Próchnica butelkowa

Próchnica butelkowa widoczna jest na zębach niemowląt i małych dzieci w postaci białych, szarych i ciemnych plamek, smug i przebarwień. Zwykle występują one na siekaczach, blisko dziąseł, często od wewnętrznej strony jamy ustnej. Skąd bierze się próchnica butelkowa? Jak sama nazwa wskazuje, od częstego picia z butelki. 

fot. Unsplash.com

Źródła próchnicy butelkowej

Próchnica to bakterie z rodziny streptokoków, które odżywiają się przede wszystkim cukrem. Bakterie wytwarzają kwasy, które niszczą zęby. Oprócz picia z butelki słodkich napojów, kolejnym czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo choroby jest usypianie dziecka przy butelce. Podczas snu zdecydowanie zmniejsza się ilość wydzielanej śliny, a co za tym idzie zwiększa się poziom zakwaszenia w jamie ustnej, a to prowadzi do próchnicy. Częste picie z butelki w nocy również wspomaga jej rozwój. 

Pierwsze objawy

Początkowo pojawiają się zmiany na górnych jedynkach w pobliżu dziąseł. Próchnica szybko postępuje, zagarnia coraz większe powierzchnie i w bardzo krótkim czasie może kompletnie zniszczyć wszystkie ząbki. Dlatego jeśli zauważymy niepokojące objawy, czyli białe lub brązowe plamy na górnych przednich zębach, powinniśmy udać się do dentysty. Na wizytę u stomatologa nigdy nie jest za wcześnie. Pierwsza wizyta może się odbyć nawet, jeśli dziecko ma tylko jeden ząbek. Dentysta przekaże rodzicom informacje o tym, jak dbać o pierwsze ząbki dziecka, sprawdzi rozwój jamy ustnej, a dziecko oswoi się z sytuacją.

Profilaktyka próchnicy butelkowej

Można zapobiec wystąpieniu próchnicy. Wystarczy przestrzegać kilku najważniejszych zasad:

• Nie oblizuj smoczka ani butelki dziecka! Ślina dorosłego dostarcza dziecku kolejnych bakterii i maluch może się w ten sposób zarazić próchnicą
• Przyzwyczajaj maluszka do picia niegazowanej wody
• Nie dosładzaj soczków i herbatek
• Przed pojawieniem się ząbków myj jamę ustną dziecka nasączonym przegotowaną wodą wacikiem
• Nie pozwalaj dziecku zasypiać przy butelce
• Nie karm malca butelką dłużej niż jest to konieczne
• Jak najszybciej ucz malucha jedzenia łyżeczką i picia z kubeczka
• Gdy przebiją się ząbki, używaj szczoteczki  i pasty do zębów z fluorem

Czytaj więcej na temat:

Jak myć zęby mleczne

Pierwsza wizyta u pedodonty

Próchnica butelkowa - leczenie

W początkowej fazie próchnicy, kiedy nie dojdzie jeszcze do powstania ubytków, wystarczy zastosowanie fluoryzacji. Jednak kiedy zmiany próchnicze są już dużo bardziej zaawansowane, należy wykonać zabieg z azotanem srebra. Aby zatrzymać dalszy rozwój próchnicy, mleczne ząbki impregnuje się (lapisowanie to potoczna nazwa). Zabieg ten polega na nasączeniu zęba 40% roztworem azotanu srebra. Wytrącające się srebro ma silne właściwości bakteriobójcze i pomaga zahamować rozwój choroby. Tak zabezpieczonych zębów nie trzeba usuwać, co ma ogromne znaczenie dla rozwoju stałego uzębienia i prawidłowego zgryzu. Niestety lapisowane ząbki mają bardzo ciemny, czarny kolor w miejscach gdzie już wdała się próchnica, co wygląda mało estetycznie.

Zepsute ząbki bolą i są wrażliwe na ciepłe oraz zimne jedzenie i napoje. Dodatkowo zepsute zęby mleczne mają zły wpływ na rozwój stałego uzębienia. Pogląd, że "zęby mleczne i tak wypadną" jest błędny i bardzo szkodliwy. Warto pamiętać także o tym, że mycie zębów szczoteczką i pastą z fluorem zacząć należy już od pierwszego zęba.

Czytaj również:

Zęby, a właściwa dieta

Kalendarz ząbkowania