Szkarlatyna to zakaźna choroba wywoływana przez bakterie paciorkowca, która najczęściej atakuje dzieci. Choć występuje stosunkowo rzadko (w Polsce co roku na każde 100 000 mieszkańców przypada około 150 zachorowań), to jest chorobą o nieprzyjemnym przebiegu i niestety grozi powikłaniami.
Szkarlatyna, nazywana płonicą przenoszona jest drogą kropelkową. Można się nią zarazić mając kontakt z zainfekowanymi przedmiotami lub zupełnie zdrowymi osobami, które przeniosły chorobę np. na brudnych dłoniach. Zdarza się też, że przyczyną zachorowania na szkarlatynę jest kontakt dziecka z osobą chorą na anginę wywoływaną również przez paciorkowce. Przed II wojną światową szkarlatyna u dzieci miała bardzo ostry przebieg. Aż 25% przypadków kończyło się śmiercią. Współcześnie śmiertelność wynosi poniżej 1%. Liczba zachorowań na płonicę wzrasta w okresie jesienno-zimowym, a przejście choroby w przeszłości nie zapewnia pełnego uodpornienia organizmu.
Po ustaniu wysypki (mniej więcej po 10 dniach) skóra zaczyna się łuszczyć. Najpierw na twarzy, potem na tułowiu, a następnie na dłoniach i podeszwach stóp.
Szkarlatynę można zdiagnozować na podstawie klinicznych objawów lub po wykonaniu szybkiego testu na paciorkowca. U chorego na szkarlatynę musi zostać zastosowana antybiotykoterapia (penicylina i jej pochodne lub makrolidy) i to przez 10 do 14 dni. Chore na szkarlatynę dziecko powinno dużo odpoczywać. Gdy silnie gorączkuje, należy podawać paracetamol lub ibuprofen, stosować chłodne okłady i podawać dużo płynów do picia. Łuszczącą się skórę należy natłuszczać. Po skończonej kuracji antybiotykowej konieczna jest też wizyta kontrolna, gdyż niedoleczona szkarlatyna u dzieci może wywołać groźne powikłania.
Jeżeli po krótkiej przerwie dziecko zachoruje ponownie, to albo antybiotyk był podawany niezgodnie z zaleceniem, albo prawdopodobnie ktoś z otoczenia malucha jest nosicielem paciorkowca. Wówczas należy pobrać wymaz z gardła wszystkich członków rodziny. Dorośli po kontakcie z dzieckiem chorym na szkarlatynę mogą zachorować na anginę. Te dwie choroby wywołują te same bakterie, ale infekcja w przypadku szkarlatyny jest silniejsza i rozleglejsza. Wysypka jest skutkiem zatrucia organizmu przez toksyny wydzielane rzez paciorkowce.
Zdjęcia: Fotolia © by Joanna Zielinska