Data modyfikacji:

Żółtaczka fizjologiczna

Autor: Katarzyna Chmielewska-Walas

Żółtaczka noworodków występuje u około 60% donoszonych dzieci i u zdecydowanej większości wcześniaków. Charakterystyczne dla żółtaczki żółte zabarwienie skóry zwykle pojawia się w 2-3 dobie życia i jest wynikiem przejściowej niedojrzałości wątroby noworodka. W dużej większości przypadków, żółtaczka fizjologiczna nie powoduje żadnych powikłań u dzieci.

 

 

żółtaczka u noworodka

fot. Pixabay.com

Skąd bierze się żółtaczka u noworodków? Jest to zjawisko fizjologiczne, które wynika z przemian, jakie odbywają się w organizmie dziecka, które zaczyna samodzielne życie poza łonem matki. Dziecko w łonie matki czerpie tlen z krwi łożyskowej. Do transportu tlenu potrzebuje dużej ilości czerwonych krwinek (czyli erytrocytów). Po narodzinach noworodek zaczyna oddychać samodzielnie, musi pozbyć się nadmiaru  zbędnych krwinek. W wyniku rozpadu erytrocytów powstaje bilirubina, z którą niedojrzała dziecięca wątroba nie zawsze może sobie poradzić. W związku z czym trafia z powrotem do krwi i staje się przyczyną fizjologicznej żółtaczki noworodków, która objawia się m.in. zażółceniem skóry i oczu.

 

Objawy żółtaczki noworodków

  • zażółcenie skóry – początkowo na twarzy, a następnie na całym ciele
  • zażółcenie śluzówek i białek oczu
  • intensywnie żółty mocz
  • podwyższony poziom bilirubiny w badaniu

U donoszonych maluchów zażółcenie pojawia się najczęściej około 2-3 doby życia i trwa 7-14 dni. U dzieci urodzonych przedwcześnie maksymalne natężenie żółtaczki przypada na 6-7 dzień życia i może trwać nawet trzy tygodnie. O żółtaczce fizjologicznej mówimy wówczas gdy poziom bilirubiny przekracza 12 mg/dl.

 

Leczenie żółtaczki fizjologicznej

W większości przypadków żółtaczka fizjologiczna nie wymaga żadnego specjalistycznego leczenia. Trzeba pamiętać, że dziecko musi dostawać odpowiednią ilość płynów. Warto tutaj wspomnieć jednak, że nie oznacza to konieczność sztucznego karmienia dziecka. Dzieci z żółtaczką mogą być karmione naturalnie. Dbać należy jednak o to, by były często przystawiane do piersi i należy kontrolować, czy odpowiednio często moczą pieluszki.  Dlatego zaleca się, aby przerwy w karmieniu nie były dłuższe niż 3 godziny. W niektórych przypadkach maluszkowi mogą być podawane płyny drogą dożylną.

Przy niedużym nasileniu żółtaczki podawany jest Luminal - lek uspokajający oraz przeciwdrgawkowy, który w małej dawce działa aktywująco na enzymy wątrobowe i przyspiesza metabolizm.

Część noworodków, u których stopień żółtaczki jest wysoki, zamiast terapii Luminalem poddawana jest jeszcze w szpitalu tzw. fototerapii. Fototerapia polega na na naświetlaniu ciała dziecka specjalnym światłem, które powoduje zmiany chemiczne bilirubiny. Dzięki naświetlaniu jest ona szybciej wydalana z organizmu. W skrajnych przypadkach jej nadmiar może zostać usunięty na drodze transfuzji krwi.

W większości przypadków żółtaczka fizjologiczna nie pozostawia żadnych następstw. W dzisiejszych czasach, przy jej prawidłowym leczeniu, powikłania w zasadzie nie występują. Po przebyciu żółtaczki noworodkowej dzieci rozwijają się prawidłowo i nie obserwuje się zaburzeń w ich rozwoju.



Senność u noworodka z żółtaczką

Częstym kłopotem, z jakim spotykają się mamy noworodków, które dotknęła żółtaczka jest fakt, że dzieci dużo śpią i trudno je dobudzić na karmienie. A to właśnie częste przystawianie do piersi czy podawania butelki nie rzadziej niż co 3 godziny jest kluczowe w zwalczaniu żółtaczki.

W jaki sposób rozbudzić małego śpiocha z żółtaczką:

  • obudź dziecko w aktywnej fazie snu (wtedy, gdy dziecko kręci się rusza gałkami ocznymi)
  • odkryć kocyk lub rozwinąć rożek
  • rozebrać noworodka z jednej warstwy ubranka
  • połaskotać po gołych stópkach
  • można zmienić pieluszkę
  • mówić do dziecka

 

Żółtaczka patologiczna może być groźna

Jeśli żółtaczka jest silniejsza niż jej fizjologiczna forma, mówimy o żółtaczce patologicznej. Może ją rozpoznać lekarz i ma zwykle przyczyny w dodatkowych schorzeniach: np. zakażeniu wirusowym, wrodzonych wadach krwi czy przy konflikcie serologicznym. Nawet żółtaczka patologiczna może być skutecznie leczona i nie pozostawić po sobie żadnych następstw. Jeśli krążące we krwi ilości bilirubiny są zbyt duże mogą uszkodzić delikatny układ nerwowy dziecka, dlatego ważne jest częste badanie poziomu bilirubiny u noworodków z żółtaczką.

Czytaj również:

Oznaki głodu u noworodka i niemowlaka

Jak wygląda noworodek po porodzie


Autor

Katarzyna Chmielewska-Walas

z wykształcenia kulturoznawczyni, z zawodu dziennikarka i redaktorka o niecodziennym hobby: doradczyni noszenia dzieci w chustach i nosidłach miękkich. Współautorka książki "Notatki z rodzicielstwa bliskości" (Wyd. Harmonia 2018). Mama Hani i Zosi, redaktorka portalu Dzidziusiowo.pl w latach 2018-2020.

Komentarze
15-05-2018
Ocena:
Nie ma powodu do zmartwień
jak ubrać dziecko do snu

Jak ubrać dziecko do snu? Niemowlak i starsze dzieci

2024-12-11
Jak ubrać dziecko do snu to pytanie, które często zadają sobie rodzice, szczególnie noworodków i niemowląt. Właściwy strój do spania ma ogromny wpływ na komfort malucha, jakość jego snu oraz zdrowie. Zbyt ciepłe ubranie może prowadzić do przegrzania, z kolei zbyt chłodne – do wychłodzenia i dyskomfortu. Dostosowanie ubioru do temperatury w pokoju i pory roku jest kluczowe, aby zapewnić dziecku spokojny, bezpieczny sen. W artykule omówimy, na co zwrócić uwagę, ubierając niemowlęta oraz starsze dzieci do snu, a także przedstawimy najważniejsze wskazówki, które ułatwią podjęcie decyzji. A więc  jak ubrać dziecko do snu? Zapraszamy do lektury!
dysplazja stawu biodrowego

Bioderka pod kontrolą – jak zadbać o zdrowie stawów biodrowych dziecka?

2024-11-04
Zdrowie bioderek dziecka to niezwykle ważny aspekt jego rozwoju, który warto monitorować od pierwszych dni życia. Wczesne wykrycie problemów, takich jak dysplazja stawu biodrowego, może zapobiec poważnym powikłaniom. Z tego artykułu dowiesz się, na czym polega USG bioderek, co to jest dysplazja bioderek oraz jak przebiega jej leczenie.
atopowe zapalenie skóry

Atopowe zapalenie skóry u dzieci – jak rozpoznać i leczyć AZS?

2024-10-25
Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła choroba skóry, która dotyka zarówno niemowlęta, jak i dorosłych. Charakteryzuje się intensywnym swędzeniem, suchością skóry oraz stanami zapalnymi. Objawy mogą być bardzo uciążliwe, ale odpowiednie leczenie, w tym stosowanie emolientów, może przynieść ulgę. W tym artykule omówimy, jak rozpoznać AZS u dziecka oraz jakie metody leczenia są najskuteczniejsze.
prosaki u noworodka

Prosaki u noworodka czy są niebezpieczne?

2024-10-11
Gdy na delikatnej skórze noworodka pojawiają się drobne, białe grudki, wielu rodziców może czuć zaniepokojenie. Prosaki, bo o nich mowa, to dość powszechne zmiany skórne, które wyglądają niepokojąco, choć w rzeczywistości są całkowicie nieszkodliwe. Skąd biorą się prosaki? Czy wymagają leczenia? I jak właściwie pielęgnować skórę maluszka, aby zapewnić mu komfort? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w naszym artykule, który rozwiewa wszelkie wątpliwości związane z tym zjawiskiem.
aspirator do nosa elektryczny

Elektryczny aspirator do nosa – jaki wybrać model?

2024-10-09
Aspiratory do nosa to nieodzowny element wyprawki dla rodziców niemowląt oraz małych dzieci. Zatkany nosek maluszka może powodować dyskomfort, a także utrudniać oddychanie, co bywa szczególnie niepokojące w nocy. Jednym z najwygodniejszych i najskuteczniejszych rozwiązań jest elektryczny aspirator do nosa. Sprawdź, jaki model warto wybrać, na co zwrócić uwagę przy zakupie oraz jakie funkcje mogą okazać się kluczowe.
asymetria u niemowlaka

Czym jest asymetria u niemowlaka i jak ją rozpoznać?

2024-09-20
Czym jest asymetria u niemowlaka i jak ją rozpoznać?
śluz w kupie niemowlaka

Co oznacza śluz w kupie niemowlaka?

2024-01-17
FRAZY: śluz w kupie niemowlaka, jak wygląda śluz w kupie niemowlaka, śluz w kupie u niemowlaka, śluz w kupie niemowlaka karmionego piersią, śluz z krwią w kupie niemowlaka, biały śluz w kupie niemowlaka, śluz w kupie niemowlaka jak wygląda, co oznacza śluz w kupie niemowlaka