Położna - niezastąpiona "przyjaciółka" każdej kobiety

Według definicji, położna jest samodzielnym specjalistą w zakresie opieki nad kobietami na każdym etapie ich życia. Jednak najbardziej kojarzona jest ze swoją pracą w okresie ciąży i porodu. To z nią spotykamy się na kolejnych wizytach ciążowych, w szkole rodzenia i to właśnie ona jest obecna podczas porodu, a po nim, pomoże nauczyć przystawiania dziecka do piersi czy opieki nad noworodkiem. W Polsce to właśnie 8 maja położne obchodzą swoje święto. Na świecie, Dzień Położnej obchodzony jest 3 dni wcześniej, bo 5 maja. Ale kim właściwie jest położna, w jaki sposób może nam pomóc i jakie może mieć specjalizacje położnicze?

Położna – jedno słowo, tak wiele kompetencji

Ta profesjonalistka wykonuje zawód samodzielny, który jest chroniony ustawą z 2011 roku (z późniejszymi zmianami). Musi posiadać odpowiednie wykształcenie, potwierdzone dyplomem ukończenia studiów wyższych, a także posiadać prawo do wykonywania zawodu. W skład jej kompetencji wchodzą, między innymi:

• kierowanie na badania, a nawet pobieranie niektórych badań (np. cytologii, czy wymazu z szyjki macicy),
• monitorowanie płodu przy wykorzystaniu aparatury medycznej,
• opieka nad ciężarną,
• prowadzenie porodu fizjologicznego,
• opieka nad kobietą w połogu,
• edukacja i doradztwo (m.in. w temacie przygotowania do życia w rodzinie, karmienia piersią, odżywiania w czasie ciąży i karmienia),
• profilaktyka chorób kobiecych i patologii położniczych,
• udzielenie pomocy w nagłej sytuacji (np. poród pośladkowy, krwotok poporodowy, czy masaż szyjki macicy), do momentu przybycia lekarza.

A jak to jest z relacją położnej z lekarzem? Wiele osób myśli, że położna podlega lekarzowi, jak merytorycznemu zwierzchnikowi. Jednak, w praktyce wygląda to inaczej, bowiem lekarz i położna są równorzędnymi partnerami w pracy.

Położne spotkamy na oddziałach położniczych, na salach porodowych, na oddziałach noworodkowych i patologii noworodków, na ginekologii, patologii ciąży, na sali operacyjnej, w przyszpitalnych, bądź prywatnych przychodniach. Ale, co warto podkreślić, położna może też objąć swoją opieką już małe dziewczynki i „zajmować się” nimi przez cały okres ich życia. W okresie dojrzewania edukują, przygotowują do życia w rodzinie, uczą o higienie, planowaniu ciąży, antykoncepcji. Potem, także można skorzystać z pomocy położnej, na przykład w okresie menopauzy, czy w czasie rozmaitych chorób. Ale nie chodzi wyłącznie o pomoc czysto medyczną. Położna, bowiem, jest w stanie udzielić wsparcia emocjonalnego kobiecie i jej rodzinie.

Położna podczas porodu

Rola położnej podczas porodu jest szczególnie ważna, ponieważ jest ona osobą, z którą będziecie miały najbliższy kontakt. To ona będzie wykonywała niezbędne badania diagnostyczne, będzie Was wspierać, a także, będzie swojego rodzaju łącznikiem między Wami, a lekarzem (który najczęściej wkracza do akcji dopiero w ostatniej fazie porodu).

A jak to jest z wyborem położnej do porodu? Jeśli decydujecie się na poród w konkretnym szpitalu, macie dwie opcje:

1. zdecydować się na „szczęśliwy traf” i korzystać z pomocy położnej z przydziału (opcja całkowicie bezpłatna, niewymagająca wcześniejszej rezerwacji)
2. odpłatnie skorzystać z usług wybranej położnej, po ówczesnym podpisaniu z nią odpowiedniej umowy.

Czy warto decydować się na płatna asystę? To indywidualna sprawa każdej z nas. Czasem, kobieta tak bardzo boi się porodu i tego, że zostanie zdana sama na siebie w obcym miejscu, z obcymi ludźmi dookoła, że woli mieć przy sobie kogoś, dzięki komu poczuje się bezpieczniej (partner lub ktoś z rodziny obecny na sali porodowej nie zawsze jest w stanie sprostać wszystkim wyzwaniom). Położna daje jej ten komfort psychiczny. Plusem zdecydowanie jest to, że taką położną dobrze poznacie sporo wcześniej niż w dniu porodu, bo jeszcze podczas ciąży. Musicie ją przecież wybrać, umówić się z nią na spotkanie, porozmawiać. Dzięki temu, macie szansę w pełni jej zaufać i dowiedzieć się od niej, czego możecie się spodziewać po samym porodzie. Dostaniecie do niej numer telefonu i jeśli będziecie miały pytania, problem, czy po prostu potrzebowały słów otuchy, czy potwierdzenia, że to już poród zawsze możecie do niej zadzwonić.

A minusy? Prócz kosztów (w zależności od miasta i samej położnej, ceny wahają się od kilkuset złotych, do nawet kilku tysięcy złotych), nigdy nie ma pewności, że jeśli coś się wydarzy i akcja porodowa rozpocznie się niespodziewanie wcześniej, położna będzie w stanie dotrzeć do szpitala na czas. Wtedy, będziecie zdane na położną akurat dyżurującą w szpitalu. Ale spokojnie, wszystkie pracujące na oddziałach porodowych położne są wykształconymi i doświadczonymi osobami, które z pewnością nie pozostawią Was bez opieki.   

Położna środowiskowa i wizyty patronażowe

Na takich samych zasadach jak wybór lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej, następuje wybór położnej rodzinnej. Jeśli jesteście zapisane do przychodni, taką położną macie wybraną i warto wiedzieć, że jej opieką jesteście objęte przez cały czas, w każdym okresie Waszego życia. Wyboru położnej POZ dokonuje się wypełniając otrzymany w przychodni druk. Można to zrobić w każdej chwili i dotyczy to zarówno wyboru pierwszego, jak i zmiany (podobnie jak w przypadku lekarza pierwszego kontaktu, położną bezpłatnie możemy zmienić 2 razy w roku). I ważna informacja: wybór nie musi opierać się na rejonizacji.  

Już w czasie ciąży możecie się zgłosić do swojej położnej (lub, jeśli nie wiecie kto nią jest, do swojej przychodni). Wówczas, zaraz po porodzie, bez problemu uzyskacie fachową pomoc i umówicie się na wizytę patronażową. Taka wizyta jest Waszym przywilejem, nie obowiązkiem położnej. Ale, jeśli zgłosicie taką potrzebę, położna środowiskowa ma obowiązek pojawić się u Was w domu. Pierwsza taka wizyta powinna odbyć się już 48. godzin od wypisu ze szpitala i oczywiście, jest całkowicie bezpłatna. A jak przebiega i co się podczas niej dzieje?

Położna zapewne zbada zbada noworodka (sprawdzi kikut pępowinowy, skontroluje ciemiączko, etc.), ale może zbadać i Was (obejrzeć krocze, ranę po cięciu cesarskim). Może pokazać Wam jak opiekować się maluszkiem, pomóc w przystawieniu go do piersi i nauczyć, na przykład, jak radzić sobie w przypadku nawału pokarmu. Do takiej wizyty warto się przygotować, spisując wcześniej wszystkie pytania, jakie chcecie zadać położnej.  

Jak widzicie, położna to niezwykle ważny zawód i to dla każdej z nas. Warto mieć dobre relacje ze swoją położną, by w pełni czerpać z jej doświadczenia.

Wszystkim położnym, nie tylko w Dniu Położnej, życzymy jeszcze więcej pasji, zaangażowania i samych sukcesów w pracy, wyłącznie pozytywnych pacjentek i wiele satysfakcji każdego dnia. 

Zdjęcie: fotolia all rights reserved by drubig-photo

Autor