Data publikacji:

Laktacyjny leksykon leków: poradnik, jakie leki można przyjmować podczas karmienia piersią

Urodzenie dziecka i karmienie piersią to dla wielu kobiet niesamowite przeżycie, którego nie można porównać do żadnego innego. Karmienie piersią to wyjątkowy czas w życiu kobiety, w którego trakcie powinna ona wyjątkowo dbać o siebie, swoją dietę oraz przyjmowane leki. Wśród popularnych lekarstw, po które często sięgają osoby zmagające się z bólem lub inną, niegroźną dolegliwością, znajdują się zarówno takie, które są bezpieczne dla karmiącej kobiety oraz dziecka, jak i te, których nie powinna przyjmować karmiąca mama. Laktacyjny leksykon leków to prosta odpowiedź na to, które z dostępnych leków są bezpieczne dla matki i dziecka.
laktacyjny leksykon leków

Jakie substancje czynne mogą przenikać do mleka matki?

Mleko matki jest znacznie bardziej tłuste niż woda, dlatego stanowi świetną przestrzeń do rozpuszczania leków, które słabiej rozpuszczają się w wodzie. Przenikanie składników aktywnych lekarstw do mleka matki jest możliwe także wtedy, gdy osiągnęły one wysoki poziom w osoczu przy niskiej masie cząsteczkowej. Składniki, które przenikają do pokarmu, powinny przechodzić do mózgu poprzez krew, bez dużego wiązania z białkami. Innym kryterium, które jest w tym przypadku kluczowe, to dostępność biologiczna oraz czas, jaki jest potrzebny na usunięcie substancji czynnych z organizmu matki.

Korzystanie z laktacyjnego leksykonu leków – jak zrobić to poprawnie?

Wyszukiwanie danego leku w leksykonie należy zacząć od poznania jego prawdziwej nazwy. Często nazwa substancji czynnej różni się od nazwy sprzedażowej, którą nadał producent określonego preparatu. Właściwej nazwy leku należy szukać pod nazwą handlową. Dla ułatwienia, na opakowaniach prawdziwa nazwa leku napisana jest kursywą.
Taką nazwę należy dokładnie wpisać w wyszukiwarkę leksykonu, mając na uwadze, że nazwy substancji są często długie, złożone i w niektórych przypadkach także podobne do siebie, dlatego warto sprawdzić kilka razy, czy wpisana w wyszukiwarkę nazwa jest identyczna jak ta napisana kursywą na opakowaniu. W przypadku leków, które posiadają więcej niż jeden składnik, należy odrębnie sprawdzić każdy z nich. Taki lek może przyjąć karmiąca kobieta tylko wtedy, gdy wszystkie substancje są bezpieczne dla karmiącej oraz dziecka. W przypadku wątpliwości co do bezpieczeństwa danego leku, warto skonsultować jego przyjęcie z lekarzem.

Jak odczytać wynik z laktacyjnego leksykonu leków?

Laktacyjny leksykon leków to idealne narzędzie dla osób, które chcą poznać bezpieczne substancje dla karmiącej matki. Leki zostały podzielone na pięć różnych kategorii, które określają stopień ich bezpieczeństwa. Klasy oznaczone są od L1 do L5, przy czym L1 określa najbezpieczniejsze substancje, a L5 te zakazane dla karmiącej matki.
  • L1 – najbezpieczniejsze – niektóre antybiotyki (np. amoksycylina), leki przeciwbólowe (np. paracetamol, ibuprofen), leki przeciwgrzybicze (np. klotrimazol), hormony tarczycy, insulina, heparyna.
  • L2 – bezpieczne – leki przeciwgrzybicze (np. ketokonazol, itrakonazol), hydrokortyzon (tylko w podaniu miejscowym), acyklowir, propranolol.
  • L3 – prawdopodobnie bezpieczne – bisoprolol, metamizol, leki przeciwalergiczne (np. ketotifen).
  • L4 – prawdopodobnie szkodliwe — nitrogliceryna, klemastyna, kwas walproinowy, lewodopa.
  • L5 – zakazane — leki przeciwnowotworowe (np. anastrozol, winblastyna).

Karmienie piersią a leki przeciwbólowe

Leki przeciwbólowe to przyjmowane doraźnie substancje, które mają na celu złagodzić miejscowy ból. Kobiety karmiące powinny zwrócić szczególną uwagę na przyjmowane przez siebie leki przeciwbólowe. Poniżej lista najczęściej stosowanych substancji oraz ich oznaczenie w laktacyjnym leksykonie leków.
  • Paracetamol a karmienie piersią – paracetamol znajduje się w klasie L1, co oznacza, że może być przyjmowany przez kobiety karmiące.
  • Ibuprofen a karmienie piersią – to niesteroidowy lek przeciwzapalny, który oznaczony jest jako klasa L1, więc mogą go przyjmować matki karmiące.

Inne leki przyjmowane w trakcie karmienia

Zarówno w trakcie trwania ciąży, jak i w czasie karmienia piersią nie powinno się stosować Furaginy. Istnieje wiele przeciwwskazań, które jasno pokazują, że przenikanie składników aktywnych tego leku do mleka matki jest szkodliwe zarówno dla niej, jak i dla dziecka.

Jakie objawy mogą wystąpić u dziecka po przyjęciu leków przez matkę?

Substancje czynne z leków, które przyjmuje matka, dostają się do pokarmu, a to może powodować szereg nieprzyjemnych skutków u karmionego dziecka. Na przykre dolegliwości narażone są szczególnie noworodki, czyli dzieci przed ukończeniem drugiego miesiąca życia. W przypadku dostania się substancji czynnej leku do mleka, którym matka nakarmiła dziecko, u maleństwa mogą wystąpić takie objawy:
  • zwiększona senność i uspokojenie – to efekt, który spowodowany został poprzez substancje z mleka wynikające z przyjęcia przez matkę leków przeciwalergicznych lub leków antydepresyjnych,
  • biegunka – ten skutek uboczny najczęściej można zaobserwować po antybiotykach.
Najlepszą metodą przyjmowania leków, jeśli są konieczne, przez karmiąca matkę jest zażywanie ich po karmieniu. Istotna jest także forma leku, ponieważ kobiety karmiące powinny wybierać preparaty jednoskładnikowe. Leczenie ziołami lub innymi domowymi sposobami może być skuteczne w przypadku lekkich infekcji, jednak należy pamiętać, że niektóre zioła lub inne naturalne substancje także mogą być szkodliwe zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Każdorazowo, przed przyjęciem danego składnika lub leku należy zapoznać się z jego ulotką oraz skonsultować jego stosowanie z lekarzem.
Zdjęcie: Unsplash
Patrycja Wojas
Patrycja Wojas

Medycyna, lotnictwo, motoryzacja – to moje największe pasje. W wolnych chwilach maluję obrazy i wypoczywam z najbliższymi osobami w różnych krajach. Kocham podróże!