Data publikacji:

Plamienie w pierwszym trymestrze – co robić?

Plamienie w pierwszym trymestrze ciąży, choć niepokojące, nie musi oznaczać poronienia albo nieprawidłowości w rozwoju zarodka. Przypadłość ta może wynikać z zagnieżdżania się zapłodnionej komórki jajowej w jamie macicy albo z niegroźnego podrażnienia śluzówki szyjki macicy. Oczywiście nie oznacza to, że można lekceważyć taki objaw – każda kobieta w ciąży powinna skonsultować plamienie z dróg rodnych z lekarzem, nawet jeśli nie jest ono nasilone.
plamienie w pierwszym trymestrze

Plamienie w pierwszym trymestrze ciąży – niegroźne przyczyny

Plamienie w pierwszym trymestrze często rodzi panikę u przyszłej mamy – wiadomo bowiem, że w pierwszych trzech miesiącach ciąży ryzyko jej utraty jest większe niż w późniejszym okresie. Należy zatem wyjaśnić, że taki objaw nie zawsze oznacza, że zarodek niewłaściwie się rozwija, plamienie w pierwszym trymestrze ciąży nie musi też zwiastować jej utraty. Niegroźne przyczyny pojawiania się takiej przypadłości to:
  • Zagnieżdżanie się zarodka w jamie macicy
  • Jasnoróżowe, delikatne plamienie w pierwszym trymestrze ciąży może mieć związek z zagnieżdżaniem się zapłodnionego jaja płodowego w śluzówce macicy. Śluzówka jest mocno unaczyniona, dlatego nawet tak delikatne jej podrażnienie może powodować plamienia.
    Plamienie wynikające z zagnieżdżania się komórki jajowej w jamie macicy zazwyczaj jest bardzo delikatne i nie trwa długo – to maksymalnie dwie doby. Nie stanowi ono absolutnie żadnego zagrożenia dla ciąży, a nierzadko jest jej pierwszym objawem. Występuje w 4-5 tygodniu ciąży.
  • Podrażnienie szyjki macicy
  • Brązowe plamienie w pierwszym trymestrze ciąży może wynikać również z podrażnienia delikatnej szyjki macicy – np. podczas stosunku seksualnego albo w czasie badania lekarskiego na fotelu. Takie plamienie szybko ustępuje i zazwyczaj nie jest szczególnie nasilone. Do podrażnień szyjki macicy częściej dochodzi u kobiet, u których stwierdzono obecność dużej nadżerki.
  • Obecność krwiaka podkosmówkowego
  • U wielu kobiet w ciąży diagnozuje się krwiaki podkosmówkowe. W większości przypadków nie osiągają one dużych rozmiarów i nie stanowią zagrożenia dla ciąży, podobnie jak delikatne krwawienie wynikające z ich obecności. Niemniej każda ciężarna, u której stwierdza się obecność krwiaka podkosmówkowego, powinna regularnie odwiedzać lekarza w celach kontrolnych.
  • Pęknięcia naczynia krwionośnego w drogach rodnych
  • Na skutek zwiększenia napięcia tkanek, np. podczas parcia przy wypróżnianiu się, może dojść do pęknięcia naczynka krwionośnego – czego efektem będzie właśnie krwawienie. Takie plamienie w pierwszym trymestrze nie stanowi żadnego zagrożenia i szybko przemija.

    Czy plamienie w pierwszym trymestrze ciąży może zwiastować poronienie?

    Wiele kobiet zastanawia się, czy plamienie w pierwszym trymestrze ciąży może zwiastować poronienie. Niestety jest to możliwe – należy pamiętać, że w pierwszych dwunastu tygodniach ciąży ryzyko jej utraty jest dość spore. Szacuje się, że nawet około 20% ciąż ulega poronieniu właśnie w tym okresie. W większości przypadków wynika to z wady genetycznej zarodka. Takiemu poronieniu nie sposób zapobiec.
    Prawdopodobieństwo, że plamienie w pierwszym trymestrze zwiastuje poronienie rośnie, jeśli ciężarna odczuwa charakterystyczne dolegliwości – nasilający się ból brzucha, skurcze czy bóle pleców. W takiej sytuacji należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.
    Krwiste plamienie w pierwszym trymestrze ciąży może mieć związek również z zagnieżdżaniem się zarodka w nieodpowiednim do tego miejscu, czyli np. jego umiejscowienia się w jajowodzie. Taki zarodek musi zostać jak najszybciej usunięty z organizmu, ponieważ ciąża pozamaciczna jest realnym zagrożeniem zdrowia kobiety. Należy dodać, że nie ma możliwości, aby „przenieść” zapłodnioną komórkę jajową do macicy.
    Inną przyczyną występowania plamień w pierwszych trzech miesiącach trwania ciąży jest niedobór progesteronu. Progesteron to hormon, który odpowiada za przygotowanie błony śluzowej do zagnieżdżenia się w niej zarodka, a także za jego wczesny rozwój. Gdy lekarz prowadzący ciążę uznaje, że plamienia mogą mieć związek ze zbyt niskim poziomem progesteronu, przepisuje ciężarnej jego syntetyczny odpowiednik.

    Delikatne plamienie w pierwszym trymestrze – czy zawsze wymaga konsultacji lekarskiej?

    Nie każde plamienie w pierwszym trymestrze ciąży jest groźne, niemniej każde wymaga konsultacji lekarskiej. Jeśli nie jest ono bardzo nasilone, możesz zadzwonić do lekarza i umówić się na wizytę – np. tego samego dnia popołudniu. W takim przypadku wskazane jest przeprowadzenie USG dopochwowego i ocena lokalizacji zarodka (jeśli wcześniej to nie nastąpiło), a także ocena kondycji szyjki macicy. Lekarz kieruje również ciężarną na badania krwi oraz moczu. W niektórych przypadkach wskazana jest hospitalizacja.
    Pilnej konsultacji lekarskiej wymaga intensywne plamienie w pierwszym trymestrze ciąży, a także takie, któremu towarzyszy ból brzucha, ból pleców, mdłości lub ogólne pogorszenie się samopoczucia. W takim przypadku należy udać się na szpitalny oddział ratunkowy.

    Plamienie w pierwszym trymestrze ciąży a miesiączka

    Jeśli zastanawiasz się, czy można być w ciąży i mieć miesiączkę, to odpowiedź brzmi: nie. Miesiączka to proces polegający między innymi na oczyszczaniu jamy macicy z błon śluzowych. To właśnie w tych błonach zagnieżdżony jest zarodek. Gdyby zatem doszło do wystąpienia miesiączki, jednocześnie oznaczałoby to poronienie. To również wyjaśnia, dlaczego każde plamienie w ciąży wymaga konsultacji lekarskiej – w żadnym wypadku (poza plamieniem implantacyjnym) nie jest ono bowiem zjawiskiem fizjologicznym.
    Zdjęcie: Envato Elements
    Robert Wojtaś
    Robert Wojtaś

    Absolwent Akademii Morskiej i pasjonat motoryzacji. W wolnym czasie czyta, tworzy własne meble i podróżuje z dwoma fantastycznymi synami oraz żoną. Uwielbia eksperymentować w kuchni, poznawać nowe miejsca i spędzać wieczory filmowe w gronie stałych przyjaciół.