Częste choroby górnych dróg oddechowych. Jak mogą wpłynąć na zaburzenia mowy?

Jesień, zima i wczesna wiosna to okresy szczególnie częstej zachorowalności na różne choroby przez dzieci. Przewiane, zmoknięte czy zmarznięte dzieci często nie radzą sobie z atakującymi ich, w przedszkolu czy szkole, bakteriami i wirusami. Zazwyczaj jest tak, że maluch kilka miesięcy spędza w domu ponieważ, świeżo wyleczony i wystawiony na działanie bakterii, organizm znowu choruje. Warto jednak wiedzieć, że przewlekłe choroby górnych dróg oddechowych mają wpływ nie tylko na ogólne samopoczucie i rozwój dziecka, ale także na rozwój jego mowy.

Rodzaje chorób górnych dróg oddechowych

Mówiąc o tym jak choroby górnych dróg oddechowych wpływają na zaburzenia mowy, określmy najpierw co rozumiemy przez górne drogi oddechowe. Będziemy pisać o następstwach chorób:

• nosa (jama nosa, ale także zatoki przynosowe)
• migdałów podniebiennych
• krtani
• gardła
• tchawicy 
• przeziębień.

Zmiany w rozwoju mowy dziecka przebiegają dość szybko. Tak naprawdę dziecko, po skończeniu drugiego roku życia, rozwija się w tempie ekspresowym. Co chwilę dochodzą nowe wyrazy, konstrukcje zdaniowe. Jednakże ten szybki rozwój może być zatrzymany przez choroby górnych dróg oddechowych. Pisząc to, mam głównie na myśli warunki anatomiczne.

Niegroźne objawy, które mogą zaszkodzić dziecku

Największym wrogiem dziecka, podczas choroby, jest katar. Trwający kilka dni nie poczyni szkód, jednak kiedy utrzymuje się on kilka miesięcy, może mieć znaczący wpływ na mowę dziecka.

1. Katar powoduje oddychanie przez usta. Takie oddychanie nie pozwala na prawidłowe ułożenie (pionizację) języka i wytworzenie się głosek takich jak sz, ż, cz, dż, s, z, c, dz, r. Utrudnia również wymawianie głosek t, d, n, l. Leniwie spoczywający na dnie jamy ustnej, może zacząć naciskać na dolne zęby a to z kolei powoduje tworzenie wady zgryzu. W najgorszych przypadkach może wytworzyć się zgryz otwarty, który z kolei sprawia, że dziecko zaczyna seplenić międzyzębowo.
2. Katar uniemożliwia też wymawianie głosek nosowych (n, m), do których wymawiania potrzebna jest drożność nosa.

Zwróć uwagę na słuch dziecka

Badania wykazują, że przewlekłe choroby górnych dróg oddechowych (mowa tu głównie o jamie nosa, zatokach i migdałach podniebiennych) znacząco wpływają na jakość słyszenia - słuchu fizycznego. Jest to o tyle znaczące, że dziecko, które nie słyszy dobrze, nie będzie też dobrze powtarzało i może nie wykształcić się u niego pełna znajomość rodzimego języka. Takie dziecko nie ma także pełnej kontroli nad tym, co mówi. Może mówić błędne formy głosek i nie mieć tej świadomości ani szansy na autokorektę. Ubytek słuchu fizycznego wpływa też fatalnie na słuch fonematyczny, czyli odróżnianie głosek między sobą. 

Warto zdawać sobie sprawę z powyżej wymienionych problemów, które przeziębienia mogą powodować. Oczywistym jest, że chcielibyśmy, żeby nasze dzieci były zawsze zdrowe i są teraz dodatkowe powody, dla których warto dbać o ich odporność. W razie zauważenia problemów wymienionych w artykule trzeba zasięgnąć pomocy logopedy, który wspomoże powrót do prawidłowej wymowy i dalszy rozwój mowy dziecka.

Zdjęcia: Pixabay.com