Baza imion Obliczanie terminu porodu Kalkulatory Kalendarz ciąży Rozwój dziecka Siatki centylowe Grupa Facebook
Data modyfikacji:

Podwyższona temperatura u dzieci

Autor: Tomasz Nęcki - Lekarz

Jednym z częstszych problemów zdrowotnych, spotykanych u dzieci i niepokojących ich rodziców, jest gorączka. Nie każde podwyższenie temperatury ciała u dziecka jest groźne, jednak czasami wizyta z dzieckiem u lekarza staje się konieczna. Kiedy gorączka u dziecka powinna zaniepokoić, a w jakich przypadkach można ją leczyć w domu?

podwyższona temperatura, temperatura u dzieci, termometr

 

Kiedy możemy mówić o podwyższonej temperaturze?

Do gorączki u dzieci doprowadzać może wiele różnych zjawisk. Ogólnie można powiedzieć, że podwyższenie ciepłoty ciała jest tak naprawdę zjawiskiem korzystnym – organizm, w odpowiedzi na pojawienie się w nim różnych patogenów (np. bakterii czy wirusów), poprzez podniesienie temperatury próbuje niejako ułatwić komórkom układu odpornościowego zwalczanie niechcianych gości.

Przed głębszym przyjrzeniem się różnorodnym aspektom związanym z podwyższoną temperaturą u dzieci, słuszne wydaje się rozpatrzenie, kiedy w ogóle można mówić o gorączce w tej grupie pacjentów. W rzeczywistości bowiem nie każdy wzrost temperatury ciała powyżej słynnego progu 36,6°C odpowiada gorączce – stan ten można stwierdzać wtedy, kiedy ciepłota ciała staje się wyższa od 38°C, natomiast w sytuacji, kiedy temperatura przekroczy 39,5°C, wtedy rozpoznaje się już wysoką gorączkę.

 

Jakie są przyczyny podwyższonej temperatury?

Gorączka u dzieci związana może być zarówno z procesami całkowicie fizjologicznymi, jak i z różnymi patologiami – podejrzewać podłoże podwyższenia temperatury ciała można chociażby na podstawie wieku gorączkującego dziecka. Przykładowo, w przypadku niemowląt gorączka może u nich występować wtedy, kiedy zaczynają im się wyrzynać pierwsze zęby.

Podwyższona temperatura u dziecka zazwyczaj budzi niepokój u rodziców - i bardzo dobrze. Wśród najmłodszych pacjentów nie są przecież rzadkie różnorodne infekcje, takie jak chociażby zapalenie oskrzeli, zapalenie ucha, czy zapalenia gardła. W przypadku takich jednostek – wywołanych czy to przez bakterie, czy przez wirusy – gorączka stanowi typowo jeden z ich podstawowych objawów. „Zwykłe” przeziębienia trudno jest traktować jako choroby zagrażające życiu, nie można jednak zawsze bagatelizować gorączki u dziecka i z góry zakładać, że doprowadziła do niej błaha infekcja, czy ząbkowanie. Istnieją bowiem pewne przyczyny podwyższonej temperatury u dzieci, w przypadku których konsultacja lekarska jest wręcz absolutnie wymagana.

 


Szczególne przyczyny gorączki u dzieci

Posocznica – swego czasu temat ten był mocno akcentowany w różnorodnych mediach. Nie bez przyczyny, posocznica stanowi przecież tak naprawdę stan zagrożenia życia. W przypadku tego schorzenia temperatura dziecka może stawać się bardzo wysoka (podkreślić jednak trzeba, że spadek temperatury ciała posocznicy nie wyklucza – w przebiegu tej choroby temperatura może bowiem zarówno ulegać znacznemu podwyższeniu, jak i spadkowi). Rodzice mogą mieć też wrażenie, że ogólna kondycja zdrowotna ich pociechy jest zła, a do tego pojawiać się może u maluchów specyficzna wysypka. Wykwity skórne u dzieci stanowią dość złożone zagadnienie – różne ich typy mogą pojawiać się w przypadku rozmaitych schorzeń, takich jak chociażby odra, płonica, czy różyczka. W przypadku posocznicy charakterystyczne jest jednak to, że po uciśnięciu zmian skórnych nie dochodzi do ich zblednięcia.

Inną możliwą przyczyną wysokiej temperatury u dziecka jest zapalenie płuc. Schorzenie to można podejrzewać wtedy, kiedy u malucha zauważymy wykładniki znacznego wysiłku oddechowego (np. pojawianie się zaciągnięć w przestrzeniach międzyżebrowych, czy nietypowy ruch skrzydełek nosa), znaczne przyspieszenie tempa oddychania, a także pojawianie się sinicy u dziecka.

Kolejnymi poważnymi schorzeniami, w których może występować gorączka, są zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych oraz zakażenie układu moczowego. Pierwsze z wymienionych schorzeń objawiać się może sztywnością karku (rozpoznać ją można po tym, że u dziecka ciężko jest wykonywać manewr przyginania – w pozycji leżącej – jego brody w kierunku klatki piersiowej), zaburzeniami świadomości, a także napadami drgawkowymi. Z zakażeniem układu moczowego – poza gorączka – związane mogą być z kolei takie dolegliwości, jak wymioty i nudności, silne bóle brzucha oraz objawy dyzuryczne (np. w postaci zwiększenia częstości oddawania moczu czy pieczenia podczas siusiania).

Chorobą, która jest związana z gorączką u dzieci i o której warto wspomnieć, jest choroba Kawasaki. Wiedzę o tej jednostce warto posiadać z tego względu, że prowadzić może ona do tak groźnych powikłań, jak nawet zapalenie osierdzia i zapalenie mięśnia sercowego. Dla choroby Kawasaki charakterystyczne jest to, że w jej przebiegu gorączka utrzymuje się u dziecka przez ponad 5 dni. Oprócz tego objawami choroby Kawasaki mogą być powiększenie węzłów chłonnych szyi, przekrwienie spojówek, złuszczanie się naskórka w obrębie dłoni i stóp, a także czerwonawe (określane jako malinowe) zabarwienie języka oraz występowanie wielopostaciowej wysypki (głównie w obrębie tułowia i kończyn górnych).

 


Kiedy z gorączkującym dzieckiem trzeba iść do lekarza?

Dziecko z gorączką powinno zostać zbadane przez lekarza ZAWSZE w sytuacji, kiedy rodzice zauważą u swojej pociechy objawy któregoś z opisanych wyżej schorzeń. Specjalistę warto odwiedzić również wtedy, kiedy mamy wątpliwości co do tego, jaki jest stan dziecka – lekarz po zbadaniu malca będzie w stanie stwierdzić, czy rzeczywiście jest się czym martwić, czy też można spokojnie zastosować domowe metody leczenia gorączki.

Pediatrę, czy lekarza rodzinnego trzeba odwiedzić również w sytuacji, kiedy gorączka:

  • pojawia się u noworodka,
  • wystąpi u niemowlaka i jest ona stosunkowo wysoka (tzn. gdy temperatura ciała dziecka przekracza 38,5°C),
  • jest wysoka i nie zmniejsza się mimo podawania dziecku preparatów przeciwgorączkowych.

 



Jak postępować przy podwyższonej temperaturze u dziecka?

Podstawowe znaczenie w przypadku gorączki u dziecka ma nawadnianie. W przypadku podwyższenia temperatury ciała organizm traci wodę w zwiększonej ilości – z tego powodu nawet jeśli dziecko jest niechętne do picia, należy i tak je do tego zachęcać.

Dylematem wielu rodziców jest to, czy już trzeba zbijać gorączkę, czy też można jeszcze poczekać. Na pewno obniżenia wymaga wysoka gorączka, czyli ta, gdzie temperatura ciała dziecka przekracza 39,5°C. Jak to zrobić? Zapewne jako pierwsza przyjdzie tutaj do głowy rodzicom możliwość podania dziecku leków i rzeczywiście – przy ich pomocy możliwe jest obniżenie ciepłoty ciała naszej pociechy. Warto tutaj jednak podkreślić dwa ważne aspekty.

Po pierwsze – podając dziecku środek przeciwgorączkowy, konieczne jest odpowiednie wybranie leku. Maluchom można podawać paracetamol, czy ibuprofen, nie powinno się jednak u nich zdecydowanie stosować aspiryny (kwasu acetylosalicylowego) – ostatni z wymienionych leków może bowiem doprowadzić do rzadkiej, aczkolwiek bardzo groźnej jednostki, jaką jest zespół Reye’a.

Drugim ważnym aspektem jest odpowiednie dawkowanie leków – dawki dla dorosłych i dla dzieci są zazwyczaj różne, dlatego też zanim rodzic poda swojemu dziecku preparat przeciwgorączkowy, najpierw powinien on uważnie zapoznać się z dołączoną do opakowania leku ulotką.

Podawanie dziecku innych preparatów – np. antybiotyków – nie ma na celu wpłynięcia na samą jego temperaturę, a ma to z kolei za zadanie wyeliminować przyczynę, która to do gorączki doprowadziła. Wymienionych wyżej preparatów nie stosuje się rutynowo w każdej infekcji u dziecka, a tylko przy zakażeniach bakteryjnych – takowe musi najpierw zdiagnozować lekarz, dlatego antybiotykoterapii u dziecka rodzice samodzielnie nigdy nie powinni wdrażać.

 

Zdjęcie: Fotolia.pl

Autor

Tomasz Nęcki - Lekarz

Jestem absolwentem Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Spośród wszystkich medycznych specjalności najbardziej interesują mnie aspekty związane z pediatrią i psychiatrią – planuję specjalizować się w psychiatrii dzieci i młodzieży. Wolne chwile spędzam na czytaniu (nie tylko medycznych pozycji ) oraz staram się jak najwięcej czasu spędzać na świeżym powietrzu – jazda na rowerze czy spacery najlepiej mnie relaksują.

Komentarze
28-06-2018
Ocena:
Udał mi się zakup Baby Temp, szybko podaje wynik, jest faktycznie bezdotykowy, spokojnie podczerwień reaguje z odległości.
14-11-2017
Ocena:
Poręczny kształt ma Babytemp, nie wypada z ręki, nie śliga się, wyświetlacz jest z efektem lupy także cyferki widać bez wytężania wzroku.
24-10-2017
Ocena:
My jesteśmy z mężem zadowoleni z modelu nonContact. Prawda jest taka że porównania z innymi bezdotykowymi nie mam, ale ten mierzy faktycznie szybko i nie zmyśla wyników, są dokładne.
13-10-2017
Ocena:
Dobrze strzela podczerwień w Baby Temp, wcześniej miałam inny bezdotykowy to tam trzeba było czekać kilka minut nim zmierzył...
18-09-2017
Ocena:
Dobrze działa termometr nonContact. Jest w zasadzie do wszystkiego, zmierzy gorączkę sprawdzi ile stopni ma zupa w misce, albo ile jest stopni w sypialni przed spaniem przykładowo. Niemiecka produkcja więc co do trwałości jestem jakoś dziwnie spokojna ;-))
28-08-2017
Ocena:
Mamy termometr BabyTemp w domu i mierzy świetnie, bardzo szybki i przy tym nie fałszuje pomiarów.
21-04-2017
Ocena:
Sporo osób mi polecało termometr na podczerwień więc w tym roku zainwestowałam w coś takiego. Model jest niemieckiej firmy Geratherm - Non Contact. Długa gwarancja, prosta obsługa, jak na razie nie mam z nim problemów. Dobrze zbiera sygnał, w tym sensie że faktycznie wystarczy raz wycelować w czoło i już jest wynik, nie trzeba się wyginać nad drugim człowiekiem żeby jakoś idealnie trafić itp. Wszystko trwa ekspresowo.
30-03-2017
Ocena:
Dobrze działa model BabyTemp Sanity. Jeśli ktoś ma ochotę zainwestować większe pieniądze w bezdotykowy aparat to ten mogę polecić. Wygodna obsługa, duża czułość podczerwieni. Chodzi mi o to, że rzeczywiście łatwo wyłapuje obiekt, nie trzeba faktycznie tutaj dotykać ciała żeby pomiar mógł się odbyć, a wcale to takie nie jest oczywiste w innych „bezdotykowych” termometrach.
03-09-2016
Ocena:
Wysoka temperatura nie zawsze zwiastuje problemy ze zdrowiem. Ale goraczka u dziecka , zwlaszcza goraczka u niemowlecia , wymaga uwaznej obserwacji. Zanim siegniesz po leki obnizajace goraczke , przeczytaj odpowiedzi na najczesciej zadawane pytania.
23-01-2016
Ocena:
Niedawno kupowałam pierwszy w życiu termometr bezdotykowy i padło na termometr MiniTemp SANITY. Dobra jakość za rozsądne pieniądze. Przykłada się w odległości 5 cm od czoła, pyk i jest wynik. Bardzo wygodna opcja.
19-10-2015
Ocena:
możesz spokojnie podać , ponieważ jest od 3 miesiąca życia. Na mojego synka paracetamol słabo działa dlatego wolę Ibufen. Jeśli gorączka będzie wracała proponuje konsultacje z lekarzem w tym wieku gorączka bywa niebezpieczna.
19-10-2015
Ocena:
A jak z tym ibufenem? Czy mogę go podać 6 miesięcznemu dziecku? Obudził się dziś rano z gorączką powyżej 38, dałam paracetamol, ale nie spadła. Może ibufen zadziała
12-10-2015
Ocena:
Ostatnio synek miał wysoką gorączkę (38,9) i żadnych innych objawów. Ale jak mu podała ibufen w syropie, to temperatura szybko spadła i potem już nic nie było.
21-09-2015
Ocena:
dla mnie nie ma co lekceważyć podwyższonej temperatury. trzeba szybko działać. u mnie takim działaniem jest podanie sprawdzonego leku.
22-06-2015
Ocena:
dla mnie na podwyższoną temperaturę najlepiej jest podać dziecku sprawdzony lek przeciwgorączkowy. Dla mnie takim lekiem jest Ibufen, Jest w postaci płynnej zawiesiny o smaku truskawkowym przez co smakuje dzieciakom. Jak dla mnie to pomaga bardzo dobrze i szybko
21-04-2015
Ocena:
no u mnie mała ma teraz gorączke i oczywiście ją zbijam, nie wiem czy to jakaś infekcja czy nie bo to 1 dzień i mała ma gorączkę od rana więc do przedszkola nie poszła, ale dostosowałam się do założeń znalezionych w tym artykule. Co ciekawe czytałam gdzieś że ludzie nie zbijają gorączki dla mnie to dziwne ;/ od zawsze się to robiło a nie zbijanie gorączki może podobno byc niebezpieczne ;]
20-03-2015
Ocena:
mojej znajomej dziecko też miało taki stan, czasem 37 czasem 36,8, co się okazało, że było to pierwsze objawy celiaki. może proszę pójść w tym kieruku
08-01-2015
Ocena:
Proponuję na początek zmienić lekarza i trzymam kciuki żeby znalazł przyczynę
07-01-2015
Ocena:
Witam.Mój synek (4,8) od miesiaca ma temperaturke ciała (w ciągu dnia ) 37,2-37 ,4 (mierzona 3 termometrami (dotykowy ,do ucha ,rtęciowy) niedawno zrobilismy multum badań nic nie wykazały oprócz OB( 18 przy granicy od 1-10) CRP ok., ani TSH ,ani ASO(ma 1 przy normie 0-150) ani też cukier czy robaki w kale ,taka temp. została po ostatnim antybiotyku na angine ,zapaleniu ucha i spojówek .nasz pediatra rozkłada ręce .bardzo prosze o porade dziekuje i pozdrawiam .
choroba lokomocyjna u dzieci

Choroba lokomocyjna u dzieci – jak pomóc maluchowi przetrwać podróż?

2024-11-20
Choroba lokomocyjna, inaczej kinetoza, to problem, który dotyka wielu dzieci podczas podróży samochodem, autobusem czy statkiem. Nudności, zawroty głowy i ogólne złe samopoczucie potrafią skutecznie zepsuć rodzinny wyjazd. Jak sobie z tym radzić i co robić, by podróż z dzieckiem była jak najbardziej komfortowa? O tym opowiemy w poniższym artykule.
ochrona uv

Czy słońce naprawdę szkodzi dzieciom? Jak skutecznie chronić maluchy przed promieniowaniem UV?

2024-09-30
Słońce jest naturalnym źródłem witaminy D, ale jego promieniowanie może być niebezpieczne dla dzieci. Skóra maluchów jest delikatna i bardziej podatna na szkodliwe działanie słońca. Czy naprawdę słońce szkodzi dzieciom, czy może są sposoby na bezpieczne korzystanie z jego dobrodziejstw? Sprawdź, jak skutecznie chronić najmłodszych przed promieniowaniem UV i co warto wiedzieć o zdrowej opaleniźnie
zatrucie pokarmowe u dziecka

Co na zatrucie pokarmowe u dziecka? Poradnik

2024-03-25
Zatrucie pokarmowe to zespół objawów ze strony układu pokarmowego, które występują po kontakcie z wirusem bądź na skutek spożycia pokarmów zawierających szkodliwe bakterie lub toksyny. Zatrucie pokarmowe u dziecka jest dość częstą przypadłością, ponieważ młody układ odpornościowy nie jest jeszcze w pełni wykształcony. Sprawdź, jakie są objawy zatrucia pokarmowego, jak radzić sobie z nim przy pomocy domowych metod i kiedy należy szukać pomocy lekarskiej.
niska temperatura u dziecka

Co na niską temperaturę u dziecka?

2024-03-22
Infekcjom u dziecka zazwyczaj towarzyszy podwyższenie temperatury ciała, czyli stan podgorączkowy lub gorączka. Nie jest tak jednak zawsze – może się zdarzyć, że to, co będzie martwiło rodziców, to zbyt niska temperatura u dziecka. Z czego może wynikać takie ochłodzenie się organizmu i kiedy należy skonsultować tę przypadłość z lekarzem?
rumień u dziecka

Rumień u dzieci: jak wygląda i jak leczyć?

2024-03-19
Rumień zakaźny to choroba, która najczęściej występuje u dzieci w wieku przedszkolnym. Wywoływana jest przez parwowirus B19, a głównym jej objawem są wysypka oraz charakterystyczne, czerwone plamy na twarzy. Jak długo trwa rumień u dzieci i w jaki sposób się go leczy?
acerola dla dzieci

Jaka acerola dla dziecka będzie najlepsza? Zalecenia i stosowanie

2024-01-22
Nie jest tajemnicą, że dla wzmocnienia odporności warto podawać dzieciom witaminę C. Nie każdy jednak wie, że jednym z najlepszych jej źródeł jest acerola, czyli wiśnia z Barbados. Sprawdź, jaka acerola dla dzieci jest szczególnie polecana i co warto o niej wiedzieć.
krostki wokół ust u dziecka

Co na krostki wokół ust u dziecka? Skąd się biorą? Poradnik i polecane produkty

2024-01-10
Krostki wokół ust u dziecka mogą mieć wiele przyczyn. Najbanalniejsza to podrażnienie skóry przez nadmiernie wytwarzaną ślinę, do czego dochodzi w okresie ząbkowania. Rzadziej taki objaw jest oznaką alergii, atopowego zapalenia skóry albo infekcji grzybiczej. Sprawdź, czym smarować takie zmiany i kiedy warto skonsultować się lekarzem dermatologiem.