Baza imion
Obliczanie terminu porodu
Kalkulatory
Kalendarz ciąży
Rozwój dziecka
Siatki centylowe
Grupa Facebook
Data publikacji:
Ustalenie ojcostwa
Autor: Katarzyna Chmielewska-WalasW Polsce ojcostwo można ustalić na trzy sposoby: przez domniemanie, uznanie dziecka lub sądowe ustalenie ojcostwa. Jest to uzależnione między innymi od stanu cywilnego rodziców dziecka oraz od ich wzajemnych relacji.
fot. Unsplash.com
Ojcostwo można ustalić na trzy sposoby:
- przez domniemanie
- uznanie dziecka
- sądowe ustalenie ojcostwa
Domniemanie ojcostwa:
W przypadku gdy dziecko przyjdzie na świat w czasie trwania małżeństwa, albo przed upływem 300 dni od dnia jego ustania, czyli rozwodu lub śmierci współmałżonka z góry przyjmuje się, że ojcem dziecka jest mąż matki.
Natomiast w sytuacji, gdy w okresie tych 300 dni matka ponownie wyszła za mąż przyjmuje się, że ojcem dziecka jest drugi mąż.
Uznanie dziecka:
Uznanie dziecka to nic innego jak dobrowolne i osobiste oświadczenie mężczyzny, że jest ojcem dziecka. Może on uznać dziecko w przypadku gdy:
- ojcostwo nie wynika z domniemania
- nie miało miejsca sądowe ustalenie ojcostwa
Nie ma znaczenia, czy uznający dziecko jest kawalerem, rozwodnikiem, czy mężem innej kobiety.
Osoba uznająca musi:
- mieć ukończone 18 lat
- osobiście złożyć oświadczenie o uznaniu dziecka
- jeśli nie jest pełnoletnia lub jest częściowo ubezwłasnowolniona musi mieć zgodę swojego przedstawiciela ustawowego
W sytuacji gdy ojciec jest małoletni przedstawicielem są jego rodzice, ale warunkiem jest zgoda ich obojga.
Także mężczyzna nie będący biologicznym ojcem dziecka może je uznać. Urząd Stanu Cywilnego w którym następuje uznanie nie może wymagać udowodnienia faktu, że mężczyzna starający się o uznanie dziecka jest jego faktycznym ojcem.
Paradoksalnie sytuacja komplikuje się gdy mężczyzna przyzna się, że nie jest ojcem lub gdy pojawią się okoliczności sugerujące, że nim nie jest. Wówczas Urząd Stanu Cywilnego nie może przyjąć oświadczenia o uznanie dziecka.
Fakt, że mężczyzna nie jest biologicznym ojcem dziecka stanowi także podstawę do sądowego unieważnienia uznania. Nie może jednak z takim wnioskiem wystąpić mężczyzna, który wiedział, że uznaje nie swoje dziecko.
Czytaj więcej na temat:
Rejestracja dziecka, formalności
Zgoda matki
Aby mężczyzna mógł uznać niepełnoletnie dziecko konieczna jest zgoda matki dziecka. Jeśli matka nie żyje, jest pozbawiona władzy rodzicielskiej lub utrudnia porozumienie zamiast jej zgodę może wyrazić ustawowy przedstawiciel dziecka. Jednakże do uznania dziecka poczętego, a nienarodzonego potrzebna jest zgoda matki i nie można jej zastąpić zgoda innej osoby.
Nazwisko dziecka
Jeśli mężczyzna uzna dziecko nosi ono jego nazwisko. Aby mogło mieć nazwisko po matce ojciec uznając dziecko musi złożyć stosowne oświadczenie, a matka musi wyrazić na to zgodę. Jeżeli uznanie ma miejsce w chwili gdy dziecko ma skończone 13 lat potrzebna jest także osobista zgoda dziecka.
Władza rodzicielska po uznaniu dziecka
Jeśli mężczyzna uznał dziecko automatycznie przysługuje mu władza rodzicielska. Jednakże ponieważ rodzice nie pozostają w związku małżeńskim sąd może powierzyć władzę jednemu z rodziców.
Alimenty po uznaniu dziecka
Gdy ojciec uzna dziecko można kierować przeciwko niemu roszczenia alimentacyjne . Jeśli ojcostwo mężczyzny nie będącego mężem matki zostało uwiarygodnione może ona żądać od niego pieniędzy na utrzymanie matki przez trzy miesiące, w czasie porodu i na koszty utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiące po urodzeniu.
Formalności
Uznanie dziecka następuje przed:
- kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego
- Sądem Opiekuńczym
- polskim konsulem - za granicą
- w wyjątkowych sytuacjach przed notariuszem (art.79 § 2 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego)
Sądowe ustalenie ojcostwa
W przypadku gdy ojciec nie uznał urodzonego dziecka dobrowolnie można dochodzić ustalenia ojcostwa przed sądem. Powództwo wytacza się przeciw domniemanemu ojcu, a w przypadku jego śmierci przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy. Za domniemanego ojca uważa się mężczyznę który był z matką dziecka co najmniej 181 dni przed porodem, ale nie później niż 300 dni przed porodem. Dla powstania domniemania wystarcza nawet jeden mający miejsce w tym okresie stosunek seksualny.
Powództwo o ustalenie ojcostwa może wytoczyć:
- matka - w imieniu własnym lub dziecka
- dziecko
- domniemany ojciec dziecka
- prokurator
Formalności: sądowe ustalenie ojcostwa
Matka może wystąpić o ustalenie ojcostwa, aż do uzyskania przez dziecko pełnoletności. W momencie gdy dziecko skończy 18 lat lub wcześniej zawrze związek małżeński wówczas tylko ono może wystąpić z wnioskiem.
Pozew o ustalenie ojcostwa musi zawierać:
- nazwę i adres właściwego sądu
- imię, nazwisko i adres powoda - dziecka i jego przedstawiciela ustawowego, czyli matki
- imię, nazwisko i adres pozwanego domniemanego ojca
- wniosek o ustalenie ojcostwa i nadanie dziecku nazwiska ojca
- nazwiska i adresy świadków znajomości z domniemanym ojcem
- podpis przedstawiciela ustawowego dziecka.
Pozew należy złożyć w dwóch egzemplarzach, zaś trzeci zachować dla siebie.
Koszty sądowego ustalenia ojcostwa
W sprawach o ustalenie ojcostwa i roszczenia z tym związane, czyli na przykład alimenty strona wnioskująca zwolniona jest od kosztów sądowych. Może także wystąpić o przyznanie jej pełnomocnika z urzędu.
Władza rodzicielska po sądowym ustaleniu ojcostwa
W przypadku sądowego ustalenia ojcostwa władza rodzicielska przysługuje ojcu wówczas gdy przyzna mu ją sąd. Sąd może ją ograniczyć przez powierzenie jej tylko matce.
Nazwisko dziecka a sądowe ustalenie ojcostwa
W przypadku sądowego ustalenia ojcostwa dziecko nosi nazwisko ojca jeżeli przedstawiciel ustawowy dziecka złoży taki wniosek do sądu. Jeżeli dziecko ukończyło 13 lat, do nadania nazwiska ojca potrzebna jest także osobista zgoda dziecka. Jeżeli taka sytuacja nie zachodzi, kierownik urzędu stanu cywilnego wpisuje w akcie urodzenia dziecka nazwisko matki, a w rubryczkę 'imię ojca' imię wskazane przez matkę.
Sąd może także ustalić ojcostwo wbrew woli ojca lub matki dziecka.
Czytaj również:
Autor
Katarzyna Chmielewska-Walas
z wykształcenia kulturoznawczyni, z zawodu dziennikarka i redaktorka o niecodziennym hobby: doradczyni noszenia dzieci w chustach i nosidłach miękkich. Współautorka książki "Notatki z rodzicielstwa bliskości" (Wyd. Harmonia 2018). Mama Hani i Zosi, redaktorka portalu Dzidziusiowo.pl w latach 2018-2020.
Komentarze
28-07-2020
Ocena:
Aga
Koleżanka robiła sprawę o ojcostwo,testy,sprawa bardzo dobrze prowadzona.Wysokie alimenty pomimo sciemniania ojca,że chory.
23-11-2018
Ocena:
Bettie
Nikomu nie polecam iść do sądu z tym, to jest tylko męczarnia i wstyd
Co po urlopie macierzyńskim? Ile trwa? Przepisy
2021-11-03
Twój urlop macierzyński powoli dobiega końca i nie wiesz, co dalej? W podobnej sytuacji co roku są tysiące kobiet. Sprawdź, jakie masz możliwości i czy jest możliwe przedłużenie urlopu macierzyńskiego.
Prawa kobiet w ciąży. Jakie prawa ma kobieta w ciąży?
2021-05-17
Ciąża to wyjątkowy czas w życiu każdej kobiety. To piękne, a zarazem trudne miesiące, ponieważ przyszła mama czeka z niecierpliwością na mające przyjść na świat maleństwo, a w jej organizmie zachodzi szereg zmian fizjologicznych. Samopoczucie w tym okresie bywa zmienne, kobiety często czują się zmęczone, obolałe, bez energii. Panie spodziewające się dziecka powinny być traktowane szczególnie w każdej sferze życia. Każda przyszła mama powinna poznać prawa kobiet w ciąży i domagać się ich przestrzegania.
Urlop macierzyński – ile trwa, jakie dokumenty i jakie zasady?
2021-04-29
Urlop macierzyński przysługuje wszystkim kobietom, które urodziły dziecko i są zatrudnione na podstawie umowy o pracę. Czas trwania urlopu jest zależny od liczby urodzonych dzieci oraz kilku innych czynników. Na jakich zasadach pracodawca udziela urlopu macierzyńskiego? Jakie dokumenty powinna przygotować kobieta?
Zameldowanie noworodka
2021-03-10
Jak zameldować noworodka? Wystarczy tylko jedna wizyta w urzędzie . Sprawdź, jak to zrobić.
Dofinansowanie do in-vitro - kto może na nie liczyć
2019-10-24
Kto może liczyć na dofinansowanie do procedury in-vitro? Niektóre miasta mają takie programy. Dziś radzimy, dokąd udać się po pomoc w kwestii dofinansowania na ...
Urlop ojcowski - wymiar i formalności - Dzidziusiowo.pl
2017-11-22
Mamusie mają urlop macierzyński, a tatusiowie ojcowski. Dzięki niemu, także ojciec może spędzić czas ze swoim dzieckiem i stawić czoła wyzwaniom jakie stawia op...
Zasiłek macierzyński - czym różni się od urlopu macierzyńskiego? - Dzidziusiowo.pl
2017-10-31
Urlop macierzyński, czy zasiłek macierzyński? A może to dwie zupełnie różne rzeczy? No właśnie, okazuje się, że niektórzy mylą urlop macierzyński, który jest pr...