Najczęstsze problemy niemowlaków - z czym przychodzimy do pediatry?

Małe dzieci, tak noworodki, jak i niemowlęta dopiero przystosowują się do życia poza łonem matki. Do drugiego roku życia ich układ immunologiczny jest niedojrzały, dopiero się uczy i kształtuje. Są przez to dużo bardziej podatne na ataki bakterii i wirusów, których nie brakuje w otaczającym nas świecie. Choć rodzice robią wszystko, by ich maleństwo było zdrowe, nie są w stanie uchronić go przed wszystkimi infekcjami i dolegliwościami. Z czym najczęściej pojawiają się w gabinecie pediatry lub lekarza rodzinnego? I jakie są najczęstsze przypadłości wieku niemowlęcego?

1. Podwyższona temperatura ciała i gorączka

Gorączką nazywamy wzrost temperatury ciała do ponad 38 stopni Celsjusza. Jest to zdecydowanie warte podkreślenia ponieważ czasem zaniepokojeni rodzice podwyższoną temperaturę do 37,5 stopnia uważają już za gorączkę. Przyczyn gorączki może być wiele:

• zakażenie układu moczowego,
• ząbkowanie,
• infekcja dróg oddechowych (wirusowa lub bakteryjna),
• biegunka,
• czy wreszcie poważne stany zagrożenia życia jak np. sepsa.

Jeśli Wasze dziecko ma gorączkę, róbcie notatki lub zapamiętujcie szczegóły przebiegu gorączki. Zawsze podczas wywiadu lekarz powinien zapytać, jaka była maksymalna zmierzona temperatura (i czy technika pomiaru była prawidłowa). Jak się pewnie domyślacie im wyższa temperatura, tym jest to bardziej niebezpieczne. Na pewno padnie pytanie, czy gorączce towarzyszą jakieś inne objawy np. katar czy kaszel. Na gorączkę stosuje się leki p/ gorączkowe – ibuprofen z paracetamolem (u dzieci poniżej 12. roku życia nie stosujemy aspiryny) – co kilka godzin. Ważną sprawą jest, by dziecko w tym czasie spożywało dużo płynów, można zastosować również okłady chłodzące. W niektórych przypadkach w leczeniu konieczne jest zastosowanie antybiotyku.

Przy gorączce zawsze warto skorzystać z porady lekarza. Szczególnie niepokojącym objawem jest długo utrzymująca się gorączka, jak też nagły wzrost temperatury, drgawki, senność, wysypka.

2. Kaszel i katar

Kaszel i katar to najczęstsze objawy infekcji dróg oddechowych i prędzej czy później się z nimi spotkacie. W zdecydowanej większości odpowiadają za nie wirusy. Wymagają leczenia objawowego (syropy na kaszel suchy lub wilgotny – w zależności od etiologii infekcji, spraye do nosa, odciąganie wydzieliny). Podobnie jak przy gorączce, również w tym przypadku ważne jest dobre nawodnienie dziecka. Pamiętajcie także, o oklepywaniu dziecka celem ułatwienia ewakuacji wydzieliny.

Przy tych objawach ważne jest, żeby dziecko zostało zbadane przez lekarza. Należy sprawdzić czy nie ma zmian osłuchowych. Z kolei przedłużający się kaszel może stanowić podstawę do wykonania RTG klatki piersiowej i włączenia antybiotykoterapii.

3. Luźna kupa czyli biegunka

Rodzice noworodków wiedzą, że kupa dziecka może nam bardzo dużo powiedzieć o kondycji maleństwa. Biegunka to niestety kolejna zmora młodych rodziców. Mówimy o niej gdy pojawią się 3 lub więcej luźnych stolców lub co najmniej 1 z domieszką krwi i/lub śluzu. Oczywiście definicja ta nie dotyczy niemowląt karmionych wyłącznie piersią, gdzie rytm wypróżnień jest zupełnie inny. Biegunka ma najczęściej etiologię wirusową lub rzadziej bakteryjną. Należy przede wszystkim nie dopuścić do odwonienia u dziecka, a im mniejsze niemowlę tym o nie łatwiej. Podstawą jest podawanie płynów, fachowo mówiąc nawadnianie doustne. Zawsze zalecam wdrożenie go jak najszybciej. Pomocne w biegunkach są również probiotyki, dostępne w aptekach bez recepty. Problem pojawia się gdy dziecko nie chce przyjmować płynów drogą doustną, wtedy powinno zostać przyjęte do szpitala celem nawodnienia doustnego lub przez zgłębnik.

Jeśli Wasze maleństwo cierpi z powodu biegunki, obserwujcie je uważnie. Niepokojące objawy świadczące o znacznym odwodnieniu to:

• zapadnięte ciemię i gałki oczne,
• suchość śluzówek jamy ustnej,
• opóźniony powrót włośniczkowy (kolor uciśniętego paznokcia dłoni zbyt wolno powraca do pierwotnego stanu) ,
• dodatni objaw fałdu skórnego (fałd skórny przytrzymany pomiędzy palcami, a następnie uwolniony rozprostowuje się bardzo wolno)
• zmniejszone oddawanie moczu.

Również w tym przypadku dziecko zawsze powinno być zbadane przez lekarza, który zaproponuje dalsze postępowanie.

4. Problemy z ząbkowaniem

Często rodzice maluchów zgłaszają się do lekarza gdy u dziecka występują: nadmierne ślinienie się, wkładanie palców do jamy ustnej, rozdrażnienie, niepokój, niechęć do snu i jedzenia, gorączka lub stan podgorączkowy. To mogą być objawy ząbkowania. Najczęściej pierwsze zęby pojawiają się około 6. miesiąca życia, choć nie jest to standard dla wszystkich dzieci. Czasami wcześniej, czasami dopiero przed pierwszymi urodzinami. Warto udać się do lekarza, który zbada dziecko i zaleci żel na ząbkowanie i paracetamol.

5. Wzmożony płacz, rozdrażnienie, napięty brzuch - słowem kolka jelitowa

Kolka jelitowa jest jedną z częstszych dolegliwości u niemowląt. Jej przyczyna nie została do końca poznana i nie ma cudownego sposobu na jej wyleczenie. Czasami powodem jest alergia pokarmowa, mówi się też o dużej ilości gazów i niedojrzałości przewodu pokarmowego. Kolka objawia się najczęściej wzmożonym płaczem dziecka (powyżej 3 godzin, 3 razy w ciągu dnia, przez co najmniej 3 tygodnie), niepokojem, wzdęciem brzucha, podkurczaniem nóg. W leczeniu pomocny może być masaż brzucha, noszenie dziecka na ramionach, herbata z kopru włoskiego, lub Simetikon w kroplach.

Jeśli podejrzewacie kolkę u maleństwa, koniecznie skonsultujcie się z lekarzem, aby wykluczyć inne choroby powodujące wzdęcie i ból brzucha.

6. Zapalenie spojówek

Ostatnia z dolegliwości, z którymi pojawiają się u mnie mali pacjenci jest zapalenie spojówek. U niemowląt na ogół objawia się ono przekrwieniem spojówek oraz ropną wydzieliną. Jeśli zauważymy te objawy, zacznijcie oczyszczać oko używając soli fizjologicznej. Jeśli to nie pomoże, będzie Was czekać wizyta u lekarza. Prawdopodobnie przypisze krople zawierające antybiotyk i /lub steryd i/lub lek przeciwalergiczny.

Listę przypadłości niemowlęcych można by wydłużać i pewnie każdy z Was dopisałby niejedną, jak chociażby problemy z ciemieniuchą, uszami, pleśniawkami, czy alergią. Ważne aby gdzieś blisko mieć sprawdzonego lekarza lub pediatrę, który będzie w razie potrzeby, dostępny i pomocny. Jakie są Wasze najczęstsze problemy zdrowotne, z którymi się zmagacie?

Zdjęcie: Fotolia by © Dmitry Naumov

Autor