Co oznaczają zaciśnięte piąstki u niemowląt?

Często można zaobserwować zaciśnięte piąstki u niemowląt. Jest to fizjologiczny odruch do pewnego okresu życia. Z czasem może stać się wręcz patologiczny. Nie wiesz, co oznacza zaciskanie piąstek u niemowląt? Czy jest to prawidłowy odruch, czy może warto udać się do specjalisty? Zapraszamy do zapoznania z artykułem. Na pewno znajdziesz odpowiedzi na nurtujące cię pytania!

Zaciśnięte piąstki u niemowlaka

Zaciśnięte piąstki u niemowlaka – co oznaczają?
Kiedy dziecko powinno przestać zaciskać piąstki?
W jaki sposób możemy w domu otworzyć zaciśnięte piąstki u niemowlaka?
Jakie symptomy powinny skłonić nas do wizyty u specjalisty?

Zaciśnięte piąstki u niemowlaka – co oznaczają?

Zaciśnięte piąstki u niemowlaka to zazwyczaj efekt działania odruchu chwytnego. Ten odruch jest jak najbardziej normalny, fizjologiczny i jest objawem prawidłowego rozwoju dziecka. Pojawia się on już w życiu płodowym, około 31. tygodnia ciąży. Odruch chwytny u niemowlaka można wywołać, dotykając jego wewnętrzną część dłoni palcem lub jakąś zabawką. Najsilniej można zaobserwować go w okolicach trzeciego miesiąca życia dziecka. Kiedy dziecko powinno przestać zaciskać piąstki? Około 6. miesiąca życia dziecko nie powinno już zaciskać piąstek. Jednak są to wyłącznie umowne ramy czasowe, ponieważ każde dziecko rozwija się we własnym tempie. Nie należy porównywać swojego dziecka z innymi.

Jednak warto obserwować swojego malucha, ponieważ z czasem ten odruch powinien ustąpić miejsca bardziej dojrzałym i świadomym ruchom. Odruch zaciskania piąstek wręcz musi zaniknąć, aby umożliwić dziecku precyzyjny chwyt i podpór.

Kiedy dziecko powinno przestać zaciskać piąstki?

Jeżeli zaobserwujemy, że nasze dziecko zaciska zdecydowanie dłużej piąstki, warto zachować spokój. Pierwszym krokiem w takiej sytuacji powinno być przeanalizowanie i znalezienie przyczyny. Warto wziąć pod uwagę, czy dziecko nie jest głodne, czy nie jest zmęczone. Warto zwrócić uwagę, czy niemowlę nie jest przebodźcowane. Bardzo ważne jest, czy dziecko leży w odpowiedniej pozycji w łóżeczku lub wózku. Każda z tych przyczyn może powodować zaciskanie piąstek u niemowlaka. Niemowlę zaciska piąstki i się napina, gdy czuje niepokój. Po wyeliminowaniu czynników wywołujących stres u dziecka piąstki powinny zostać rozluźnione. Bardzo ważne, a niestety najczęściej zapominane, jest to, aby odpowiednio dopasować długość rękawka u niemowlaka. Zbyt długi rękawek należy podwinąć tak, aby nie dotykał dłoni. W ten sposób również możemy stymulować i utrwalać u dziecka zaciskanie piąstek.
Jeżeli wyeliminowaliśmy tak zwane czynniki środowiskowe wspomniane wyżej (głód, zmęczenie, nieprawidłowa pozycja, stres), a zaciskanie piąstek nadal występuje, wówczas warto zwrócić szczególną uwagę na rozkład napięcia mięśniowego w ciele. W tym celu najlepiej udać się do wyspecjalizowanego w tym temacie fizjoterapeuty (najlepiej dziecięcego). Fizjoterapeuta oceni, czy rzeczywiście problem wynika z napięcia mięśniowego, i nauczy rodzica, jak postępować w przypadku nieprawidłowości. Wpływ na tego rodzaju zaburzenia ma sposób, w jaki „obchodzimy się” z naszym maluszkiem. Bardzo ważne jest to, w jaki sposób podnosimy, odwracamy, przewijamy czy kąpiemy dziecko. Jeżeli wykonujemy to prawidłowo, wówczas wspieramy prawidłowy rozwój motoryczny maluszka. Najczęściej napięcie normuje się metodą NDT Bobath oraz metodą Vojty. Warto zawsze szukać wykwalifikowanych w tym zakresie specjalistów.

Niepokojącym objawem jest również kciuk. Dziecko, zaciskając piąstki fizjologicznie, chowa kciuk do wewnątrz dłoni. Zaniepokoić rodzica powinna sytuacja, w której dziecko zaciska piąstki bardzo mocno, a kciuk jest aż tak przywiedziony i schowany, że praktycznie go nie widać. Wówczas konieczna jest konsultacja z fizjoterapeutą lub lekarzem.

W jaki sposób możemy w domu otworzyć zaciśnięte piąstki u niemowlaka?

Przede wszystkim najważniejsze jest skonsultowanie każdego niepokojącego sygnału z pediatrą oraz fizjoterapeutą. Jest to kluczowe. W końcu chodzi o zdrowie naszego dziecka! Jeżeli chcemy wspomóc otwieranie piąstek w domu, możemy zastosować na przykład głaskanie i poklepywanie powierzchni grzbietowej ręki. Możemy dotykać tej powierzchni różnymi przedmiotami, przedmioty te mogą mieć różną strukturę. Ważne, aby były bezpieczne dla dziecka. Można zastosować również metody rozluźniające barki, takie jak na przykład masaż Shantala czy krążenia ramion. Ciekawym pomysłem są również zabawy z piłką lub dużą zabawką, tak aby maluszek musiał podtrzymywać zabawkę dwiema otwartymi dłońmi. Doskonale sprawdzą się także zabawy rączkami na środkowej linii ciała. Przykładami takich zabaw są „kosi, kosi łapki”, klaskanie, dotykanie rączkami brzuszka, buzi, noska.

Jakie symptomy powinny skłonić nas do wizyty u specjalisty?

Jeżeli oprócz zaciskania piąstek obserwujemy również prężenie całego ciała i odginanie głowy do tyłu, wówczas warto odwiedzić specjalistę. Innymi sytuacjami, kiedy warto to zrobić, są: prostowanie nóg oraz napinanie kończyn górnych w silnym zgięciu lub wyproście, nie chwytanie zabawek przez dziecko w trzecim miesiącu życia, a także nie łączenie rączek w linii środkowej ciała w trzecim miesiącu życia. Wspomniane wcześniej bardzo mocno zaciśnięte piąstki ze schowanymi w nich kciukami, zaciskanie rączek oraz usztywnienie całego ciała podczas ubierania po trzecim miesiącu życia, a także podpór na wyprostowanych rączkach z zaciśniętymi piąstkami po szóstym miesiącu życia powinny nas zaniepokoić.

Zdjęcie: Envato Elements