Data publikacji:

Podwyższone płytki krwi u dziecka: czy należy się martwić? 

Płytki krwi (trombocyty) to elementy morfotyczne krwi, które aktywnie uczestniczą w procesie krzepnięcia. Nadmiar płytek, zwany inaczej trombocytozą lub nadpłytkowością, może nieść ze sobą poważne konsekwencje zdrowotne. Czy zatem w przypadku podwyższonych płytek krwi u dziecka należy się martwić? 
Podwyższone płytki krwi u dziecka
Na wstępie warto podkreślić, że w przypadku dostrzeżenia przez rodziców jakichkolwiek symptomów sugerujących nadpłytkowość lub trombocytopenie u dziecka – należy pilnie skontaktować się z pediatrą, który zleci morfologię krwi, a następnie oceni stan zdrowia pacjenta. 

Rola płytek krwi

Trombocyty pełnią kluczową rolę w procesie krzepnięcia krwi, dodatkowo wspomagają układ immunologiczny w walce z patogenami, stymulują wzrost fibroblastów oraz tkanki mięśniowej, a także stanowią jeden z elementów wspomagających prawidłowy przebieg stanu zapalnego w organizmie.  

Norma płytek krwi u dzieci

Zarówno w przypadku dzieci, jak i dorosłych zwykle stosuje się ten sam zakres normy płytek krwi (PLT) i wynosi około 150–450 tysięcy/mikrolitr. Oczywiście w zależności od laboratorium i wykorzystanej aparatury do wykonania badania zakres ten może się delikatnie różnić.  

Podwyższone płytki krwi u dziecka – przyczyny

Pediatrzy wyróżniają dwa typy nadpłytkowości u dzieci – pierwotną oraz wtórną. Podwyższony poziom płytek krwi spowodowany zaburzeniem funkcjonowania szpiku kostnego zalicza się do pierwszej grupy, wówczas nadpłytkowość to nie jedyny nieprawidłowy parametr w morfologii. Jest to stosunkowo rzadka przypadłość i wiąże się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.  
Dzieci (szczególnie te z niską masą urodzeniową) zazwyczaj borykają się z nadpłytkowością wtórną, spowodowaną między innymi: przebytymi infekcjami, utratą krwi, toczącym się stanem zapalnym w organizmie, zbyt intensywnym wysiłkiem fizycznym, anemią, rzadko jest to skutek uboczny w przebiegu nowotworu. Warto jednak zaznaczyć, że w wielu przypadkach podwyższone płytki krwi u dziecka to krótki, przejściowy etap, bez poważnej przyczyny, który wraca do normy samoistnie – dlatego pediatrzy często zalecają kontrolne powtórzenie badań po około 3 tygodniach. 

Objawy podwyższonego poziomu płytek krwi u dziecka

Do objawów nadpłytkowości u dzieci zalicza się między innymi:  
  • mrowienie kończyn, 
  • utrata równowagi, 
  • niedowłady części ciała, 
  • powiększenie śledziony, 
  • częste bóle głowy, 
  • napady padaczkowe.  
  • Należy podkreślić, że w wielu przypadkach rodzic nie dostrzega żadnych objawów podwyższonego poziomu płytek krwi u dziecka. Dlatego warto pobrać krew na morfologię wraz z rozmazem ręcznym profilaktycznie, raz w roku.  

    Wysoki poziom płytek krwi u dziecka – czy należy się martwić?

    Dostrzeżenie któregokolwiek z wyżej opisanych objawów u dziecka powinno skłonić rodzica do natychmiastowego kontaktu z pediatrą, który wypisze skierowanie do laboratorium. Jak przygotować dziecko do badania morfologicznego krwi? Pacjent powinien przyjść do punktu pobrań na czczo, krew najlepiej pobierać w godzinach 7.00– 10.00, w przeddzień badania należy unikać intensywnego wysiłku fizycznego, który może zafałszować wynik.  
    Rodzic nie powinien samodzielnie analizować otrzymanego wyniku morfologii – należy pamiętać, że lekarz nigdy nie diagnozuje pacjenta na podstawie jednego parametru, w oderwaniu od pozostałych elementów morfotycznych. Ponadto pełna morfologia określa nie tylko liczbę płytek (PLT), ale także ich objętość (MPV), wskaźnik anizocytozy (PDW), płytkokryt (PCT), a także odsetek olbrzymich płytek krwi (P-LCR). Dopiero te wszystkie elementy w połączeniu z poziomem białych oraz czerwonych krwinek, a także obrazem klinicznym dziecka pozwalają na zdiagnozowanie przyczyny problemu i ustalenie dalszych kroków. Zatem wracając do tytułowego pytania – czy należy się martwić nadpłytkowością u pociechy? Z pewnością nie należy martwić się na zapas, w wielu przypadkach jest to przejściowe i zupełnie niegroźne, jednak nigdy nie należy bagatelizować problemu i pamiętać o profilaktycznym badaniu morfologii krwi dziecka raz w roku.  
    Zdjęcie: Envato Elements
    Autor: Bartłomiej Mazurek