Badanie glukozy w ciąży. Co oznaczają wyniki?

Choć ciąża to piękny stan, w czasie jej trwania organizm jest bardziej podatny na wystąpienie pewnych chorób – przykładem jest choćby cukrzyca. Aby ją rozpoznać, niezbędne jest oznaczenie poziomu glukozy we krwi. Wyjaśniamy, jak przebiega badanie glukozy w ciąży, kiedy należy je wykonać i dlaczego jest to tak ważne.

Badania glukozy w ciąży – dlaczego jest tak ważne?

Nie każda przyszła mama zdaje sobie sprawę, że w okresie ciąży zwiększa się prawdopodobieństwo zachorowania na cukrzycę. Dobra wiadomość jest taka, że najczęściej jest to przemijająca postać tej choroby (stąd nazwa: cukrzyca ciążowa). Zła informacja: niezdiagnozowana i nieleczona cukrzyca może bardzo zaszkodzić płodowi. Wśród możliwych konsekwencji należy wymienić:

Makrosomię

Makrosomia to inaczej nadmierny przyrost ciała. Jeżeli przyszła mama choruje na cukrzycę i nie jest poddawana leczeniu, dziecko może osiągnąć wagę nawet około 5-6 kilogramów. Stwarza to zagrożenie okołoporodowe zarówno dla matki, jak i dziecka.

Niedocukrzenie noworodka

Badanie glukozy w ciąży umożliwia zapobiegnięcie niedocukrzenia noworodka. Dochodzi do niego dlatego, że gdy w organizmie ciężarnej poziom glukozy jest zwiększony, to jest on zwiększony także u płodu. W efekcie trzustka płodu wydziela nadmierne ilości insuliny, a jej nadmiar może spowodować później właśnie niedocukrzenie. To stan, który może zagrozić życiu dziecka.

Hipotrofię

Hipotrofia to zbyt mała masa płodu – w porównaniu do wieku ciążowego. Taka komplikacja najczęściej powstaje w przypadku, gdy matka chorowała na cukrzycę już przed ciążą, aczkolwiek nie można jej wykluczyć także w przypadku cukrzycy ciążowej. Z powyższego płynie bardzo prosty wniosek – zdrowotne konsekwencje cukrzycy ciążowej mogą być dla płodu bardzo poważne, a nawet tragiczne. Dlatego niezwykle ważne jest, żeby regularnie odwiedzać lekarza. W odpowiednim czasie z pewnością będzie on pamiętał, żeby zlecić badanie glukozy w ciąży.

Badanie glukozy w ciąży – kiedy trzeba mu się poddać?

Badanie glukozy w ciąży wykonuje się dwukrotnie (lub oczywiście częściej, jeżeli wyniki okażą się nieprawidłowe albo wątpliwe). Pierwsze przeprowadzane jest w 10. tygodniu ciąży. Jest to zwykłe badanie, które polega na pobraniu próbki krwi. Jeśli wynik tego badania okaże się prawidłowy, kolejne przeprowadzone zostaną między 24. a 28. tygodniem ciąży. Są to już testy z obciążeniem glukozą.

Jak przebiega badanie glukozy w ciąży?

Pierwsze badanie glukozy w ciąży polega na pobraniu krwi. Przyszła mama musi tylko udać się do laboratorium, gdzie zostanie od niej pobrana próbka (z żyły łokciowej). Po badaniu zostaje tylko malutki siniak.

Drugie badanie to już test obciążenia glukozą. Innymi słowy jest to badanie, które sprawdza, w jakim tempie i w jakim stopniu metabolizuje się cukier. Aby można było to skontrolować, od ciężarnej najpierw pobiera się próbkę krwi. Następnie musi ona wypić roztwór glukozy (75 g glukozy rozpuszczonej w 150 ml wody). Po godzinie od wypicia roztworu ciężarnej znowu pobiera się krew, a potem po dwóch godzinach – ponownie. To badanie glukozy w ciąży nie jest najprzyjemniejsze, ale niestety – konieczne.

Badanie glukozy w ciąży – jak się przygotować?

Aby badanie glukozy w ciąży przyniosło wiarygodne wyniki, należy się do niego odpowiednio przygotować. O czym dokładnie musisz pamiętać?

Swoja glukoza

Jeśli ciężarna wykonuje badanie w prywatnym laboratorium, glukoza jest wliczona w cenę. Jeżeli jednak jest to badanie wykonywane w ramach NFZ, konieczne jest zakupienie roztworu glukozy w aptece.

Do badania należy podejść na czczo

Badanie należy wykonać rano, po co najmniej 8 godzinach od ostatniego posiłku.

Odpowiednia dieta

Przez trzy dni poprzedzające badanie glukozy w ciąży należy stosować lekką dietę, która będzie dostarczać 200 g węglowodanów na dobę.

W czasie badania nie należy wykonywać żadnej aktywności fizycznej

Stres, leki, ale także wysiłek fizyczny mogą zafałszować wyniki badania. Dlatego tak często zaleca się, aby ciężarne, które przyszły na test obciążenia glukozą, czas między pierwszym a drugim badaniem krwi spędziły w laboratorium.

Odpowiednie tempo wypicia roztworu glukozy

Roztwór glukozy nie jest szczególnie smaczny – jego intensywna słodycz powoduje u wielu kobiet mdłości. Należy jednak pamiętać, że nie wolno przedłużać konsumpcji. Roztwór powinien zostać spożyty w ciągu 5 minut.

Uwaga! Aby roztwór glukozy był łatwiejszy do przełknięcia, można dodać do niego kilka łyżeczek soku z cytryny. Niektóre przyszłe mamy zagryzają też cytrynę po każdej porcji glukozy.

Odpowiedni stan zdrowia

Infekcja oraz leki mogą zafałszować wyniki badania. Należy zatem podejść do niego bez objawów infekcji.

Badanie glukozy w ciąży – jak interpretować wyniki?

Wyniki pierwszego badania glukozy (badanie z krwi, bez obciążenia glukozą) nie powinny przekraczać 92 mg/dl. Jeśli tak jest, kolejnym badaniem jest to wykonywane między 24. a 28. tygodniem ciąży. Jeśli wynik oscyluje między 92 mg/dl a 125 mg/dl, ciężarna zostaje kierowana na test obciążenia glukozą od razu, bez zwłoki. Po przekroczeniu 126 mg/dl z „automatu” stwierdzana jest cukrzyca, a przyszłą mamę kieruje się do poradni dla diabetyków.

Jeśli chodzi o badanie glukozy w ciąży wykonywane między 24. a 28. tygodniem ciąży, to normy są następujące:

badanie krwi na czczo: do 100 mg/dl,
badanie krwi po godzinie od podania roztworu: do 180 ml/dl,
badanie krwi po dwóch godzinach od podania roztworu: do 140 ml/dl.

Jeśli wyniki wskazują wyższe wartości, przyszła mama musi wykonać ponowny test (z większą ilością glukozy). Najczęściej również już na tym etapie otrzymuje ona skierowanie do poradni diabetologicznej.