Potówki – jak z nimi walczyć?

Twoje maleństwo to pod każdym względem ideał. Jego skóra jest gładka, delikatnie zaróżowiona, po prostu piękna. Ale w życiu nic nie trwa wiecznie. Na jego skórze zupełnie nagle może pojawić się coś niepokojącego, na przykład drobne, różowe krosteczki lub przezroczyste pęcherzyki. Oczywiście, jako troskliwa mama, zaczynasz się martwić. Pamiętaj, że przyczyny takiej zmiany mogą być różne, a skóra małego dziecka jest tak bardzo wrażliwa, że nietrudno ją podrażnić. Drażniące mogą być zarówno pieluszki, środki, których używamy do kąpieli, czy ubranka. A także ciepło i przegrzanie ciała, które jest bezpośrednią przyczyną powstanie potówek u Twojego dziecka.

Czym są i jak wyglądają potówki?

Potówki to zmiany skórne w postaci małych, czerwonych krostek. Wysypka pojawiają się na skutek przegrzania i/lub nadmiernego "opatulenia" maleństwa. Nie zdziwi Cię jeśli napiszę, że gruczoły łojowe noworodków są jeszcze niedojrzałe, prawda? Gdy temperatura dziecka lub otoczenia jest zbyt wysoka, a do tego dojdzie duża wilgotność (dziecko się poci), gruczoły po prostu sobie nie radzą. Na ciele pojawiają się drobne krosteczki, czasem pęcherzyki. Są naprawdę drobne, ich wielkość można przyrównać do łebka od szpilki.

Wyróżnia się następujące rodzaje potówek:

• potówki zwykle - drobne wykwity pęcherzykowate (wypełnione przezroczystym płynem) bez cech zapalenia
• potówki białe - podobne wykwity do potówek zwykłych, różnica jest taka, że wypełnia je mętny płyn,
• potówki czerwone - grudki o charakterze zapalnym. Pęcherzyk wypełniony płynem otoczony jest czerwoną obwódką. Gdy dojdzie do infekcji pęcherzyk wypełnia się ropą.

Najczęściej potówki lokalizują się w fałdach skórnych i miejscach czopowania się gruczołów łojowych. Możesz je zaobserwować na twarzy, szyi, na karku, pod pachami, na plecach, udach, z tyłu głowy, także na ramionach, czy tułowiu malucha. Zmiany mogą niestety powodować swędzenie, dyskomfort i w rezultacie – drapanie. Te nieestetyczne wysypka najczęściej pojawiają się latem, do czego przyczynia się zakładanie zbyt ciasnych lub zbyt ciepłych ubrań.

Przyczyny powstania potówek:

• zbyt wysoka temperatura otoczenia (zbyt ciepło w mieszkaniu lub latem zbyt wysoka temperatura), nawet niemowlętom wystarczy 21 stopni Celsjusza (trochę więcej przy kąpieli)
• utrzymująca się przez dłuższy czas gorączka u dziecka,
• błędy w pielęgnacji dziecka (zbyt rzadkie kąpiele, stosowanie nieodpowiednich kosmetyków - tłustych kremów lub zbyt dużej ilości oliwki, niewłaściwa higiena skóry dziecka),
• przegrzanie dziecka (zbyt ciepłe ubieranie, nadmierne okrywanie dziecka),
• stosowanie syntetycznych materiałów mających kontakt ze skórą dziecka (ubranek, kocyków, ręczników).

Chcesz zapobiegać, nie przegrzewaj dziecka!

Na ogół potówki nie są poważną dolegliwością, więc nie powinnaś wpadać w panikę. Pomyśl co mogło je spowodować i potraktuj jako sygnał, że dziecku jest zbyt ciepło i nie przegrzewaj go na przyszłość. Po drugie weź pod uwagę, że skóra Twojego malucha jest bardzo wrażliwa i musisz pielęgnować ją delikatniej. Zaraz kąpieli w wodzie dokładnie osusz skórę i przypudruj ją zasypką dla niemowląt. Alternatywą może być zasypka ziemniaczana, kukurydziana lub specjalna zasypka na potówki zakupiona w aptece.

Nie przesadzaj z ubieraniem. Zimą i jesienią dziecko leżące powinno mieć na sobie jedną warstwę odzieży więcej niż ty. Jeśli na dworze jest ciepło możesz zrezygnować z dodatkowej warstwy ubrania, a do przykrycia wystarczy ażurowy kocyk lub flanelowa pieluszka. Podczas dużego upału również z przykrycia możesz zrezygnować.

Jeśli zauważysz potówki na ciele a nie podejrzewasz kwestii przegrzania, zadbaj o bardziej przewiewne i luźniejsze ubranie. Przyjrzyj się metkom ubranek, kocyków, ręczników. Wszystkiego z czym styczność ma skóra dziecka. Może niektóre z ubranek są zrobione z tkanin syntetycznych. Jeśli tak, koniecznie przejdź na naturalne. Może z bawełny organicznej lub z włókna bambusowego. Pamiętaj także o właściwej temperaturze w pokoju. Nie może być za wysoka.

Dobre rady, czyli jak pielęgnować skórę z potówkami

• Kiedy kładziesz dziecko do łóżeczka, podłóż pod nie bawełniany ręcznik, który pomoże w absorpcji potu.
• Nie kładź dziecka na żadnych sztucznych lub plastikowych powierzchniach do przewijania. Zamiast tego zastosuj bawełniany ręcznik lub prześcieradło.
• Osuszając skórę dziecka po kąpieli, rób to delikatnie. Nie trzyj, a jedynie delikatnie dotykaj ręcznikiem mokre ciało.
• Pomóc też może sposób naszych babć - kąpiel w krochmalu. Przygotuj letnią, lecz niezbyt chłodną kąpiel z dodatkiem krochmalu (odrobinę mąki ziemniaczanej rozpuszczamy w wodzie i zagotowujemy, a następnie dodajemy go do kąpieli dziecka). Łagodzi swędzenie i podrażnienia.
• W miarę możliwości rób "wietrzenie" skóry dziecka. Rozbierz malucha i pozostaw go na kilka minut bez ubranka lub jego części.
• W okresie "leczenia" nie stosuj kremów, maści na wysypkę, nie stosuj też płynów do kąpieli innych niż emolienty, odpuść sobie mydła. Rezultaty mogą być odwrotne od zamierzonych - kosmetyki te zatrzymują wilgoć w skórze malucha w czego efekcie mogą tylko pogorszyć wysypkę.
• Jeśli w nocy jest za gorąco lub zbyt duszno, postaraj się o solidne przewietrzenie pokoju, w którym śpi twoja pociecha.
• Ponieważ potówki powodują swędzenie i drapanie, zadbaj o to, by maluch miał krótkie paznokcie. Dziecko drapie się nawet w nocy, aby temu zapobiec na czas, gdy śpi, zakładaj mu małe skarpetki na ręce.
• Nie stosuj alkoholu na skórę, ani żadnych środków na jego bazie.

W walce z potówkami pomaga nadmanganian potasu - do kąpieli wsypujemy 2-3 kryształki. Woda ma być lekko różowa nie fioletowa. Ale jego zastosowanie powinien zlecić lekarz, po obejrzeniu dziecka.

Kiedy kontakt z lekarzem?

Na ogół nie wymagają interwencji specjalisty, ale oczywiście kontrolna wizyta u lekarza nie zaszkodzi. Po niej z pewnością poczujesz się spokojniejsza, znajdziesz także odpowiedź na nurtujące Cię pytania. Do pediatry powinnaś się udać jeśli Twój maluszek cierpi z powodu wysypki, lecz nie jesteś pewna, czy to tylko potówka czy jednak coś innego, a także w sytuacji gdy po kilku dniach wysypka nie znika, staje się coraz większa, dziecko jest niespokojne lub zaczyna gorączkować.

Czy spotkałyście się z problemem potówek u Waszych dzieci? Jeśli tak, dajcie znać co pomogło w Waszym przypadku i co było przyczyną pojawienia się potówek.

Zdjęcie: Pixabay.com CC0

Autor