: Pixabay.com