Baza imion Obliczanie terminu porodu Kalkulatory Kalendarz ciąży Rozwój dziecka Siatki centylowe Grupa Facebook
Data publikacji:

Szczepić czy nie szczepić?

Autor: Praktykant - Paulina Traczyńska

 

 

 

GŁOS ZA

Nasz ekspert
Dr n. med. Paweł Grzesiowski
Pediatra, immunolog
Ekspert do spraw szczepień, dyrektor Instytutu Profilaktyki Zakażeń


Żyjemy w coraz bardziej zdrowym i czystym środowisku – tak uważamy my, ludzie. Bakterie i wirusy mają inne zdanie. Dla nich duże skupiska ludzkie to prawdziwy raj, w którym mogą przeskakiwać z jednego organizmu na drugi i powodować mniejsze lub większe epidemie. Naszą bronią przeciwko nim są szczepienia, a tarczą tzw. odporność zbiorowa, chroniąca całą społeczność przed rozprzestrzenianiem się chorób zakaźnych.


–Mam dwoje dzieci, Igor ma 11 lat, Ola 6. Szczepieni w terminie, według kalendarza szczepień. Miały też ukłucia dodatkowe, m.in. na pneumokoki, ospę – mówi Marta, która deklaruje się jako zwolenniczka szczepień obowiązkowych. – Podając szczepionkę, myślę nie tylko o zdrowiu swojego dziecka, ale też o smykach z przedszkola, które się od niego nie zarażą, i o koleżance w ciąży, która po wizycie u mnie niczego nie złapie.


Polska należy do grona 14 krajów Unii, w których szczepienia są obowiązkowe i dzięki temu bezpłatne (zalecane, ale nieobowiązkowe są w 16 krajach, m.in. w Hiszpanii, Szwecji, Wielkiej Brytanii, Niemczech). Mimo nagłaśnianego przez media sprzeciwu organizacji i stowarzyszeń „antyszczepionkowych", jak wynika z raportu Fundacji Instytutu Profilaktyki Zakażeń, aż 92 proc. Polaków akceptuje obowiązek szczepień. Poza badaniami wskazującymi na zmniejszenie zapadalności na choroby, przeciw którym szczepimy, na korzyść wakcyn przemawia nasze geograficzne sąsiedztwo. Kraje Europy Zachodniej mogą mieć szczepienia fakultatywne – dla nas bliskość wschodnich sąsiadów z ich niepewną sytuacją epidemiologiczną może być dosłownie zabójcza. Potwierdza to dr Paweł Grzesiowski.


–Jak możemy porównywać się z Niemcami, Anglią czy Szwajcarią, gdzie są notowane dwa zachorowania na gruźlicę na 100 tys. mieszkańców rocznie, gdy u nas oficjalnie tych zachorowań jest 20, a niezgłoszonych pewnie drugie tyle? Do tego sąsiadujemy z krajami Europy Wschodniej, w których zachorowalność na gruźlicę to 200 przypadków na 100 tys. mieszkańców, mamy więc inną sytuację epidemiologiczną – wyjaśnia dr Paweł Grzesiowski.


W Polsce obowiązkowo szczepi się dzieci przeciwko gruźlicy, błonicy, krztuścowi, polio, odrze, Śwince, Różyczce, tężcowi, WZW B i zakażeniom HIB (Haemophilus influenzae typu B). Szacuje się, że nieszczepione dzieci stanowią zaledwie 1 proc. Większość rodziców ufa wakcynom. – Dzięki dodatkowemu szczepieniu na ospę wietrzną syn zdrowo przeszedł przez kilka małych epidemii w przedszkolu – mówi Marta. – Za to koleżanka, która śmiała się, że doszczepiam dzieci, przeżyła urlop z pociechami, które rozchorowały się na ospę po przyjeździe nad morze i boleśnie ją przechodziły. Moje dzieci nigdy nie miały problemów po ukłuciu. Pilnowałam, żeby były zdrowe podczas szczepień.


Pojawianie się NOP-ów, czyli niepożądanych odczynów poszczepiennych, to koronny argument przeciwników szczepionek. –Na 18 milionów podawanych rocznie dawek szczepionek rejestrowanych jest ok. 1200 NOP-ów. Używanie ich jako argumentu przeciw szczepionkom można porównać do sytuacji, w której ktoś siedzi z mikroskopem na mrówce i mówi „Ale ona jest wielka!" – komentuje dr Paweł Grzesiowski. Najczęściej to stany podgorączkowe, nudności, wysypki. Zdarzają się przypadki bezdechu, utraty przytomności, drgawki – ale jeśli następują w bardzo krótkim czasie po podaniu szczepionki, nie mogą być związane z układem odporności, bo ona jeszcze nie zaczęła działać. W takiej sytuacji mógł np. zadziałać bodziec bólowy, jakim jest ukłucie lub odczyn alergiczny, który wywołał nadmierną reakcję organizmu. Mamy dorosłych, którzy mdleją po szczepieniu, są tacy, którzy na widok igły dostają zaburzeń rytmu serca – ze strachu, od ich własnej adrenaliny. Nie bez przyczyny neurolodzy dziecięcy zalecają jak najmniejsze wystawianie niemowląt na silne bodźce bólowe – między innymi dlatego podawane są szczepionki skojarzone przeciw kilku chorobom. 


Eliminują choroby
W 2006 roku, dwa lata po wprowadzeniu szczepionki przeciw bakterii Haemophilus, dzieci przestały chorować na wywołane przez nią zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, które u 10 proc. pacjentów powodowało trwałe uszkodzenia mózgu. Statystyki zachorowań zmniejszyły się o 90 proc.


Skojarzone nie są bardziej reaktogenne niż pojedyncze
Badania naukowe wykazują, że szczepionki wysokoskojarzone, zwłaszcza „5 w 1” (błonica, polio, tężec, krztusiec i HiB) nie powodują większej liczby działań niepożądanych niż szczepionki rozdzielone. Najbardziej reaktogenną jest szczepionka odra + różyczka + świnka, przy czym odczyny niepożądane daje tylko wirus odry, dołożenie do niego wirusów świnki i różyczki nie zmienia poziomu jej reaktywności. 


„Noworodkowe" nie działają od razu
Podawane są śródskórnie, co oznacza, że organizm reaguje na nie dużo wolniej niż w przypadku szczepionek domięśniowych. Dopiero po kilku tygodniach układ odpornościowy dziecka zaczyna „przerabiać” podane prątki, co oznacza, że maluch zyskuje odporność po paru miesiącach.

 

GŁOS PRZECIW

Nasz ekspert
Justyna Socha
STOP NOP
Ogólnopolskie Stowarzyszenie Wiedzy o Szczepieniach


Rośnie w Polsce liczba rodziców odmawiających wykonywania swoim dzieciom obowiązkowych szczepień ochronnych. Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny w 2012 roku nie szczepiło dzieci 5 tys. rodziców, w 2013 – 7, 2 tys., a w 2014 już 12,7 tys. – To nie jest tak, że potępiamy wszystkie szczepienia i nie chcemy, żeby dzieci były im poddawane – mówi Justyna Socha z Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Wiedzy o Szczepieniach „STOP NOP”. Powstało ono w 2011 r. w Poznaniu, z inicjatywy sceptycznych wobec szczepień rodziców. Sprowokowała ich do działania m.in. gorliwość poznańskich urzędników, często nakładających grzywny na osoby uchylające się od tej profilaktyki. – Przeciwstawiamy się przymusowi szczepień, który nie istnieje w 16 krajach Unii Europejskiej, i walczymy o respektowanie prawa rodziców do otrzymania pełnej informacji na temat ryzyka i skuteczności szczepień. 


Zgodnie z Kartą Praw Pacjenta, na którą powołuje się stowarzyszenie, pacjent ma prawo do uzyskania informacji od lekarza m.in. o możliwych metodach diagnostycznych, leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania. 


–Chcemy, by każdy rodzic mógł podjąć świadomą decyzję o poddaniu dziecka szczepieniu, znając jego ryzyko. Naszym celem jest pełna informacja i wolność wyboru. Nie utożsamiamy się z określeniem „ruch antyszczepionkowy” i nie chcemy swoich wyborów narzucać wszystkim rodzicom, a raczej mieć takie same prawa jak 450 mln Europejczyków, które nie muszą się obowiązkowo szczepić. W przeciwieństwie do ok. 250 mln, które są do tego przymuszane – mówi Justyna Socha.


Obowiązkowym szczepieniom podporządkowują się głównie obywatele krajów byłego bloku wschodniego, których opieka medyczna wciąż często opiera się na fundamentach powojennych rozwiązań systemowych (m.in. Bułgaria, Czechy, Łotwa, Węgry, Rumunia, ale też Włochy, Grecja, Belgia i Francja, w której obowiązkowo szczepi się dzieci na polio).


Po jednej stronie są dane świadczące o zmniejszeniu zapadalności na choroby, które zawdzięczamy obowiązkowym szczepieniom, po drugiej uznawane tylko przez część środowiska medycznego badania wskazujące na możliwy negatywny wpływ wakcyn i historie dzieci, które przypłaciły je utratą zdrowia. Ich rodzice przestali ufać szczepionkom i służbie zdrowia. 


–Najstarszą córkę szczepiłam. Myślałam, że to największe osiągnięcie medycyny. Dopóki 15 lat temu nie poszłam na szczepienie z 4-miesięczną drugą córką. Wchodziłam na nie z radosnym i zdrowym dzieckiem, a w kilka minut po podaniu szczepionki na błonicę, tężec, krztusiec i polio córka straciła przytomność i przestała oddychać – Małgorzata, mama trójki dzieci, nie lubi wspominać tamtych chwil. –Córkę odratowano, to działo się jeszcze w przychodni, doznała jednak encefalopatii – poszczepiennego uszkodzenia mózgu. Leczenie trwało rok, rehabilitacja osiem lat.


Małgorzata postanowiła nigdy więcej nie szczepić dzieci. –Proponowano mi szczepienie w kontrolowanych warunkach szpitalnych, tak żeby odratować córkę, jeśli sytuacja się powtórzy. Jakby to było ważniejsze niż jej zdrowie – oburza się. Nie zgłosiła wtedy NOP-u, bo myślała tylko o ratowaniu córki. Dziś działa w stowarzyszeniu, a jej 8-letni, nieszczepiony syn jest okazem zdrowia.


Przeciwnikom szczepień zarzuca się niemyślenie o zagrożeniu, jakie ich dzieci mogą stanowić dla innych. –Tu zderza się perspektywa zdrowia publicznego i naszego dziecka, za które jesteśmy odpowiedzialni – mówi Justyna Socha. –Zawsze celem rodzica będzie zdrowie jego dziecka, a nie dobro całego społeczeństwa, które jest dla niego w takiej sytuacji czystą abstrakcją. Po drugie solidarność społeczna kończy się, gdy u dziecka wystąpią powikłania poszczepienne, ponieważ w Polsce brak funduszu odszkodowań, chociaż takie funkcjonują od lat w 13 państwach europejskich.

 

 

Zdjęcie: pixabay

Komentarze
27-11-2017
Ocena:
współczuję dzieciom nie szczepionym gdy osiągną powiedzmy 30.. 40 lat ... inne dziecko niezaszczepione zarazi ich np. krupem i w zasadzie szpital gwarantowany (ból nieprzeciętny) gratuluję wszystkim, którzy z powodów egoistycznych narażają tysiące ludzi ... no brawo. gdybym tak podchodziła nie wsiadłabym do żadnego samolotu, samochodu... nie wyszłabym na ulicę bo przecież tam też jakiś odsetek ludzi ginie albo zostaje niepełnosprawnymi na całe życie... przykładów od groma.
21-10-2017
Ocena:
Bardzo dobry i rzetelny artykuł; W obliczu zalewania nas codziennie bzdurami głoszonymi przez proepidemikówgłos rozsądku jest niezykle potrzebny.
13-08-2015
Ocena:
Wiele osób nie zdaje sobie z tego sprawy ale w PL nie ma PRAWNEGO obowiązku szczepienia dzieci. Mówi się ze szczepienia są obowiązkowe chodzi o ....obowiązek społeczny. Nikt nie moze was zmusic do szczepień.
13-08-2015
Ocena:
sorry za bład uszkodzonym mózgiem
13-08-2015
Ocena:
nie chce mieć dziecka z autyzmem, uszkodzonym muzgiem czy zniszczonym systemem immunologocznym dlatego NIGDY nie zaszczepie swojego dziecka. Cale szczescie zyje w UK gdzie szczepienia nie sa obowiązkowe. Najbezpieczniejsza szczepionka to taka ktora nigdy nie została podana. Polecam przeczytac książke " Szczepienia niebezpieczne, ukryte fakty" tutaj za darmo http://www.vismaya-maitreya.pl/ksiazki_itp/Szczepienia_-_niebezpieczne_ukrywane_fakty_-_Ian_Sinclair.pdf Czytałam wiele podobnych pozycji i nikt nie zmusi mnie do szczepienia( okaleczenia) swojego dziecka.
mutacja mthfr

Mutacja MTHFR: jakie są objawy u dzieci?

2023-06-01
Gen MTHFR współuczestniczy w syntezie enzymu, jakim jest metylenotetrahydrofolian reduktazy. Ten z kolei współuczestniczy w przekształcaniu witaminy B12 oraz kwasu foliowego do postaci aktywnej, którą organizm człowieka jest w stanie wykorzystać do dalszych procesów metabolicznych. To kluczowa kwestia dla kobiet, planujących zajście w ciążę bądź będących właśnie w ciąży. W wielu przypadkach dochodzi jednak do mutacji genu MTHFR, która uniemożliwia prawidłowe przekształcanie folianów. Szacuje się, że kłopot z genem MTHFR może dotyczyć nawet co drugiej kobiety.
stópki

Szczepionka na pneumokoki - czy jest obowiązkowa i kiedy ją zrobić? Charakterystyka, przeciwwskazania

2021-05-18
Zakażenia pneumokokowe są powszechne wśród dzieci do 2. roku życia oraz seniorów powyżej 65 lat. Bakterie stały się częściowo odporne na antybiotyki, dlatego leczenie chorób nimi wywołanych jest trudne. Obecnie jedynie masowe szczepienia są w stanie uchronić dzieci i dorosłych przed poważnym zapaleniem płuc bądź sepsą.
szczepionka

Szczepionka na rotawirusy - charakterystyka i skutki oboczne. Czy jest obowiązkowa?

2021-05-10
Zakażenie rotawirusami wywołuje szereg bardzo nieprzyjemnych objawów, takich jak ostra biegunka, wymioty i gorączka. Objawy te mogą doprowadzić do odwodnienia i bardzo osłabiają organizm, dlatego, jeśli choroba przebiega ciężko, często wymagana jest hospitalizacja. Najwięcej przypadków notuje się u dzieci między 6. a 24. miesiącem życia. Zarażenie jest bardzo łatwe, wystarczy kontakt z zakażoną osobą lub przebywanie w jednym pomieszczeniu. Najskuteczniejszą profilaktyką jest szczepionka na rotawirusy.
szczepionka

Szczepionka WZW A – czy jest obowiązkowa i kiedy ją zrobić? Charakterystyka, przeciwwskazania

2021-04-25
Szczepionka WZW A oraz WZW B chroni przed wirusowym zapaleniem wątroby (żółtaczką). Niektóre ze szczepień przeciwko żółtaczce są w Polsce obowiązkowe. Czy należy do nich szczepionka na WZW A? Kto powinien się zaszczepić przeciw WZW A? Jakie są przeciwwskazania do szczepienia? Odpowiadamy na te pytania w niniejszym artykule.
dziecko

Szczepionka na świnkę – czy jest obowiązkowa i kiedy ją zrobić? Charakterystyka, przeciwwskazania

2021-04-24
Szczepionka na świnkę wchodzi w skład MMR. Szczepienie to przeprowadza się w dwóch dawkach – podstawowej i uzupełniającej. Aktualne zalecenia można sprawdzić w oficjalnym kalendarzu szczepień ochronnych aktualizowanym przez Główny Inspektorat Sanitarny, znajdziemy w nim także szczepienia na odrę, świnkę, różyczkę. Kiedy podać dziecku pierwszą dawkę? Jak sprawdzić, czy maluch nie ma przeciwwskazań do MMR? Podpowiadamy.
szczepionka

Szczepionka na tężec - charakterystyka i skutki uboczne. Czy jest obowiązkowa?

2021-04-19
Tężec jest ciężką chorobą atakującą układ nerwowy. Wywołują ją bakterie, które występują powszechnie w glebie, wodzie lub organizmach zwierząt. Wystarczy drobne przerwanie ciągłości skóry, które następnie zabrudzi się ziemią, żeby zostać zainfekowanym wytwarzającymi groźną neurotoksynę laseczkami tężca. Dlatego już od lat 60. obowiązkowa jest w Polsce szczepionka na tężec. Dzięki powszechnym szczepieniom, w krajach rozwiniętych obecnie rzadko można spotkać kogoś chorego na tę groźną chorobę.
szczepionka

Błonica - szczepionka - czy jest obowiązkowa i kiedy ją zrobić? Charakterystyka, przeciwwskazania

2021-04-17
Są takie choroby zakaźne, które mają charakter endemiczny, dzięki wprowadzeniu powszechnych szczepień. Do takich chorób należy błonica. Szczepionka stosowana jest już od lat 50. w Polsce. Dzięki temu obecnie w naszym kraju nie notuje się przypadków błonicy. Czujne jednak powinny być osoby podróżujące do krajów, gdzie zachorowania występują. Warto dowiedzieć się, czy szczepienie na błonicę jest obowiązkowe, jaka jest jego charakterystyka, a także kiedy należy je zrobić. Czy istnieją jakieś przeciwwskazania? Te kwestie postaramy się przybliżyć.