Data modyfikacji:

Kwas foliowy w ciąży – dawkowanie i zapotrzebowanie

Autor: Katarzyna Moryc

Zdrowie naszego dziecka w dużej mierze zależy od nas samych. To, jak się odżywiamy i jaki tryb życia prowadzimy wpływa również na rozwój maleństwa. Już w pierwszych tygodniach życia płodowego u malucha kształtują się tak ważne narządy, jak cewa nerwowa, czy serduszko. Dlatego, w celu uniknięcia wad rozwojowych tych organów, przyszła mama powinna przyjmować kwas foliowy, czyli witaminę B9. Kiedy zacząć go stosować? I w jakich dawkach?

 

Kwas foliowy, zyli witamina B9, jest niezbędny do prawidłowe

 

Zapotrzebowanie na kwas foliowy

Zacznijmy może od tego, czym jest kwas foliowy. Substancja ta (inne nazwy: folacyna, folan), to witamina z grupy B, oznaczona cyfrą 9. Witamina o tyle specyficzna, że nasz organizm sam nie jest w stanie jej wytwarzać i musi być suplementowana.

Foliany (naturalna postać kwasu foliowego) występują w niektórych produktach spożywczych, zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Znajdziemy je, między innymi, w brukselce, szpinaku, kapuście włoskiej, sałacie, pełnych ziarnach zbóż, fasoli, zielonym groszku, drożdżach, wątróbce, serach czy w bananach. Jednak, nawet jeśli starasz się spożywać dużo tych produktów, nie dostarczysz sobie wystarczającej ilość folianów. Poza tym, są one bardzo wrażliwe na działanie promieni słonecznych i temperatury (duże straty przy gotowaniu, czy pieczeniu), a także są przyswajalne tylko w ok. 50 %. Właśnie dlatego, niezbędne jest uzupełnianie diety preparatami z syntetycznie wytworzonym kwasem foliowym.

Kwas foliowy odgrywa ogromną rolę w czasie ciąży i jest niezbędny do prawidłowego rozwoju płodu. Jego niedobór może powodować ciężkie wady u płody, w tym rozszczep kręgosłupa i mózgowia. Bezapelacyjnie, witaminę tą powinny przyjmować wszystkie kobiety planujące zajście w ciąże. Ale czy tylko one? Otóż, nie! Witamina B9 zalecana jest każdemu, także mężczyznom!

Pomaga ona zapobiegać chorobom układu krążenia, w tym zawałom serca, niedokrwistości, miażdżycy, a także niektórym nowotworom. Co więcej, zapobiega depresji, ułatwia zasypianie, bierze udział w produkcji „hormonów szczęścia”. Niedobór kwasu foliowego może powodować: anemię, lęki, stany depresyjne, uczucie niepokoju, bezsenność, kłopoty z pamięcią i koncentracją, nudności, biegunkę, brak apetytu i bóle głowy. 

Na braki witaminy B9 szczególnie narażone są osoby palące papierosy, stosujące doustną antykoncepcję hormonalną oraz często opalające się, zarówno na słońcu, jak i w solarium.

 

Kwas foliowy w ciąży i jego dawkowanie

Pierwszy trymestr ciąży to czas gdy kształtują się wady rozwojowe płodu. Dlatego zaleca się rozpoczęcie przyjmowania kwasu foliowego trzy miesiące przed planowanym zajściem w ciążę oraz przez cały okres ciąży. Biorąc pod uwagę, że znaczna część ciąż to zapłodnienia nieplanowane, każda kobieta w wieku rozrodczym powinna zażywać kwas profilaktycznie.

Jeśli planujesz ciążę, powinnaś przyjmować profilaktyczną dawkę kwasu foliowego, to jest 0,4 mg dziennie. Najlepiej, minimum 3 miesiące przed planowanym zajściem w ciążę. A co, jeśli już jesteś w ciąży?

Wtedy, tym bardziej powinnaś przyjmować witaminę B9! Dawkę oraz czas przyjmowania najlepiej ustalić z lekarzem (zazwyczaj jest to od 04, mg – 1 mg dziennie do końca I trymestru).

Pierwszy trymestr ciąży to czas, gdy kształtują się wady rozwojowe nienarodzonego dziecka. Folacyna odgrywa ogromną rolę w rozwoju płodu, a w szczególności, kształtującej się około 5 tygodnia ciąży, cewy nerwowej. Cewa początkowo ma postać rynienki, która w późniejszej fazie zamyka się i przekształca w rdzeń kręgowy oraz mózg dziecka. Jeśli  nie domknie się prawidłowo, powstają szczeliny, które powodują rozszczep kręgosłupa oraz bezmózgowie.

Zwiększenie dawki kwasu foliowego zaleca się kobietom, jeśli w ich rodzinach były przypadki urodzenia dzieci z wadami cewy nerwowej, albo gdy przyszła mama choruje na cukrzycę, czy przyjmuje leki przeciwpadaczkowe. Czasami lekarze zalecają też stosowanie witaminy B9 również w II i III trymestrze, jako profilaktyka anemii.

Przyjmowanie kwasu foliowego w ciąży chroni także przed niedorozwojem łożyska, krwotokami oraz poronieniem. Jego obecność jest konieczna do powstawania w szpiku czerwonych krwinek oraz do rozwoju i prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Suplementacja kwasem foliowym usprawnia pracę układu pokarmowego, zapewnia sprawne działanie wątroby, żołądka i jelit.

 


Kiedy nie przyjmować kwasu foliowego?

Skoro kwas foliowy jest tak ważny, dlaczego nie zawsze jest dla nas bezpieczny? Okazuje się, a dowodzą tego badania z ostatnich lat, że istnieje gen, którego mutacja uniemożliwia prawidłowe przyswajanie tego składnika.

Polskie Towarzystwo Ginekologiczne uważa, że problem może dotyczyć nawet co drugiej kobiety. Chodzi konkretnie o gen MTHFR i jego mutację, która upośledza przetwarzanie witaminy B9 do formy aktywnej. Może to skutkować zwiększeniem ryzyka wystąpienia wad cewy nerwowej oraz Zespołu Downa u dziecka.

W takich przypadkach, kobiety powinny przyjmować preparaty z metafoliną, czyli przetworzoną formą kwasu foliowego. Jeśli planujesz ciążę i chciałabyś wiedzieć, czy mutacja genu MTHFR dotyczy także Ciebie (nie daje ona żadnych objawów!), możesz wykonać test genetyczny w kierunku mutacji we wspomnianym genie.   

 

Zdjęcie: Fotolia.com


Autor

Katarzyna Moryc

Jestem pracującą mamą trzech synów i zarazem trzech wcześniaków - Marcela, Maćka i Mateusza, uwielbiam nowe wyzwania, zwłaszcza takie, które pozwalają mi się rozwijać i zdobywać nowe umiejętności. Potrafię szare i nudne zamienić w coś świeżego, uwielbiam wszystko, co kreatywne. Staram się wychowywać dzieci w duchu bliskości, jestem fanką chust i pieluch wielorazowych. Prowadzę blog KreacjoWariacje.pl

Komentarze
17-12-2019
Ocena:
Kwas foliowy zapobiega wadom serca, wadom ukł. moczowego i poważnym wadom centralnego układu nerwowego, dlatego ważne jest odpowiednie zaopatrzenie organizmu w ten cenny kwas . Całą ciążę brałam mama dha premium, z kwasami dha, które wpływaja na rozwój mózgu, jest też tam jod. Czułam się bardzo dobrze i tak samo w normie były moje wyniki.
22-05-2019
Ocena:
Branie kwasu foliowego przed ciążą to podstawa , bo cewa nerwowa zaczyn się rozwijać już w kilka dniu po zapłodnieniu i wtedy kwas foliowy jest najbardziej potrzebny. Brałam mama dha premium bo tam ten kwas jest a oprócz tego jeszcze kwasy tłuszczowe, jod, wit D. Wszystko co potrzeba żeby dzidzia się dobrze rozwijała :)
27-03-2019
Ocena:
No mój lekarz własnie mówił, ze najlepiej zacząć brać jakies 3 miesiące przed planowanym zajściem w ciążę i polecił mi mama DHA premium. Tak zrobiłam. Najważniejsze narządy kształtują się u dziecka już na początku, więc dobrze, żeby już wtedy nie było żadnych niedoborów w organizmie.
12-12-2018
Ocena:
Im wcześniej zaczniemy brac mama dha tym lepiej. Pamiętać należy , że to na samym początku ciąży kształtuje się cewa nerwowa u płodu, a kw. foliowy właśnie zapobiega jej wadom. Dlatego jak planujesz to już dostarczaj organizmowi kwas foliowy i kwasy dha
17-05-2018
Ocena:
Oprócz kwasu foliowego, bardzo ważne są też kwasy DHA, mają ogromny wpływ na rozwój wzroku i mózgu dziecka. Oprócz tego też witamina D3 i jod. Mój lekarz mówi, że to jest minimum, a resztę ustala indywidualnie, jeśli badania wychodzą słabo. U mnie wyniki są świetne, więc dostałam mama dha, bo mają w składzie wszystko, co niezbędne :)
24-12-2017
Ocena:
ja biorę preparat z kwasem foliowym , zelazem, witaminami, kwasami omega Pregna Plus. Zażywa się go także w okresie karmienia . Dla mnie wystarczający, mam wszystkie badania ok
08-12-2017
Ocena:
Biorę jedna tabletkę folika dziennie, jestem w 8 tc :)
07-12-2017
Ocena:
Ja zaczęłam przyjmować folik jak tylko dowiedziałam się o ciąży a było to mniej więcej w 6-7 tc , synek urodził się zdrowiutki.
21-11-2017
Ocena:
przecież nie tylko w pierwszym trzymestrze, bo chodzi głównie o pierwszy miesiąc ciąży kiedy można zapobiec wadom cewy nerwowej kiedy większość kobiet nawet nie wie że w ciąży są, dlatego profilaktycznie kwas foliowy powinno się przyjmować
14-11-2017
Ocena:
Tak, właśnie pierwszy trymestr jest bardzo ważny. Ja też w tym okresie brałam kw. foliowy do tego zdrowa dieta.
06-11-2017
Ocena:
Pamiętajcie , że w pierwszym trymestrze ważne jest przyjmowanie kwasu foliowego. To właśnie w tym czasie kształtuje się cewa nerwowa u dziecka.
10-10-2017
Ocena:
Ja i moja najlepsza przyjaciolka jestesmy w ciazy i obie bierzemy pregne plus :) Ma wszystko to co niezbedne to prawdlowego rozwoju dziecka :)
04-10-2017
Ocena:
ma znaczenie czy wybierzesz suplement czy lek, wiadomo że lek będzie się lepiej wchłaniał i jest przebadany
01-09-2017
Ocena:
Polecacie kwas foliowy jakiejś konkretnej marki? czy nie ma to znaczenia jaki wybierzemy?
19-08-2017
Ocena:
Łykam folik mama 2/3 trymestr, jedną tabletkę dziennie, od początku ciąży już biorę.
16-08-2017
Ocena:
Ja nie brałam żadnych takich witamin , brałam tylko jedną tabletkę folika. Starałam się też odżywiać zdrowo. I tylko tyle :)
09-08-2017
Ocena:
Dziewczyny lepiej brac osobno kwas foliowy, czy moze lepiej brac wlasnie taka pregne plus, ktora ma jeszcze dodatkowe skladniki wspierajace rozwoj malenstwa :)
18-07-2017
Ocena:
A skąd wiedziałaś, że masz za mało kwasu foliowego?
27-06-2017
Ocena:
U mnie kwasu było tak mało, że mój organizm był mega osłabiony, a do tego dziecko też nie miało odpowiedniej jego ilości. I dopiero suplement Pregna Plus mi pomógł :)
23-06-2017
Ocena:
Kwas foliowy jest witaminą z grupy B, o w szpinaku jest go najwięcej, ale ze względu na to ,że szybko ginie i się ulatnia konieczna jest suplementacja przed planowaną ciążą.
13-04-2017
Ocena:
Ja tez tak samo, jak tylko dowiedziałam się o ciąży zaczęłam brać tylko folik mama i tak do końca ciąży. Teraz karmię piersią i nadal go łykam.
03-04-2017
Ocena:
Nie brałam żadnych witamin , tylko i wyłącznie folik mama od początku do końca ciąży.
03-04-2017
Ocena:
Czy pregna plus wystarczy, czy ilosc kwasu foliowego jest za mala? Nie znam sie na dawkach i nie wiem czy trzeba suplementowac kwas foliowy osobno.
31-03-2017
Ocena:
Dla mnie pigułki to była ostateczność. Dobrym źródłem kwasu foliowego jest kiszona kapusta, która zawiera także wiele innych składników. Kwas foliowy piłam także razem z mama coffee, zbożówka, która zastąpiła mi kawę w okresie ciąży. Z tabletek to jedynie brałam witaminy.
19-12-2016
Ocena:
Czy cos stanie sie jesli bedzie brac sie kwas foliowy dluzej niz do 3 miesiaca ciazy ? ,jestem w ciazy pierwszy raz jestem w 11 tygodniu i boje sie ze jak bede brac dluzej niz do 3 miesiaca ciąży ze cos stanie sie dziecku . ???
11-08-2016
Ocena:
Czy można zażywać kwas foliowy i dodatkowo omegamed?Czy jest to wówczas zbyt wysoka dawka kwasu foliowego?
25-07-2016
Ocena:
ja zaczęłam brać kwas foliowy, jak tylko odstawiłam tabsy. Przez 3 pierwsze miesiace zabiezpieczaliśmy się dodatkowo, ale już prowadziłam wykres w ovufriend, żeby wiedzieć czy wszystko ok z moimi cyklami. W końcu przez kilka lat brałam tabletki...
30-03-2016
Ocena:
Wszystko fajnie tylko połowa kobiet nie wchłania kwasu foliowego prawidłowo. Poczytajcie sobie o tym. To jest genetyczne ale jak się ma świadomość tego to można przyjmować specjalny kwas foliowy (niestety drogi).
16-03-2016
Ocena:
Widac, ze Majk ma zerowe pojecie w temacie i wygłasza takie brednie ;) Tym bardziej, ze przyswajalnosc tych naturalnych witamin niestety nie jest tak idealna jak chcialby sadzic. Ja kwas foliowy brałam z Prenatal Uno jeszcze przed zajsciem w ciażę żeby dobrze sie przygotować, a dziecko urodziło się zdrowie z 10 pkt. apgar!
24-11-2015
Ocena:
ja w pierwszej ciazy nie bylam taka madra (wpadka) :P ale w drugiej juz chucham na siebie, dlatego jeszcze przed, zaczelam brac dodatkowo kwas foliowy - po konsultacji z lekarzem zdecydowalam sie na symnatal; na razie wszystko jest dobrze, maluszek zdrowy, wiec czekam na rozwiazanie :)
09-10-2015
Ocena:
ja przez caly 1 trymestr ciazy i przez kilka tygodni wczesniej zazywalam kwas foliowy folik, jest tam 0,4mg kwasu f.wiec wystarczajaca dawka, oprocz tego zazywalam tez probiotyk Provag, zeby uniknac infekcji pochwy, o ktora w ciazy nie trudno... na szczescie dzieki regularnemu zazywaniu probiotyku uzupelnilam braki naturalnej flory bakteryjnej pochwy, ktora chroni przed infekcjami i ani razu nie mialam infekcji w ciazy :)
31-08-2015
Ocena:
Ja w trakcie planowania ciąży zaczęłam zażywać Ferti Lady,który zawiera miedzy innymi odpowiednią dawkę kwasu foliowego. Dla mnie taki wybór był bardzo dobry również ze względu na to,że nienawidzę łykać tabletek a ten suplement jest w postaci proszku do rozpuszczenia w wodzie.
28-08-2015
Ocena:
Ja równiez już 3 miesiące wcześniej zażywałam kwas foliowy i nie tylko - postawiłam na suplement Chela Ferr Forte - najważniejsze dla mnie było to, że jest rekomendowany przez Instytut Matki i Dziecka. Poza tym doskonale wiem jak ważną rolę odgrywa kwas foliowy we właściwym rozwoju dziecka - dbajmy o siebie i dziecko!
08-08-2015
Ocena:
ja zaczelam kwas foliowy brac ok 3 miesiace przed zajściem w ciąże- a zaszłam w ciążę tak szybko, poniewaz dzieki ovufriend wiedzialam kiedy mam dni płodne. Wczesniej niestety nie mialam o tym pojęcia jak to wszystko się oblicza..
12-03-2015
Ocena:
Do Majk - Jak nie masz o czymś pojęcia, to lepiej zamilcz, bo nie wiadomo czy śmiać się, czy płakać nad Twoim losem!
03-03-2015
Ocena:
ja miałam straszne jazdy w pierwszej ciązy z kwasem.... żadnego praktycznie nie mogłam brać... Teraz jestem w drugiej ciązy i bałam się ze bedzie to samo. Na szczęście nic mi sie nie dzieje i czuję sie super.
04-02-2015
Ocena:
jedzenie a nie sztuczne sztuczności dlatego potem rodzi się dziecko autystyczne kwas fol. albo tzw. foliany przyjmuje się tylko w obecności wit. B12 ale nie sztucznej - najlepsza dieta z platki owsiane, natka pitruszki, brukselka, żółko jajka, brokuły, ziemniaki, fasola, groch itd. polecam i proponuję - nie radze wam przyjmować szt. chemii, bo dziecko potem kaleka.
12-01-2015
Ocena:
a ja biore inofolic co prawda jest drogi ale polecam:) ja mimo policystycznych jajnikow, niedoczynnosci tarczycy i insulinoodpornosci jestem w ciazy. wiec sprobujcie bo warto :)
24-06-2014
Ocena:
mi lekarz zalecił co innego, mianowicie pregnofer dha, zawierający kwasy dha. są odpowiedzialne za rozwój mózgu i oczu u płodu i niemowląt i pozytywnie na nie wpływają ;) także biorę właśnie to.
plamienie implantacyjne

Plamienie implantacyjne. Co to jest i jak wygląda? 

2024-09-04
Plamienie implantacyjne to jedno z pierwszych subtelnych objawów ciąży, które może wzbudzać pytania i niepewność. Jest to niewielkie krwawienie, które często mylone jest z początkiem miesiączki lub problemami zdrowotnymi. Czy to jednak oznaka ciąży? Jak wygląda plamienie implantacyjne i kiedy można się go spodziewać? W tym artykule rozwiejemy Twoje wątpliwości, wyjaśniając wszystkie szczegóły na temat tego zjawiska.
Blada kreska na teście ciążowym może oznaczać ciążę - jak in

Blada kreska na teście ciążowym - czy jestem w ciąży?

2022-12-28
"Gdy spojrzałam na domowy test ciążowy, zobaczyłam bardzo bladą drugą linię. Co ona oznacza? Jestem w ciąży czy nie?" Takie pytania często pojawiają się na forach wśród starających się o dziecko, a zdezorientowana potencjalna przyszła mama, po zrobieniu testu nadal nie wie, czy się cieszyć, czy nie. Dlaczego w niektórych przypadkach na testach ciążowych pojawia się cienka linia zamiast wyraźnej kreski i co taki wynik oznacza?
dni płodne po 40. roku życia

Dni płodne po 40. roku życia

2022-08-20
Współczesne kobiety coraz później decydują się na dziecko. Nie dziwi zatem fakt, że jedną z częściej wpisywanych do wyszukiwarki fraz jest „dni płodne po 40. roku życia”. Czy kobieta po czterdziestce ma szanse na zajście w ciążę? Jak duża jest płodność w tym wieku i w jaki sposób wyznaczyć dni płodne? Odpowiadamy na wszystkie te pytania.
ciąża w wieku 48 lat

Jakie jest prawdopodobieństwo ciąży w wieku 48 lat?

2022-08-19
Kobiety coraz później decydują się na macierzyństwo – niektóre myślą o dziecku dopiero po 30-tym, a inne nawet po 40-tym roku życia. Niestety z uwagi na obniżającą się płodność zajście w ciążę może okazać się wówczas wyzwaniem. Sprawdź, jakie jest prawdopodobieństwo ciąży w wieku 48 lat, 47 lat czy 46 lat i w jaki sposób dbać o siebie, będąc w ciąży geriatrycznej.
jak odroznic brzuch ciazowy od tluszczu

Jak odróżnić brzuch ciążowy od tłuszczu?

2022-02-09
Zastanawiasz się, jak odróżnić brzuch ciążowy od tłuszczu, żeby nie popełnić faux pas podczas ustępowania komuś miejsca w autobusie? A może chcesz wiedzieć, czy twój brzuch już staje się ciążowy, czy może jednak widzisz jedynie tłuszcz? W tym artykule znajdziesz wiele przydatnych informacji na te tematy.
Płodność mężczyzny

Płodność mężczyzny. Jak poprawić jakość nasienia?

2021-12-02
Według ogólnych statystyk aż jedna na pięć par ma trudności z poczęciem dziecka. Ich podłożem nierzadko jest niska jakość nasienia, którą na szczęście dość łatwo można nieco podnieść. Sprawdź, jak zwiększyć płodność u mężczyzny poprzez zmianę stylu życia, ale bez ogromnych wyrzeczeń.
ciąża

Ciąża po 40. roku życia. Jakie prawdopodobieństwo? Czy jest bezpieczna?

2021-10-12
Polki coraz później decydują się na macierzyństwo – wiele z nich podejmuje decyzję o staraniach o dziecko dopiero po czterdziestym roku życia. Czy jedna ciąża po 40-tce jest bezpieczna? I czy będąc w tym wieku, należy spodziewać się trudności z poczęciem? Oto wszystko, co musisz wiedzieć.