Data modyfikacji:

Kwas foliowy w ciąży – dawkowanie i zapotrzebowanie

Autor: Katarzyna Moryc

Zdrowie naszego dziecka w dużej mierze zależy od nas samych. To, jak się odżywiamy i jaki tryb życia prowadzimy wpływa również na rozwój maleństwa. Już w pierwszych tygodniach życia płodowego u malucha kształtują się tak ważne narządy, jak cewa nerwowa, czy serduszko. Dlatego, w celu uniknięcia wad rozwojowych tych organów, przyszła mama powinna przyjmować kwas foliowy, czyli witaminę B9. Kiedy zacząć go stosować? I w jakich dawkach?

 

Kwas foliowy, zyli witamina B9, jest niezbędny do prawidłowe

 

Zapotrzebowanie na kwas foliowy

Zacznijmy może od tego, czym jest kwas foliowy. Substancja ta (inne nazwy: folacyna, folan), to witamina z grupy B, oznaczona cyfrą 9. Witamina o tyle specyficzna, że nasz organizm sam nie jest w stanie jej wytwarzać i musi być suplementowana.

Foliany (naturalna postać kwasu foliowego) występują w niektórych produktach spożywczych, zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Znajdziemy je, między innymi, w brukselce, szpinaku, kapuście włoskiej, sałacie, pełnych ziarnach zbóż, fasoli, zielonym groszku, drożdżach, wątróbce, serach czy w bananach. Jednak, nawet jeśli starasz się spożywać dużo tych produktów, nie dostarczysz sobie wystarczającej ilość folianów. Poza tym, są one bardzo wrażliwe na działanie promieni słonecznych i temperatury (duże straty przy gotowaniu, czy pieczeniu), a także są przyswajalne tylko w ok. 50 %. Właśnie dlatego, niezbędne jest uzupełnianie diety preparatami z syntetycznie wytworzonym kwasem foliowym.

Kwas foliowy odgrywa ogromną rolę w czasie ciąży i jest niezbędny do prawidłowego rozwoju płodu. Jego niedobór może powodować ciężkie wady u płody, w tym rozszczep kręgosłupa i mózgowia. Bezapelacyjnie, witaminę tą powinny przyjmować wszystkie kobiety planujące zajście w ciąże. Ale czy tylko one? Otóż, nie! Witamina B9 zalecana jest każdemu, także mężczyznom!

Pomaga ona zapobiegać chorobom układu krążenia, w tym zawałom serca, niedokrwistości, miażdżycy, a także niektórym nowotworom. Co więcej, zapobiega depresji, ułatwia zasypianie, bierze udział w produkcji „hormonów szczęścia”. Niedobór kwasu foliowego może powodować: anemię, lęki, stany depresyjne, uczucie niepokoju, bezsenność, kłopoty z pamięcią i koncentracją, nudności, biegunkę, brak apetytu i bóle głowy. 

Na braki witaminy B9 szczególnie narażone są osoby palące papierosy, stosujące doustną antykoncepcję hormonalną oraz często opalające się, zarówno na słońcu, jak i w solarium.

 

Kwas foliowy w ciąży i jego dawkowanie

Pierwszy trymestr ciąży to czas gdy kształtują się wady rozwojowe płodu. Dlatego zaleca się rozpoczęcie przyjmowania kwasu foliowego trzy miesiące przed planowanym zajściem w ciążę oraz przez cały okres ciąży. Biorąc pod uwagę, że znaczna część ciąż to zapłodnienia nieplanowane, każda kobieta w wieku rozrodczym powinna zażywać kwas profilaktycznie.

Jeśli planujesz ciążę, powinnaś przyjmować profilaktyczną dawkę kwasu foliowego, to jest 0,4 mg dziennie. Najlepiej, minimum 3 miesiące przed planowanym zajściem w ciążę. A co, jeśli już jesteś w ciąży?

Wtedy, tym bardziej powinnaś przyjmować witaminę B9! Dawkę oraz czas przyjmowania najlepiej ustalić z lekarzem (zazwyczaj jest to od 04, mg – 1 mg dziennie do końca I trymestru).

Pierwszy trymestr ciąży to czas, gdy kształtują się wady rozwojowe nienarodzonego dziecka. Folacyna odgrywa ogromną rolę w rozwoju płodu, a w szczególności, kształtującej się około 5 tygodnia ciąży, cewy nerwowej. Cewa początkowo ma postać rynienki, która w późniejszej fazie zamyka się i przekształca w rdzeń kręgowy oraz mózg dziecka. Jeśli  nie domknie się prawidłowo, powstają szczeliny, które powodują rozszczep kręgosłupa oraz bezmózgowie.

Zwiększenie dawki kwasu foliowego zaleca się kobietom, jeśli w ich rodzinach były przypadki urodzenia dzieci z wadami cewy nerwowej, albo gdy przyszła mama choruje na cukrzycę, czy przyjmuje leki przeciwpadaczkowe. Czasami lekarze zalecają też stosowanie witaminy B9 również w II i III trymestrze, jako profilaktyka anemii.

Przyjmowanie kwasu foliowego w ciąży chroni także przed niedorozwojem łożyska, krwotokami oraz poronieniem. Jego obecność jest konieczna do powstawania w szpiku czerwonych krwinek oraz do rozwoju i prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Suplementacja kwasem foliowym usprawnia pracę układu pokarmowego, zapewnia sprawne działanie wątroby, żołądka i jelit.

 


Kiedy nie przyjmować kwasu foliowego?

Skoro kwas foliowy jest tak ważny, dlaczego nie zawsze jest dla nas bezpieczny? Okazuje się, a dowodzą tego badania z ostatnich lat, że istnieje gen, którego mutacja uniemożliwia prawidłowe przyswajanie tego składnika.

Polskie Towarzystwo Ginekologiczne uważa, że problem może dotyczyć nawet co drugiej kobiety. Chodzi konkretnie o gen MTHFR i jego mutację, która upośledza przetwarzanie witaminy B9 do formy aktywnej. Może to skutkować zwiększeniem ryzyka wystąpienia wad cewy nerwowej oraz Zespołu Downa u dziecka.

W takich przypadkach, kobiety powinny przyjmować preparaty z metafoliną, czyli przetworzoną formą kwasu foliowego. Jeśli planujesz ciążę i chciałabyś wiedzieć, czy mutacja genu MTHFR dotyczy także Ciebie (nie daje ona żadnych objawów!), możesz wykonać test genetyczny w kierunku mutacji we wspomnianym genie.   

 

Zdjęcie: Fotolia.com


Autor

Katarzyna Moryc

Jestem pracującą mamą trzech synów i zarazem trzech wcześniaków - Marcela, Maćka i Mateusza, uwielbiam nowe wyzwania, zwłaszcza takie, które pozwalają mi się rozwijać i zdobywać nowe umiejętności. Potrafię szare i nudne zamienić w coś świeżego, uwielbiam wszystko, co kreatywne. Staram się wychowywać dzieci w duchu bliskości, jestem fanką chust i pieluch wielorazowych. Prowadzę blog KreacjoWariacje.pl

Komentarze
17-12-2019
Ocena:
Kwas foliowy zapobiega wadom serca, wadom ukł. moczowego i poważnym wadom centralnego układu nerwowego, dlatego ważne jest odpowiednie zaopatrzenie organizmu w ten cenny kwas . Całą ciążę brałam mama dha premium, z kwasami dha, które wpływaja na rozwój mózgu, jest też tam jod. Czułam się bardzo dobrze i tak samo w normie były moje wyniki.
22-05-2019
Ocena:
Branie kwasu foliowego przed ciążą to podstawa , bo cewa nerwowa zaczyn się rozwijać już w kilka dniu po zapłodnieniu i wtedy kwas foliowy jest najbardziej potrzebny. Brałam mama dha premium bo tam ten kwas jest a oprócz tego jeszcze kwasy tłuszczowe, jod, wit D. Wszystko co potrzeba żeby dzidzia się dobrze rozwijała :)
27-03-2019
Ocena:
No mój lekarz własnie mówił, ze najlepiej zacząć brać jakies 3 miesiące przed planowanym zajściem w ciążę i polecił mi mama DHA premium. Tak zrobiłam. Najważniejsze narządy kształtują się u dziecka już na początku, więc dobrze, żeby już wtedy nie było żadnych niedoborów w organizmie.
12-12-2018
Ocena:
Im wcześniej zaczniemy brac mama dha tym lepiej. Pamiętać należy , że to na samym początku ciąży kształtuje się cewa nerwowa u płodu, a kw. foliowy właśnie zapobiega jej wadom. Dlatego jak planujesz to już dostarczaj organizmowi kwas foliowy i kwasy dha
17-05-2018
Ocena:
Oprócz kwasu foliowego, bardzo ważne są też kwasy DHA, mają ogromny wpływ na rozwój wzroku i mózgu dziecka. Oprócz tego też witamina D3 i jod. Mój lekarz mówi, że to jest minimum, a resztę ustala indywidualnie, jeśli badania wychodzą słabo. U mnie wyniki są świetne, więc dostałam mama dha, bo mają w składzie wszystko, co niezbędne :)
24-12-2017
Ocena:
ja biorę preparat z kwasem foliowym , zelazem, witaminami, kwasami omega Pregna Plus. Zażywa się go także w okresie karmienia . Dla mnie wystarczający, mam wszystkie badania ok
08-12-2017
Ocena:
Biorę jedna tabletkę folika dziennie, jestem w 8 tc :)
07-12-2017
Ocena:
Ja zaczęłam przyjmować folik jak tylko dowiedziałam się o ciąży a było to mniej więcej w 6-7 tc , synek urodził się zdrowiutki.
21-11-2017
Ocena:
przecież nie tylko w pierwszym trzymestrze, bo chodzi głównie o pierwszy miesiąc ciąży kiedy można zapobiec wadom cewy nerwowej kiedy większość kobiet nawet nie wie że w ciąży są, dlatego profilaktycznie kwas foliowy powinno się przyjmować
14-11-2017
Ocena:
Tak, właśnie pierwszy trymestr jest bardzo ważny. Ja też w tym okresie brałam kw. foliowy do tego zdrowa dieta.
06-11-2017
Ocena:
Pamiętajcie , że w pierwszym trymestrze ważne jest przyjmowanie kwasu foliowego. To właśnie w tym czasie kształtuje się cewa nerwowa u dziecka.
10-10-2017
Ocena:
Ja i moja najlepsza przyjaciolka jestesmy w ciazy i obie bierzemy pregne plus :) Ma wszystko to co niezbedne to prawdlowego rozwoju dziecka :)
04-10-2017
Ocena:
ma znaczenie czy wybierzesz suplement czy lek, wiadomo że lek będzie się lepiej wchłaniał i jest przebadany
01-09-2017
Ocena:
Polecacie kwas foliowy jakiejś konkretnej marki? czy nie ma to znaczenia jaki wybierzemy?
19-08-2017
Ocena:
Łykam folik mama 2/3 trymestr, jedną tabletkę dziennie, od początku ciąży już biorę.
16-08-2017
Ocena:
Ja nie brałam żadnych takich witamin , brałam tylko jedną tabletkę folika. Starałam się też odżywiać zdrowo. I tylko tyle :)
09-08-2017
Ocena:
Dziewczyny lepiej brac osobno kwas foliowy, czy moze lepiej brac wlasnie taka pregne plus, ktora ma jeszcze dodatkowe skladniki wspierajace rozwoj malenstwa :)
18-07-2017
Ocena:
A skąd wiedziałaś, że masz za mało kwasu foliowego?
27-06-2017
Ocena:
U mnie kwasu było tak mało, że mój organizm był mega osłabiony, a do tego dziecko też nie miało odpowiedniej jego ilości. I dopiero suplement Pregna Plus mi pomógł :)
23-06-2017
Ocena:
Kwas foliowy jest witaminą z grupy B, o w szpinaku jest go najwięcej, ale ze względu na to ,że szybko ginie i się ulatnia konieczna jest suplementacja przed planowaną ciążą.
13-04-2017
Ocena:
Ja tez tak samo, jak tylko dowiedziałam się o ciąży zaczęłam brać tylko folik mama i tak do końca ciąży. Teraz karmię piersią i nadal go łykam.
03-04-2017
Ocena:
Nie brałam żadnych witamin , tylko i wyłącznie folik mama od początku do końca ciąży.
03-04-2017
Ocena:
Czy pregna plus wystarczy, czy ilosc kwasu foliowego jest za mala? Nie znam sie na dawkach i nie wiem czy trzeba suplementowac kwas foliowy osobno.
31-03-2017
Ocena:
Dla mnie pigułki to była ostateczność. Dobrym źródłem kwasu foliowego jest kiszona kapusta, która zawiera także wiele innych składników. Kwas foliowy piłam także razem z mama coffee, zbożówka, która zastąpiła mi kawę w okresie ciąży. Z tabletek to jedynie brałam witaminy.
19-12-2016
Ocena:
Czy cos stanie sie jesli bedzie brac sie kwas foliowy dluzej niz do 3 miesiaca ciazy ? ,jestem w ciazy pierwszy raz jestem w 11 tygodniu i boje sie ze jak bede brac dluzej niz do 3 miesiaca ciąży ze cos stanie sie dziecku . ???
11-08-2016
Ocena:
Czy można zażywać kwas foliowy i dodatkowo omegamed?Czy jest to wówczas zbyt wysoka dawka kwasu foliowego?
25-07-2016
Ocena:
ja zaczęłam brać kwas foliowy, jak tylko odstawiłam tabsy. Przez 3 pierwsze miesiace zabiezpieczaliśmy się dodatkowo, ale już prowadziłam wykres w ovufriend, żeby wiedzieć czy wszystko ok z moimi cyklami. W końcu przez kilka lat brałam tabletki...
30-03-2016
Ocena:
Wszystko fajnie tylko połowa kobiet nie wchłania kwasu foliowego prawidłowo. Poczytajcie sobie o tym. To jest genetyczne ale jak się ma świadomość tego to można przyjmować specjalny kwas foliowy (niestety drogi).
16-03-2016
Ocena:
Widac, ze Majk ma zerowe pojecie w temacie i wygłasza takie brednie ;) Tym bardziej, ze przyswajalnosc tych naturalnych witamin niestety nie jest tak idealna jak chcialby sadzic. Ja kwas foliowy brałam z Prenatal Uno jeszcze przed zajsciem w ciażę żeby dobrze sie przygotować, a dziecko urodziło się zdrowie z 10 pkt. apgar!
24-11-2015
Ocena:
ja w pierwszej ciazy nie bylam taka madra (wpadka) :P ale w drugiej juz chucham na siebie, dlatego jeszcze przed, zaczelam brac dodatkowo kwas foliowy - po konsultacji z lekarzem zdecydowalam sie na symnatal; na razie wszystko jest dobrze, maluszek zdrowy, wiec czekam na rozwiazanie :)
09-10-2015
Ocena:
ja przez caly 1 trymestr ciazy i przez kilka tygodni wczesniej zazywalam kwas foliowy folik, jest tam 0,4mg kwasu f.wiec wystarczajaca dawka, oprocz tego zazywalam tez probiotyk Provag, zeby uniknac infekcji pochwy, o ktora w ciazy nie trudno... na szczescie dzieki regularnemu zazywaniu probiotyku uzupelnilam braki naturalnej flory bakteryjnej pochwy, ktora chroni przed infekcjami i ani razu nie mialam infekcji w ciazy :)
31-08-2015
Ocena:
Ja w trakcie planowania ciąży zaczęłam zażywać Ferti Lady,który zawiera miedzy innymi odpowiednią dawkę kwasu foliowego. Dla mnie taki wybór był bardzo dobry również ze względu na to,że nienawidzę łykać tabletek a ten suplement jest w postaci proszku do rozpuszczenia w wodzie.
28-08-2015
Ocena:
Ja równiez już 3 miesiące wcześniej zażywałam kwas foliowy i nie tylko - postawiłam na suplement Chela Ferr Forte - najważniejsze dla mnie było to, że jest rekomendowany przez Instytut Matki i Dziecka. Poza tym doskonale wiem jak ważną rolę odgrywa kwas foliowy we właściwym rozwoju dziecka - dbajmy o siebie i dziecko!
08-08-2015
Ocena:
ja zaczelam kwas foliowy brac ok 3 miesiace przed zajściem w ciąże- a zaszłam w ciążę tak szybko, poniewaz dzieki ovufriend wiedzialam kiedy mam dni płodne. Wczesniej niestety nie mialam o tym pojęcia jak to wszystko się oblicza..
12-03-2015
Ocena:
Do Majk - Jak nie masz o czymś pojęcia, to lepiej zamilcz, bo nie wiadomo czy śmiać się, czy płakać nad Twoim losem!
03-03-2015
Ocena:
ja miałam straszne jazdy w pierwszej ciązy z kwasem.... żadnego praktycznie nie mogłam brać... Teraz jestem w drugiej ciązy i bałam się ze bedzie to samo. Na szczęście nic mi sie nie dzieje i czuję sie super.
04-02-2015
Ocena:
jedzenie a nie sztuczne sztuczności dlatego potem rodzi się dziecko autystyczne kwas fol. albo tzw. foliany przyjmuje się tylko w obecności wit. B12 ale nie sztucznej - najlepsza dieta z platki owsiane, natka pitruszki, brukselka, żółko jajka, brokuły, ziemniaki, fasola, groch itd. polecam i proponuję - nie radze wam przyjmować szt. chemii, bo dziecko potem kaleka.
12-01-2015
Ocena:
a ja biore inofolic co prawda jest drogi ale polecam:) ja mimo policystycznych jajnikow, niedoczynnosci tarczycy i insulinoodpornosci jestem w ciazy. wiec sprobujcie bo warto :)
24-06-2014
Ocena:
mi lekarz zalecił co innego, mianowicie pregnofer dha, zawierający kwasy dha. są odpowiedzialne za rozwój mózgu i oczu u płodu i niemowląt i pozytywnie na nie wpływają ;) także biorę właśnie to.
suplementacja przed ciążą

Suplementacja przed ciążą. Jakie witaminy i suplementy warto przyjmować?

24.01.2025
Planujesz ciążę i zastanawiasz się, jak najlepiej przygotować swój organizm na ten wyjątkowy czas? Takie przygotowanie to znacznie więcej niż tylko decyzja o powiększeniu rodziny. Właściwa suplementacja przed ciążą może znacząco wpłynąć na zdrowie przyszłej mamy i rozwój dziecka już od pierwszych dni jego życia. Dowiedz się, jakie suplementy i witaminy przed ciążą warto uwzględnić w swoim codziennym planie, aby odpowiednio przygotować się do macierzyństwa.
plamienie implantacyjne

Plamienie implantacyjne. Co to jest i jak wygląda? 

04.09.2024
Plamienie implantacyjne to jedno z pierwszych subtelnych objawów ciąży, które może wzbudzać pytania i niepewność. Jest to niewielkie krwawienie, które często mylone jest z początkiem miesiączki lub problemami zdrowotnymi. Czy to jednak oznaka ciąży? Jak wygląda plamienie implantacyjne i kiedy można się go spodziewać? W tym artykule rozwiejemy Twoje wątpliwości, wyjaśniając wszystkie szczegóły na temat tego zjawiska.
Blada kreska na teście ciążowym może oznaczać ciążę - jak in

Blada kreska na teście ciążowym - czy jestem w ciąży?

28.12.2022
"Gdy spojrzałam na domowy test ciążowy, zobaczyłam bardzo bladą drugą linię. Co ona oznacza? Jestem w ciąży czy nie?" Takie pytania często pojawiają się na forach wśród starających się o dziecko, a zdezorientowana potencjalna przyszła mama, po zrobieniu testu nadal nie wie, czy się cieszyć, czy nie. Dlaczego w niektórych przypadkach na testach ciążowych pojawia się cienka linia zamiast wyraźnej kreski i co taki wynik oznacza?
dni płodne po 40. roku życia

Dni płodne po 40. roku życia

20.08.2022
Współczesne kobiety coraz później decydują się na dziecko. Nie dziwi zatem fakt, że jedną z częściej wpisywanych do wyszukiwarki fraz jest „dni płodne po 40. roku życia”. Czy kobieta po czterdziestce ma szanse na zajście w ciążę? Jak duża jest płodność w tym wieku i w jaki sposób wyznaczyć dni płodne? Odpowiadamy na wszystkie te pytania.
ciąża w wieku 48 lat

Jakie jest prawdopodobieństwo ciąży w wieku 48 lat?

19.08.2022
Kobiety coraz później decydują się na macierzyństwo – niektóre myślą o dziecku dopiero po 30-tym, a inne nawet po 40-tym roku życia. Niestety z uwagi na obniżającą się płodność zajście w ciążę może okazać się wówczas wyzwaniem. Sprawdź, jakie jest prawdopodobieństwo ciąży w wieku 48 lat, 47 lat czy 46 lat i w jaki sposób dbać o siebie, będąc w ciąży geriatrycznej.
jak odroznic brzuch ciazowy od tluszczu

Jak odróżnić brzuch ciążowy od tłuszczu?

09.02.2022
Zastanawiasz się, jak odróżnić brzuch ciążowy od tłuszczu, żeby nie popełnić faux pas podczas ustępowania komuś miejsca w autobusie? A może chcesz wiedzieć, czy twój brzuch już staje się ciążowy, czy może jednak widzisz jedynie tłuszcz? W tym artykule znajdziesz wiele przydatnych informacji na te tematy.
Płodność mężczyzny

Płodność mężczyzny. Jak poprawić jakość nasienia?

02.12.2021
Według ogólnych statystyk aż jedna na pięć par ma trudności z poczęciem dziecka. Ich podłożem nierzadko jest niska jakość nasienia, którą na szczęście dość łatwo można nieco podnieść. Sprawdź, jak zwiększyć płodność u mężczyzny poprzez zmianę stylu życia, ale bez ogromnych wyrzeczeń.