Data publikacji:

Kiedy niemowlę trzyma główkę?

Zastanawiasz się, kiedy niemowlę trzyma główkę samodzielnie? Niestety nauczenie się tej pozornie prostej czynności wymaga od dziecka sporo wysiłku i silnych mięśni. Do pewnego stopnia bywa to też kwestia indywidualna – niektóre niemowlęta podnoszą główkę szybciej, inne nieco później. Na szczęście istnieje szereg ćwiczeń, którymi można zachęcić dziecko do wysiłku – jeśli należy do grupy „ociągających się” szkrabów.
kiedy niemowlę trzyma główkę

Kiedy niemowlę trzyma sztywno główkę w pionie?

Kiedy dziecko przychodzi na świat, jego głowa jest nieproporcjonalnie duża do reszty ciała – w obwodzie jest większa od klatki piersiowej, a do tego jest ciężka. Mięśnie szyi dziecka są natomiast słabe – dopiero z czasem malec zacznie nabierać sił. Stąd też zrozumiałe jest, że podniesienie główki początkowo przychodzi mu z ogromnym trudem.
Odpowiedź na pytanie: kiedy niemowlę trzyma główkę, brzmi – jeszcze w okresie noworodkowym. Tyle że wtedy udaje mu się to na zaledwie krótką chwilę: sekundkę lub dwie. Jeśli malec będzie często leżał na brzuszku, dzięki regularnym „treningom” bardzo szybko zacznie się to zmieniać. Już w drugim miesiącu życia maluszka będzie umiał on przytrzymać przez chwilę główkę w pionie, a między 3. a 4. miesiącem nastąpi prawdziwy przełom: leżąc w pozycji na brzuszku, niemowlę będzie umiało nie tylko swobodnie rozglądać się przy uniesionej główce, ale nawet podnosić się na wyprostowanych ramionach.

Kiedy niemowlę trzyma główkę w pozycji leżącej?

Zastanawiasz się, kiedy niemowlę trzyma sztywno główkę w pionie? Za normę przyjmuje się, że dziecko powinno mieć tę umiejętność najpóźniej w 3. miesiącu życia. W 4. miesiącu niemowlę bez większego trudu powinno swobodnie utrzymywać główkę w pozycji leżącej na brzuszku.

5-miesięczne dziecko nie trzyma sztywno główki

Kiedy 5-miesięczne dziecko nie trzyma sztywno główki, rodzice martwią się, że jego rozwój przebiega nieprawidłowo. Rzeczywiście, biorąc pod uwagę ogólnie przyjęte normy, niemowlę w tym wieku powinno już radzić sobie z tym wyzwaniem – i to bez większego trudu. Dlatego każdy taki przypadek należy koniecznie omówić z pediatrą.
Na konsultację można umówić się również wcześniej, zwłaszcza jeśli:
  • dziecko ukończyło już 6 tygodni i nie zmienia swojej pozycji po położeniu go na materacu; w wieku 6 tygodni malec powinien już podejmować różne próby zmiany pozycji – przy czym oczywiście będą to próby dość nieudolne;
  • jeśli malec demonstruje objawy zaburzeń napięcia mięśniowego: preferuje jedną pierś podczas karmienia, zawsze ustawia główkę na jednym boku, nie próbuje się dźwigać, nie chce leżeć na brzuchu, w czasie snu układa się w literkę C i ma często zaciśniętą piąstkę lub obie piąstki; do lekarza warto udać się nawet, jeśli u dziecka występują zaledwie dwa z wymienionych objawów .
To właśnie zaburzenia napięcia mięśniowego najczęściej są powodem trudności z unoszeniem główki u dziecka. Zarówno nadmierne, jak i niewystarczające napięcia sprawiają, że niemowlęciu trudno jest przyjąć odpowiednią pozycję albo znaleźć wystarczająco dużo sił. Zaburzenia tego typu są wskazaniem do rehabilitacji, zwłaszcza że negatywnie wpływają na rozwój fizyczny dziecka oraz jego postawę ciała w przyszłości.
Inna przyczyna tego, że 5-miesięczne dziecko nie trzyma sztywno główki, to jego słaby wzrok. Motywacją niemowlęcia do doskonalenia tego typu umiejętności jest ciekawość. Gdy nie widzi ono wyraźnie tego, co znajduje się dookoła niego, brakuje mu wystarczających bodźców.
W bardzo rzadkich przypadkach za trudności dziecka z utrzymywaniem główki odpowiada niezwykle groźna, śmiertelna choroba – SMA. To rdzeniowy zanik mięśni, który prowadzi do stopniowego obumierania neuronów w rdzeniu kręgowym. Warto jednak nadmienić, że w Polsce od marca 2022 roku wszystkie noworodki są przesiewowo badane pod kątem SMA. Rodzice otrzymują wyniki w ciągu maksymalnie dwóch tygodni. Nie ma zatem możliwości, aby 5-miesięcznie dziecko urodzone po marcu 2022 cierpiało na SMA i aby rodzice o tym nie wiedzieli.

Podnoszenie główki u niemowlaka – ćwiczenia

Wiesz już, kiedy niemowlę trzyma sztywno główkę. Co jednak, jeśli twoja pociecha nie spieszy się do nabywania tej umiejętności? W takich sytuacjach możesz zachęcić ją do wysiłku poprzez różne ćwiczenia.
  • Często układaj dziecko na brzuszku
Zachęcaj dziecko do leżenia na brzuszku. Kiedy jest na nim ułożone, pokazuj mu różne ciekawe przedmioty (najlepiej takie, które dodatkowo odtwarzają jakiś dźwięk). Nie zmieniaj pozycji dziecka z powodu jego lekkiego grymaszenia. Pamiętaj również, żeby kłaść dziecko na różnych podłożach – na macie, na dywanie, a czasem i nawet na podłodze.
  • Kup dziecku matę edukacyjną
Mata edukacyjna świetnie zachęca dzieci do ruchu, czego efektem jest wzmocnienie mięśni całego ciała. Wybierz matę bardzo kolorową, z wieloma różnymi, a przez to atrakcyjnymi dla dziecka elementami. Dobrze byłoby, aby produkt miał w zestawie bezpieczne lusterko.
  • Ćwiczcie z piłką
Układaj dziecko na dużej piłce do fitnessu (oczywiście cały czas mocno je trzymając). Tocz piłkę delikatnie – będzie to zachęcało malca do unoszenia głowy, co z kolei przełoży się na siłę jego mięśni. Z czasem możecie włączyć inne zabawy z piłką – taki przedmiot posłuży wam bardzo długo.
Pamiętaj też, że duże opóźnienie w zakresie tej umiejętności dobrze byłoby skonsultować z pediatrą oraz z rehabilitantem dziecięcym. Być może niemowlę potrzebuje rehabilitacji i dopiero po niej będzie w stanie sztywno i prawidłowo trzymać główkę. Dobrym pomysłem jest także sprawdzenie wzroku niemowlęcia.
Zdjęcie: Envato Elements
Robert Wojtaś
Robert Wojtaś

Absolwent Akademii Morskiej i pasjonat motoryzacji. W wolnym czasie czyta, tworzy własne meble i podróżuje z dwoma fantastycznymi synami oraz żoną. Uwielbia eksperymentować w kuchni, poznawać nowe miejsca i spędzać wieczory filmowe w gronie stałych przyjaciół.