Witamina D
Witamina D powstaje w ludzkim organizmie pod wpływem ekspozycji na promienie słoneczne. Jednakże mieszkańcy Europy środkowej i północnej mają jej zbyt mało. Dlaczego poziom witaminy w naszych organizmach jest zbyt niski i do czego jest ona tak naprawdę nam potrzeba?
Wszystkiemu winne jest nasze położenie geograficzne, tryb życia i nieodpowiednia dieta. Zbyt mało czasu przebywamy na słońcu. Dzieci większość dnia spędzają w domach, przedszkolach i szkołach. Dorośli od rana do wieczora siedzą w biurach unikając tym samym promieni słonecznych.
Tymczasem do prawidłowego funkcjonowania układu kostnego oraz wzmocnienia odporności niezbędne są „kąpiele” słoneczne oraz zbilansowana i bogata w ryby dieta. Witamina D występuje m.in. w: łososiu, dorszu, tuńczyku, śledziach, makreli, sardynkach, oleju rybnym, jajach oraz wołowinie i wątróbce. Wzbogacane witaminą są też kaszki dla dzieci, płatki śniadaniowe oraz serki i jogurty.
Naturalna synteza witaminy zachodzi pod wpływem promieniowania UVB. W lecie jest ona efektywna przez cały dzień. Wiosną i jesienią jedynie przez 2-3 godziny dziennie.
Jaką rolę pełni witamina D
- Reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową
- Zwiększa wchłanianie wapnia i fosforu oraz zapobiega ich nadmiernemu wydalaniu
- Wpływa na metabolizm tkanki kostnej
- Jest odpowiedzialna za prawidłowe kształtowanie się kości i zębów, a także ich odpowiednią mineralizację oraz gęstość
- Reguluje funkcje tkanki mięśniowej
- Odpowiada za utrzymanie prawidłowej masy i siły mięśni, a w szczególności mięśnia sercowego
- Pozytywnie wpływa na układ immunologiczny
- Stymuluje wzrost komórek układu odpornościowego oraz pobudza produkcję związków przeciwbakteryjnych.
- Reguluje funkcje tkanki nerwowej
- Odpowiednie stężenie witaminy D we krwi optymalizuje działanie systemu nerwowego oraz umożliwia regenerację neuronów i sprawne przewodzenie impulsów nerwowych.
Niedobór witaminy D
Niedobór witaminy D może być przyczyną wielu chorób:
- krzywicy u dzieci i młodzieży - Choroba polega na zaburzeniu wapnienia kości oraz osłabieniu ich struktury.
- osteoporozy u dorosłych - Schorzenie polegające na zaburzeniu mineralizacji kości oraz zmniejszeniu się ich masy i gęstości, przez co kości stają się kruche i łamliwe.
- upośledzenia odporności - Niedobór witaminy D prowadzi do osłabienia funkcji układu odpornościowego oraz ogólnego złego samopoczucia.
- uszkodzenia układu nerwowego - Niedobory witaminy D przyczyniają się do pogorszenia pracy neuronów oraz do uszkodzeń układu nerwowego.
- zaburzeń psychicznych – Za niskie stężenie witaminy D może być przyczyną nerwicy, drażliwości, bezsenności, apatii, a nawet depresji.
Zapotrzebowanie na witaminę D
Głównym źródłem witaminy D powinny być synteza skórna oraz odpowiednia dieta. Jednakże biorąc pod uwagę fakt, że w Polsce nawet przez pół roku nasłonecznienie jest niewystarczające zalecana jest suplementacja. Zalecana dzienna dawka witaminy D:
- Niemowlęta i dzieci do 18 roku życia - 5 mcg/d
- Mężczyźni w wieku 19-50 - 5 mcg/d
- Mężczyźni w wieku 51-65 - 10 mcg/d
- Mężczyźni powyżej 65 roku życia - 15 mcg/d
- Kobiety w wieku 19-30 - 5 mcg/d
- Kobiety w wieku 31-50 - 10 mcg/d
- Kobiety powyżej 50 roku życia - 15 mcg/g
- Okres ciąży i laktacji - 5 mcg/d
Suplementacja witaminy D
Suplementując witaminę D nie należy jednakże zapominać, że istnieje możliwość wystąpienia hiperwitaminozy. Nadmiar witaminy może osiągnąć toksyczne stężenie i doprowadzić do uszkodzenia wielu narządów. Co ciekawe przedawkowanie witaminy występuje jedynie przy suplementacji sztucznym kalcytriolem. Nie ma możliwości zatrucia witaminą nawet przy nadmiernej ekspozycji na światło słoneczne, ani przy bogatowitaminowej diecie .
Zdjęcie: Fotolia by © Ramona Heim All rights reserved