Data publikacji:

Uznanie ojcostwa po porodzie – jak to zrobić?

Zgodnie z polskim prawem ojcem nowo narodzonego dziecka jest mąż kobiety, która to dziecko urodziła – jeśli zatem przyszli rodzice są małżeństwem, ojciec nie musi uznawać malucha. Zupełnie inaczej jest w przypadku, gdy para nie wzięła ślubu – wówczas, dla osiągnięcia władzy rodzicielskiej nad małoletnim, ojciec musi uznać dziecko przed kierownikiem stanu cywilnego. Jak powinno przebiegać uznanie ojcostwa po porodzie i jakie dokumenty należy przygotować?
uznanie ojcostwa po porodzie

Uznanie dziecka po porodzie – kiedy to zrobić?

Uznanie dziecka po porodzie może nastąpić w dowolnym czasie – rodzice mogą zdecydować się na załatwienie tej formalności zarówno po tygodniu, jak i po roku od przyjścia dziecka na świat. Oczywiście z uwagi na brak praw ojca do dziecka do czasu jego uznania najlepiej zrobić to jak najwcześniej.
Uznanie dziecka po porodzie – gdzie należy się udać?
Wielu młodych rodziców, którzy nie są małżeństwem, zastanawia się, jak uznać dziecko po porodzie. Na szczęście procedura ta nie jest specjalnie skomplikowana czy czasochłonna. Wystarczy, że ojciec dziecka uda się do właściwego urzędu stanu cywilnego, gdzie przed jego kierownikiem złoży stosowne dokumenty. Następny krok to potwierdzenie przez matkę (jednoczesne lub w ciągu kolejnych trzech miesięcy), że pragnący uznać dziecko mężczyzna rzeczywiście jest jego ojcem.

Uznanie dziecka po porodzie za granicą

Mężczyzna może uznać swoje dziecko również w czasie pobytu za granicą. W tym przypadku nie udaje się on oczywiście do kierownika stanu cywilnego, lecz do polskiego konsula. Na szczęście i w tym przypadku procedura uznania dziecka nie jest skomplikowana.

Uznanie ojcostwa po porodzie – dokumenty

Aby uznanie ojcostwa po porodzie stało się faktem, ojciec musi złożyć specjalne oświadczenie. Warto zadzwonić do wybranego urzędu stanu cywilnego i dopytać, czy na miejscu znajdują się odpowiednie druki, czy należy przygotować dokument samodzielnie. Jeśli samodzielnie, muszą się na nim znaleźć:
  • imię i nazwisko wnioskodawcy,
  • miejsce stałego zameldowania,
  • seria i nr dowodu osobistego,
  • nazwa organu wydającego dowód osobisty i data wydania,
  • miejscowość i data,
  • stanowisko osoby, do której składany jest wniosek („Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego w ….”),
  • treść wniosku (np. Proszę o przyjęcie do protokołu oświadczenia o uznaniu ojcostwa dziecka płci ..................... urodzonego dnia …………………… w ……………………… nr aktu urodzenia ……………………… z matki ………………………………. Dziecko zameldowane jest pod adresem: .........................................................”),
  • oświadczenie o świadomości praw i obowiązków ojca (formułka: „Oświadczam, że jestem świadomy praw i obowiązków ojca, wynikających z przepisów prawa, tj. art. 72-79 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2012 r. poz. 788 ze. zm.),
  • data i czytelny podpis ojca.
Poniżej powinno znaleźć się miejsce na podpis matki, którym to podpisem potwierdza, że wnioskujący jest ojcem jej dziecka.
Poza wyżej opisanym wnioskiem należy mieć przy sobie dowód osobisty oraz akt urodzenia dziecka.

Uznanie dziecka po porodzie – kiedy może nie nastąpić?

Uznanie ojcostwa po porodzie w większości przypadków następuje bez komplikacji. Warto jednak wiedzieć, że może ono w ogóle nie nastąpić, jeżeli:
  • wcześniej doszło już do uznania ojcostwa albo gdy ojcostwa odmówiono już wnioskującemu mężczyźnie w przeszłości,
  • gdy w sądzie toczy się już sprawa o ustalenie ojcostwa albo jego zaprzeczenie,
  • gdy kierownik urzędu stanu cywilnego ma wątpliwości co do prawdomówności rodziców składających wniosek, a tym samym co do pochodzenia dziecka.
Uwaga! Należy pamiętać, że uznanie ojcostwa po porodzie nie dojdzie do skutku, jeżeli matka dziecka nie potwierdzi przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, że informacje złożone przez ojca są prawdziwe . Ma ona na to trzy miesiące. Jeżeli czas ten upłynął, ojciec musi złożyć kolejny wniosek, a matka – pamiętać o jego potwierdzeniu w ciągu kolejnych trzech miesięcy.

Uznanie ojcostwa po porodzie a brak potwierdzenia ze strony matki

Warto wiedzieć, że uznanie dziecka po porodzie nie może nastąpić bez zgody i bez potwierdzenia ze strony matki. Jeśli więc z jakichś powodów odmawia ona złożenia oświadczenia, które potwierdza ojcostwo mężczyzny, pozostaje mu jedynie dochodzenie ustalenia ojcostwa na drodze sądowej. Niestety zazwyczaj jest to już proces, który trwa bardzo długo.

Uznanie ojcostwa po porodzie – czy można je cofnąć?

Niekiedy dochodzi do sytuacji, w których okazuje się, że domniemamy ojciec dziecka w istocie nim nie jest. I tutaj pojawia się oczywiście pytanie: czy uznanie dziecka po porodzie można cofnąć?
Jeśli dany mężczyzna okazuje się nie być biologicznym ojcem dziecka, może on wystąpić o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa. Należy to zrobić w ciągu 6 miesięcy od dnia uzyskania informacji o prawdziwym pochodzeniu dziecka.
Uwaga! Nawet mężczyzna, który uznał dziecko, wiedząc, że nie jest jego biologicznym ojcem, może wytoczyć powództwo o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa.

A może uznanie ojcostwa przed porodem?

Choć uznanie ojcostwa po porodzie w większości przypadków przebiega szybko i sprawnie, warto rozważyć inną opcję, czyli uznanie dziecka przed przyjściem na świat. Dzięki temu dziecko od razu po narodzinach może uzyskać nazwisko ojca, ojciec zyskuje również prawo do odebrania dziecka ze szpitala w przypadku, gdy matka musi w nim dłużej pozostać, ponadto ojciec zyskuje prawo do decydowania w kwestiach zdrowotnych i prawnych dotyczących dziecka (czyli na przykład może zarejestrować je w urzędzie bez obecności matki). Należy też pamiętać, że w takim przypadku w razie śmierci ojca dziecka dziecko uzyskuje prawo do spadku.
Zdjęcie: Envato Elements
Robert Wojtaś
Robert Wojtaś

Absolwent Akademii Morskiej i pasjonat motoryzacji. W wolnym czasie czyta, tworzy własne meble i podróżuje z dwoma fantastycznymi synami oraz żoną. Uwielbia eksperymentować w kuchni, poznawać nowe miejsca i spędzać wieczory filmowe w gronie stałych przyjaciół.