Kolką niemowlęcą nazywamy zespół reakcji i objawów, w których dominuje napadowy, niedający się ukoić płacz lub krzyk dziecka. Te objawy pojawiają się najczęściej u dzieci w wieku od 3 tygodni do 5 miesięcy. Płacz maluszka utrzymuje się najczęściej co najmniej 3 godziny na dobę (ale nie muszą to być 3 godziny z rzędu), minimum 3 razy w tygodniu, zwykle w godzinach wieczornych lub popołudniowych. Często płacz i krzyk nie są jedynymi objawami. Obserwuje się także zaczerwienienie twarzy, podkurczanie nóżek, wzdęcie brzucha oraz oddanie gazów. Co można zrobić, aby ulżyć dziecku i przetrwać narastający płacz i ból maluszka?
Atak kolki jelitowej na ogół zaczyna się gwałtownie i powraca codziennie mniej więcej o stałej porze. Maleństwo zaczyna głośno krzyczeć, robi się czerwone, zaciska piąstki i podkurcza nóżki. Karmione piersią po kilku minutach jedzenia staje się niespokojne, wypuszcza ssaną pierś i odwraca główkę. Po posiłku zaczyna przeraźliwie płakać. Dotychczas nie znaleziono jednoznacznej odpowiedzi, jakie są przyczyny kolki jelitowej. Czasami wskazuje się na: niedojrzałość przewodu pokarmowego, nietolerancję pokarmową, nieprawidłową technikę karmienia, nadmierne wytwarzanie gazów jelitowych lub refluks żołądkowo - przełykowy. Niektóre źródła za przyczynę kolki uznają również palenie papierosów przez matkę, depresję poporodową lub karmienie mlekiem modyfikowanym.
Kolka niemowlęca może występować, bo:
Kolkę niemowlęcą rozpoznaje lekarz na podstawie objawów oraz czasu ich trwania. Nie istnieje żadne badanie laboratoryjne lub obrazowe, które potwierdzi jej wystąpienie. Niemniej jednak pediatra może zlecić badania dodatkowe (na przykład morfologię krwi, badanie ogólne i posiew moczu, wskaźniki stanu zapalnego – OB. i/lub CRP, USG jamy brzusznej) celem wykluczenia innych poważniejszych chorób. Wizyta tym bardziej jest konieczna jeśli oprócz płaczu i krzyku u dziecka dołączają inne objawy np. gorączka, wymioty, biegunka, spadek masy ciała czy drgawki. Warto zaznaczyć, że kolka najczęściej ustępuje samoistnie w wieku około 4 miesięcy życia dziecka i nie jest stanem patologicznym. Dużo zdrowych dzieci doświadcza takich samych objawów i potem rozwija się prawidłowo. Budzi ona jednak duży niepokój rodziców, którzy często zgłaszają się z tym problemem do lekarza, szukając pomocy. Zazwyczaj wystarcza fachowa porada i uspokojenie rodziców, że kolka to nic groźnego.
Jeśli podejrzewamy, że przyczyną kolki jest nietolerancja laktozy lub alergia, należy rozważyć zastosowanie leczenia dietetycznego pod okiem pediatry. U niemowląt karmionych mieszankami mlecznymi w razie wystąpienia kolki stosuje się okresowe leczenie dietą bez mleczną. Ustąpienie objawów w trakcie stosowania diety potwierdza rozpoznanie. Jeśli objawy nie ustąpią może to świadczyć o zakażeniach dróg moczowych, chorobach układu pokarmowego lub zapaleniach dróg oddechowych.
Nie ma jedynej skutecznej metody, są jedynie sposoby, które mogą łagodzić jej objawy. Warto spróbować ocenić temperaturę w otoczeniu dziecka (czy się nie przegrzewa – optymalna temperatura otoczenia to 20-21 stopni), dziecko też nie może być narażone na dym tytoniowy. Należy ograniczyć również bodźce zewnętrzne (intensywne światło, głośny dźwięk).
Spróbuj delikatnego masażu brzuszka, pleców, łagodnego kołysania czy przyłożenia ciepłej pieluchy na brzuch. Ważny jest kontakt mamy z maleństwem i innymi członkami rodziny, aby jak najmniej czasu zostawało same. Poczucie bezpieczeństwa w przypadku występowania kolki jest bardzo istotne
Czasami pomaga zmiana karmienia dziecka i ograniczenie bądź wyeliminowanie z diety produktów zawierających białka mleka krowiego lub produktów silnie alergizujących (nabiału, jaj kurzych, soi, pszenicy, ryb i orzechów). Skuteczne mogą się okazać probiotyki zawierające szczep Lactobacillus reuteri. U niektórych dzieci ulgę przynoszą również herbatki zawierające koper, mięte, cukier. Można także wypróbować preparaty z simetykonem (preparat dostępny na rynku w kroplach). W aptekach i w Internecie dostępnych jest wiele „cudownych preparatów” mających leczyć każdy przypadek kolki jelitowej, które bywają intensywnie reklamowane. Jednak rodzice powinni zachować dystans co do ich skuteczności i ewentualny zakup preparatów skonsultować najlepiej z lekarzem, ponieważ czasem mogą przynieść więcej szkód niż pożytku.
Powyższy zestaw ćwiczeń powtórz 3 razy.
Czytaj także
Kolka niemowlęca - dlaczego nie jest groźna
Zdjęcie: Pixabay.com
Jestem lekarzem w trakcie specjalizacji z pediatrii w Łodzi. Oprócz zagadnień związanych z medycyną interesuję się sportem i językami obcymi.