Data modyfikacji:

Niemowlę łapie się za ucho – co to znaczy?

Gdy niemowlę łapie się za ucho, jego rodzicom od razu przychodzi na myśl zapalenie ucha środkowego. Rzeczywiście, schorzenie to jest bardzo częste u małych dzieci, a jego pierwszym objawem bywa właśnie ciągnięcie uszka czy drapanie go. Niemniej należy pamiętać, że są również inne powody, dla których kilkumiesięczne dziecko może drażnić małżowinę uszną. To na przykład alergia, atopowe zapalenie skóry, zmęczenie albo… zwykłe odkrywanie własnego ciała.
niemowlę łapie się za ucho

Niemowlę łapie się za ucho – zapowiedź zapalenia ucha

Gdy niemowlę łapie się za ucho, choć wcześniej tego nie robiło albo robiło bardzo rzadko, rzeczywiście może to świadczyć o rozwijającym się zapaleniu ucha. To bardzo częsta infekcja u niemowląt – szacuje się, że występuje przynajmniej raz u co najmniej 85% dzieci między szóstym a osiemnastym miesiącem życia.
Wysoka zachorowalność w tej grupie wiekowej wynika ze szczególnej budowy ucha dziecka. Mianowicie trąbka słuchowa u niemowlaka jest znacznie krótsza niż u osób dorosłych czy starszych dzieci, dodatkowo jest szeroko i płasko położona. Wszystko to sprawia, że wszelakie drobnoustroje, które znajdują się w jamie ustnej oraz w nosie dziecka, z łatwością pokonują drogę do ucha i do niego wnikają. U niektórych dzieci niemal każdy katar kończy się zapaleniem ucha – maluchy te powinny znajdować się pod opieką laryngologa dziecięcego.
Jeśli niemowlę łapie się za ucho czy pociera uchem o poduszkę i ma to związek ze stanem zapalnym, wkrótce pojawią się dodatkowe objawy schorzenia. Będą to:
  • gorączka, nierzadko bardzo wysoka;
  • głośny, rozpaczliwy płacz wynikający z silnego bólu ucha;
  • biegunka (tylko u niektórych dzieci);
  • brak apetytu;
  • ciągłe przebudzanie się.
Gdy pojawią się takie objawy, należy bezzwłocznie skontaktować się z pediatrą. Zapalenie ucha najczęściej leczone jest przy pomocy antybiotyków dostępnych na receptę, ponadto lekarz może przepisać leki łagodzące ból i uśmierzające gorączkę.

Niemowlę łapie się za ucho, z którego wycieka płyn

Dlaczego niemowlę łapie się za uszy, gdy otrzymuje już leki, a ból przeminął? W takiej sytuacji warto przyjrzeć się uchu dziecka. Ciągnięcie małżowiny albo tarcie uchem o poduszkę może wynikać z dyskomfortu wywołanego wydobywaniem się z ucha wydzieliny – jest to skutek pęknięcia błony bębenkowej. W takiej sytuacji laryngolog powinien po raz kolejny zobaczyć dziecko i ocenić, czy nie grozi mu niedosłuch.
Pocieszające jest, że pęknięcie błony oraz wydostanie się płynu z organizmu powoduje natychmiastowe ustąpienie bólu. Jeśli więc dziecko wcześniej cierpiało, wraz z pęknięciem błony bębenkowej poczuje natychmiastową ulgę.

Niemowlę łapie się za ucho – przyczyną atopowe zapalenie skóry lub alergia

Gdy niemowlę łapie się za ucho, warto przyjrzeć się skórze w tych okolicach – zachowanie dziecka może bowiem wynikać ze swędzenia uszu wywołanego alergią albo atopowym zapaleniem skóry. W przypadku AZS często zauważyć można naderwanie płatka ucha u samej jego nasady (na dole). Dodatkowo na skórze dziecka można ujrzeć drobne wypryski, może się ona też łuszczyć. Wszystkie te zmiany bardzo swędzą, a w przypadku naderwania ucha – również bolą.
Warto wiedzieć, że atopowe zapalenie skóry najczęściej objawia się również zmianami skórnymi na twarzy (na policzkach), a także w zgięciach kolan oraz łokci.
Podejrzenie atopowego zapalenia skóry lub alergii u dziecka powinno skłonić rodziców do umówienia wizyty u pediatry lub dermatologa. Wskazana jest również specjalistyczna pielęgnacja, która sprowadza się przede wszystkim do zmiany diety oraz stosowania specjalistycznych kosmetyków do mycia i nawilżania skóry dziecka.
Uwaga! Podczas oględzin uszu niemowlęcia możesz odkryć na jednym z nich lub na obu żółte łuski. Nie jest to powód do niepokoju – takie łuski to ciemieniucha, identyczna z tą, która często pokrywa główki niemowląt. Ciemieniuchę na uszach leczy się dokładnie tak samo, jak tę na skórze głowy – wystarczy codziennie ją natłuszczać, a następnie bardzo delikatnie zmywać (bez tarcia). Po kilku dniach łuski powinny zniknąć.

Dlaczego niemowlę łapie się za uszy? Bo odkrywa swoje ciało!

Najbardziej banalną i oczywiście niegroźną przyczyną tego, że niemowlę łapie się za ucho, jest… ciekawość. Niemowlęta niemal każdego dnia odkrywają coś nowego w swoich ciałach – najpierw jest to kontrola nad kończynami, potem umiejętność przewracania się na brzuszek czy wkładania stópek do ust, a w międzyczasie następuje odkrycie części ciała takich jak ucho, włosy czy pępek.
Niektóre niemowlęta ciągną swoje uszka także wtedy, gdy są po prostu zmęczone. Prawdopodobnie jest to czynność o działaniu samouspokajającym. Tak jak niektóre maluszki owijają sobie włoski wokół palca czy wkładają palec w pępek, tak inne drażnią uszka. Czynność ta często współwystępuje z pocieraniem oczu.

Co robić, gdy niemowlę łapie się za uszy?

Zadajesz sobie pytanie, co robić, gdy niemowlę łapie się za uszy? Oto kilka przydatnych wskazówek:
Przyjrzyj się dokładnie uszom dziecka – sprawdź, czy na skórze występują zaczerwienienie, krostki czy łuski; zerknij na sam dół małżowiny usznej, sprawdź, czy nie jest pęknięta; jeżeli zobaczysz łuski, posmaruj je oliwką albo specjalnym środkiem do zwalczania ciemieniuchy. Pęknięcia skóry lub wysypkę powinien ocenić pediatra albo dermatolog.
Regularnie sprawdzaj temperaturę ciała dziecka, zwróć też uwagę na jego zachowanie.
Jeżeli niemowlę nie gorączkuje, ma dobry apetyt, spokojnie śpi i jest w ogólnym dobrym nastroju, nie umawiaj lekarza – najwyraźniej twoja pociecha właśnie odkryła kolejny element swojego ciała i pragnie go dobrze „zbadać”.
Zdjęcie: Envato Elements
Robert Wojtaś
Robert Wojtaś

Absolwent Akademii Morskiej i pasjonat motoryzacji. W wolnym czasie czyta, tworzy własne meble i podróżuje z dwoma fantastycznymi synami oraz żoną. Uwielbia eksperymentować w kuchni, poznawać nowe miejsca i spędzać wieczory filmowe w gronie stałych przyjaciół.