Szczepionka na tężec - charakterystyka i skutki uboczne. Czy jest obowiązkowa?

Tężec jest ciężką chorobą atakującą układ nerwowy. Wywołują ją bakterie, które występują powszechnie w glebie, wodzie lub organizmach zwierząt. Wystarczy drobne przerwanie ciągłości skóry, które następnie zabrudzi się ziemią, żeby zostać zainfekowanym wytwarzającymi groźną neurotoksynę laseczkami tężca. Dlatego już od lat 60. obowiązkowa jest w Polsce szczepionka na tężec. Dzięki powszechnym szczepieniom, w krajach rozwiniętych obecnie rzadko można spotkać kogoś chorego na tę groźną chorobę.

Czytaj również: Krztusiec u dzieci

Szczepionka na tężec

Szczepionka przeciwtężcowa jest w Polsce obowiązkowa. Szczepienia rozpoczyna się już w pierwszych tygodniach życia, a następnie podaje dawki przypominające aż do ukończenia 19 lat. Zaszczepione mogą być wyłącznie osoby zdrowe, bez objawów jakiejkolwiek infekcji. Odporność przeciw tężcowi utrzymuje się około 10 lat, co oznacza, że również dorośli powinni się regularnie doszczepiać. Niestety, mało która dorosła osoba tego przestrzega, w związku z tym zdarzają się wciąż starsze osoby przechodzące tę ciężką chorobę. Przyjęcie przypominającej dawki szczepionki na tężec powinny rozważyć szczególnie osoby, które mają pracę związaną z glebą lub zwierzętami, a także jeśli są narażone na zranienie w czasie wykonywania obowiązków.

W szczepionce na tężec stosuje się toksoid tężcowy, który w naturze produkują laseczki tężca. Zostaje on pozbawiony właściwości toksycznych, jednak wciąż powoduje reakcję organizmu polegającą na produkowaniu odpowiednich przeciwciał. Dzięki mechanizmowi pamięci immunologicznej, przy kontakcie z chorobotwórczą toksyną w późniejszym życiu nastąpi szybka i skuteczna reakcja organizmu.

Kiedy wykonać szczepienie przeciw tężcowi?

Obowiązkowi podlegają dzieci i młodzież do 19. roku życia, według kalendarza szczepień pierwszą dawkę podaje się niemowlęciu w 2. miesiącu życia. Pełne uodpornienie na tężec szczepienie daje po trzech dawkach i późniejszej dodatkowej dawce przypominającej. Ponieważ odporność po jakimś czasie powoli zanika, dorośli powinni szczepić się co około 10 lat, w praktyce jednak najczęściej podaje się im szczepionkę przeciwtężcową po wypadkach. Zastosowana do 24 godzin po wystąpienia ryzyka zakażenia jest bardzo skuteczna.

Jak jest podawana szczepionka przeciwtężcowa?

Dzieci najczęściej chroni się przed tężcem szczepionką skojarzoną – przeciw tężcowi, błonicy i krztuścowi (DTP lub DTaP). Można również podać szczepionkę przeciw błonicy i tężcowi (DT) lub wyłącznie przeciw tężcowi (T). Żeby uniknąć częstych wizyt z niemowlakiem u pediatry oraz oszczędzić mu bólu, rodzice decydują się czasem na odpłatną szczepionkę skojarzoną 5w1 lub 6w1. Każda z nich chroni przed zachorowaniem na tężec.

Szczepionka na tężec – powikłania

Szczepienie przeciw tężcowi jest bezpieczne, bez względu na to, na który preparat się zdecydujemy, jednak, tak jak w przypadku wszystkich szczepionek, mogą pojawić się skutki uboczne. Najczęściej spotykany jest ból, obrzęk i zaczerwienienie w miejscu wkłucia igły. Czasami zdarzają się nudności, wymioty czy lekka gorączka. Z ulotki informacyjnej najpopularniejszego preparatu (DTP) można również wyczytać, że pojawić się mogą między innymi objawy, takie jak zwiotczenie mięśni, nieutulony płacz lub zaburzenia neurologiczne. Choć pewne ryzyko zawsze występuje, w przypadku tężca, powikłania po zarażeniu mogą być tragiczne w skutkach, a ryzyko ciężkiego przejścia choroby jest bardzo duże.

Szczepionka na tężec – cena

Szczepionka na tężec jest refundowana dla dzieci i młodzieży oraz osób po różnego rodzaju wypadkach. Gdybyśmy dla własnego bezpieczeństwa chcieli zaszczepić się dawką przypominającą w ramach profilaktyki, konieczne będzie wyłożenie pieniędzy z własnej kieszeni. W przypadku szczepionki na tężec cena jest niska, waha się w granicach 25-35 złotych.