Ważny element wyprawki - bankowanie krwi pępowinowej

Wszyscy rodzice oczekując na narodziny swojego dziecka kompletują wyprawkę. Kupują wózek, przewijak, wanienkę, ubranka i wszystkie niezbędne kosmetyki. Często jednak zapominają o niezwykle istotnym elemencie wyprawki, jakim jest zestaw do pobrania krwi pępowinowej. A szansa na jej pobranie jest tylko raz w życiu - przy porodzie.

Zgodnie z obowiązującym aktualnie w Polsce Standardem Organizacyjnym Opieki Okołoporodowej, każda kobieta ciężarna powinna odbyć w trakcie trwania ciąży rozmowę z położną lub lekarzem ginekologiem dotyczącą pozyskiwania i przechowywania komórek macierzystych dziecka. Krew pępowinowa, sznur pępowinowy i zawarte w nich komórki macierzyste - czym są?

Komórki macierzyste, znajdujące się m.in. w krwi pępowinowej i sznurze pępowinowym, to pierwotne, niewyspecjalizowane komórki, które mają bardzo duży potencjał do namnażania, a także posiadają zdolność do przekształcania się w wyspecjalizowane komórki. Sznur pępowinowy zawiera specjalne komórki macierzyste tzw. komórki mezenchymalne. Posiadają one nieco inne właściwości niż komórki z krwi pępowinowej - znacznie łatwiej różnicują się one w inne typy komórek, np. nerwowe, kostne czy chrzęstne. Dzięki swoim właściwościom odbudowy i regeneracji, komórki macierzyste mają zastosowanie przy naprawie uszkodzonych komórek oraz tkanek. Z tego powodu są obecnie wykorzystywane w leczeniu wielu chorób, a intensywne badania nad kolejnymi możliwościami ich użycia nadal trwają.

Wykorzystanie komórek macierzystych w leczeniu chorób

Wśród niewątpliwych zalet komórek macierzystych pochodzących z krwi pępowinowej jest fakt, że są one wykorzystywane w wielu dziedzinach medycyny i mogą służyć do leczenia ponad 80 ciężkich chorób. Używane są obecnie nie tylko w hematologii przy leczeniu białaczek i chłoniaków, ale także w neurologii oraz neurochirurgii. Najnowsze badania pokazują, że komórki macierzyste pozyskiwane z galarety Whartona znajdującej się w sznurze pępowinowym, mogą być z powodzeniem stosowane także w terapii autyzmu czy mózgowego porażenia dziecięcego w celu poprawy jakości życia chorych.

Komórki macierzyste z krwi pępowinowej przeszczepiane są w Polsce w siedmiu ośrodkach, a komórki macierzyste pochodzące ze sznura pępowiny - które są wykorzystywane szczególnie w medycynie regeneracyjnej - w dziesięciu. Przeszczepienia wykonuje się obecnie m.in. w Lublinie, Bydgoszczy czy Poznaniu. Standardowe przeszczepienia są aktualnie refundowane, zaś nowe terapie związane z wykorzystaniem komórek macierzystych pochodzących z krwi pępowinowej stosowane w przypadku łagodzeniu objawów autyzmu czy mózgowego porażenia dziecięcego są na razie nierefundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

Zalety i ograniczenia krwi pępowinowej

Wielu rodziców obawia się, że chęć pobrania krwi pępowinowej wpłynie na moment odpępnienia dziecka. Jest to często powielany mit. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, decyzję dotyczącą przecięcia pępowiny podejmuje zawsze personel medyczny, a fakt pobierania krwi pępowinowej nie powinien mieć na nią żadnego wpływu. Co więcej, w przypadku, gdy rodzice decydują się na tzw. późne odpępnienie, nie stanowi to przeciwwskazania do pobrania krwi pępowinowej. Najważniejsza jest bowiem zawartość w próbce krwi komórek macierzystych, a nie jej ilość. Po preparatyce próbki rodzice zawsze otrzymują informację, ile wyizolowano komórek z krwi pępowinowej ich dziecka. Potrzebna do przeszczepienia dawka to ok. 20-25 mln komórek na kilogram masy ciała biorcy. Przeciętna porcja krwi pępowinowej zawiera około 800-900 milionów komórek. Wystarcza więc ona nawet dla 50 - kilogramowego biorcy. Co ciekawe, istnieją takie porcje, które zawierają wystarczająco ilość komórek macierzystych dla pacjentów ważących nawet ponad 200 kg.

Warto także pamiętać, że zaletą przechowywania komórek macierzystych jest możliwość posłużenia w terapii ewentualnych chorób u starszego rodzeństwa dziecka, jego rodziców oraz dziadków, pod warunkiem zgodności w układzie HLA.
Niestety, komórki macierzyste z krwi pępowinowej nie są lekiem na każdą chorobę. Poza tym, nie każda pobrana próbka może być przechowywana, a następnie wykorzystana. W bardzo rzadkich sytuacjach może dojść również do zakażenia próbki, co wykluczyć może ją z dalszego użycia. Są to jednak pojedyncze przypadki.

Co zrobić, aby pobrać krew pępowinową dziecka?

Rodzice po wybraniu pakietu i podpisaniu umowy otrzymują zestaw pobraniowy, który muszą zabrać ze sobą do szpitala, gdy rozpocznie się poród. Tam wykwalifikowany personel po urodzeniu dziecka i ustaniu tętnienia pępowiny pobierze w sterylnych warunkach krew pępowinową, niezależnie od tego, czy poród odbędzie się drogami natury czy poprzez cięcie cesarskie. Pobranie jest bezbolesne i nieinwazyjne, zarówno dla dziecka, jak i dla mamy. Pobrany materiał jest następnie w odpowiednich warunkach transportowany do laboratorium centralnego w Warszawie. Krew jest tam badana m.in. pod kątem obecności wirusów, bakterii i grzybów, po czym umieszczana i zamrażana w specjalnych kasetach w oparach ciekłego azotu w temperaturze -196 stopni. W takich warunkach komórki są w stanie przebywać nieskończenie długo. Jeśli tylko zajdzie taka potrzeba, rodzina praktycznie „od ręki” może skorzystać z przechowywanych komórek macierzystych, co jest niewątpliwą zaletą w stosunku do komórek pochodzących ze szpiku kostnego, gdzie więcej czasu potrzebne jest do znalezienia pasującego dawcy.

Ile kosztuje bankowanie krwi pępowinowej?

Wiele osób obawia się, że bankowanie krwi pępowinowej jest drogie, dlatego też rezygnują z przechowywania komórek macierzystych dziecka. Od pewnego czasu jednak zmienił się system opłat i do czasu pierwszych urodzin dziecka opłata wynosi 11 płatności miesięcznych po 250 zł. Jest to kwota, która obejmuje koszt zestawu pobraniowego i jego transport, a także przygotowanie krwi do preparatyki, wszystkie niezbędne badania próbki oraz mrożenie komórek macierzystych. Po 1. urodzinach dziecka, w zależności od pakietu wybranego przez rodziców, opłaty rozpoczynają się od 50 zł miesięcznie. Niektórzy decydują się na pokrycie kosztów bankowania korzystając z otrzymywanego świadczenia 500+. Poza tym, Polski Bank Komórek Macierzystych, będący największym bankiem w Europie, organizuje różnego rodzaju loterie i konkursy, w którym wygraną jest bezpłatne przechowywanie komórek macierzystych czy też wyprawka dla dziecka. Więcej szczegółów na stronie: https://www.wyprawkanalata.pl/

Pamiętaj, decyzja o bankowaniu krwi pępowinowej jest swego rodzaju polisą na życie i nie warto z niej rezygnować.

Artykuł sponsorowany