Data publikacji:

Kiedy dziecko zaczyna łapać zabawki? Rozwój umiejętności chwytania u niemowląt

ozwój dziecka to fascynujący proces, który odbywa się stopniowo. Jednym z najważniejszych kamieni milowych w pierwszych miesiącach życia jest nauka chwytania przedmiotów, co jest równoznaczne z rozwojem zdolności motorycznych i koordynacji ruchowej. Młodzi rodzice często zadają sobie pytanie: kiedy dziecko zaczyna łapać zabawki? Odpowiedź na nie wymaga zrozumienia poszczególnych etapów rozwoju niemowlęcia oraz roli, jaką odgrywają różne rodzaje chwytów.
Baby playing with colorful wooden toys

Etapy rozwoju chwytania u dziecka

Chwytanie jest umiejętnością, którą dziecko rozwija stopniowo. Już na początku życia niemowlę ma odruch chwytny, który jest automatyczną reakcją na dotyk dłoni. Z czasem, w miarę dojrzewania układu nerwowego i rozwijania koordynacji ruchowej, dziecko zaczyna świadomie kontrolować swoje ruchy.

Odruch chwytny – pierwszy krok

Odruch chwytny pojawia się już w życiu płodowym i jest obecny od razu po narodzinach. Kiedy dotkniesz wewnętrznej części dłoni noworodka, jego paluszki automatycznie zacisną się na twoim palcu. Jest to naturalna reakcja, która stopniowo zanika około 3–4 miesiąca życia, ustępując miejsca świadomemu chwytaniu.

Kiedy dziecko zaczyna łapać zabawki?

Około 3–4 miesiąca życia niemowlę zaczyna próbować sięgać po przedmioty, choć jego ruchy są jeszcze nieskoordynowane. W tym okresie ważne jest, aby rodzice dostarczali dziecku lekkie i bezpieczne zabawki, które łatwo utrzymać w małych rączkach. Do 5–6 miesiąca życia dziecko rozwija zdolność chwytania obiema rączkami jednocześnie. To także czas, w którym maluch uczy się przekładać zabawkę z jednej ręki do drugiej, co jest istotnym krokiem w rozwoju koordynacji ręka-oko.
Uwaga: pamiętaj, że każde dziecko rozwija się we własnym tempie. Określone przez specjalistów ramy czasowe są bardzo orientacyjne; nie należy więc przejmować się, gdy maluszek nie wykazuje chęci chwytania przedmiotów w pierwszych miesiącach życia. Niektóre niemowlęta rozpoczynają chwytanie wcześniej, inne później – i to jest w porządku!

Rola różnych chwytów w rozwoju motorycznym

W miarę jak dziecko rozwija swoje umiejętności manualne, przechodzi przez różne etapy chwytania. Każdy z nich odgrywa ważną rolę w przygotowaniu dłoni do wykonywania precyzyjnych ruchów. Jakie ruchy dłońmi wykonuje maluch, ucząc się chwytać?

Chwyt nożycowy

Chwyt nożycowy to etap, który pojawia się około 7–8 miesiąca życia. Dziecko zaczyna używać palca wskazującego i kciuka, aby chwytać większe przedmioty. Ruch ten przypomina działanie nożyczek. Chwyt nożycowy umożliwia dziecku m.in. bawienie się większymi zabawkami.

Chwyt szczypcowy

Około 9–10 miesiąca życia pojawia się chwyt szczypcowy, który jest bardziej precyzyjnym rodzajem chwytania. Dziecko wykorzystuje koniuszki kciuka i palca wskazującego, aby podnosić małe przedmioty. Rozwój chwytu szczypcowego jest niezwykle ważny, ponieważ przygotowuje dłonie do bardziej skomplikowanych czynności, takich jak rysowanie i trzymanie sztućców.

Jak naturalnie wspierać rozwój chwytania?

Czy wiesz, że dzięki prostym krokom możesz pomóc swojemu dziecku w prawidłowej nauce chwytania? Oto sposoby, dzięki którym ta ważna umiejętność może pojawić się u twojego maleństwa szybciej.

Proponuj odpowiednie zabawki

Wybieraj zabawki dostosowane do wieku dziecka. Pamiętaj, aby były lekkie, bezpieczne i łatwe do chwytania. Doskonałym wyborem mogą okazać się:
  • miękkie klocki,
  • piłeczki z wypustkami,
  • książeczki sensoryczne wykonane z różnych tkanin,
  • zabawki z uchwytami,
  • lekkie grzechotki.
  • Wykonuj ćwiczenia motoryczne

    Zachęcaj dziecko do zabawy, umieszczając zabawki w zasięgu jego rączek. Możesz także delikatnie prowadzić rączkę dziecka w kierunku przedmiotu, ucząc je świadomego sięgania. Warto także często gładzić wierzchnią część dłoni maluszka, na przykład podczas karmienia lub przytulania.

    Obserwuj postępy dziecka

    Każde dziecko rozwija się w swoim tempie. Jeśli zauważysz, że maluch ma trudności z chwytaniem przedmiotów po ukończeniu 6. miesiąca życia, warto skonsultować się z pediatrą.

    Stosuj zabawy sensoryczne

    Wykorzystuj przedmioty o różnych fakturach, kształtach i kolorach, aby stymulować różne zmysły dziecka. Mogą to być nie tylko zabawki; możesz wykorzystać wiele przedmiotów dowolnego użytku (pod warunkiem że są czyste i bezpieczne). Zabawy sensoryczne pomagają rozwijać koordynację ruchową i zdolności poznawcze.

    Co powinno cię niepokoić?

    Choć jak wspomnieliśmy, każde dziecko rozwija się indywidualnie, istnieją pewne sygnały, które mogą wskazywać na opóźnienia w rozwoju motorycznym. Jeśli dziecko w wieku 6 miesięcy nie wykazuje zainteresowania chwytaniem przedmiotów lub ma inne trudności z koordynacją ruchową, warto omówić te kwestie z lekarzem. Wczesna interwencja może pomóc w zidentyfikowaniu ewentualnych problemów i zaplanowaniu terapii. W niektórych sytuacjach przydatna okazuje się współpraca z dziecięcym fizjoterapeutą, osteopatą czy specjalistą wspierającym integrację sensoryczną maluszków.

    Podsumowanie

    Umiejętność chwytania zabawek to jeden z pierwszych kroków w rozwoju motoryki małej u dziecka. Pamiętaj, że każdy maluszek rozwija się w indywidualnym tempie – nie musisz więc z kalendarzem w ręku oczekiwać „magicznego momentu”, w którym brzdąc samodzielnie chwyci zabawkę. Ważne, aby rodzice wspierali rozwój dziecka poprzez dostarczanie odpowiednich akcesoriów i angażowanie w różnorodne aktywności. Dzięki temu maluch zyska solidne podstawy do dalszego rozwoju motorycznego oraz poznawczego.
    Zdjęcie: Evanto Elements
    Autor: Joanna Plech