O czym świadczy krwawienie nosa u dziecka?

Krwotoki z nosa występują zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Jeśli przytrafią się one osobie dorosłej zazwyczaj nie robimy z tego problemu. Co innego jeśli krwotok dotyczy drugiej grupy pacjentów, czyli dzieci. Wtedy zdarza się, że budzą znaczne zaniepokojenie u ich opiekunów. W przypadku krwotoku z nosa u dziecka najczęściej udaje się opanować ten problem w warunkach domowych, czasami jednak trzeba zasięgnąć pomocy lekarskiej. Pytanie tylko kiedy to zrobić, szczególnie że przyczyn krwawienia z nosa może być bardzo wiele: od błahego dłubania w nosie, aż po groźne choroby ogólnoustrojowe.

Przyczyny krwotoków z nosa u dzieci

Rodzic, który widzi, że jego malcowi leci krew z nosa, nie musi od razu popadać w panikę. Przyczyna może być tak naprawdę bardzo błaha – naczynia krwionośne znajdujące się w obrębie jamy nosowej są bardzo delikatne i mogą one zostać uszkodzone nawet na skutek zwykłego dłubania w nosie. Do tego warto wiedzieć, że stanami, które mogą sprzyjać krwawieniu z nosa, są infekcje górnych dróg oddechowych, czy alergie. U dzieci, które często wydmuchują nos, dochodzi do podrażnienia błon śluzowych jamy nosowej, przez co również może dochodzić do krwotoków z nosa.

Druga warta zaznaczenia prawidłowość - częstość występowania krwotoków z nosa narasta w miesiącach jesienno-zimowych. Wynika to nie tylko z tego, że to właśnie wtedy obserwowany jest wręcz wysyp infekcji u dzieci, ale i z tego, że w sezonie grzewczym powietrze w naszych mieszkaniach staje się zdecydowanie mniej wilgotne. Skutkiem takiej sytuacji bywa przesuszenie śluzówek w jamie nosowej, czego efektem może być właśnie tendencja do krwawień z nosa.

Na szczęście zazwyczaj krwawienia z nosa u dzieci spowodowane są przez niegroźne przyczyny, jednakże nie oznacza to, że można je bagatelizować. Doprowadzać do nich mogą – choć zdecydowanie rzadziej – również i inne problemy, takie jak:

• zaburzenia krzepnięcia krwi,
• nadciśnienie tętnicze,
• nowotwory (zarówno ogólnoustrojowe, jak np. białaczka, ale i guzy rozwijające się w obrębie jamy nosowej),
• obecność w jamie nosowej ciała obcego,
• podawanie dziecku leków osłabiających krzepnięcie krwi (np. niesteroidowych leków przeciwzapalnych, takich jak chociażby ibuprofen),
• przebycie urazu z uszkodzeniem struktur nosa.

Istotne inne objawy towarzyszące krwawieniu

To, że dziecku leci krew z nosa, zauważyć jest stosunkowo łatwo. W przypadku udania się z potomkiem na konsultację, dla lekarza nie będzie wystarczające uzyskanie informacji, że dziecko doświadczyło takiej dolegliwości. Aby móc znaleźć przyczynę krwotoku z nosa, lekarz będzie starał się jak najbardziej uściślić to, jak takowy krwotok przebiegał. Istotne będzie przede wszystkim:

• czy dziecku wydostawała się krew z jednej, czy też z obu dziurek nosa.
• jak często dochodzi u malucha do krwawień,
• czy pojawiają się one samoistnie, czy też po jakichś konkretnych zdarzeniach (np. po wysiłku).
• Zapewne lekarz zapyta o to, jak długo trwa pojedynczy krwotok z nosa, a także o to, czy dziecku wydostają się z nosa duże czy też małe ilości krwi.

Aby móc stwierdzić, czym są spowodowane krwotoki z nosa, pediatrze potrzebna będzie informacja, czy oprócz krwawień mały pacjent doświadcza jeszcze jakichś innych dolegliwości.

Ważne jest np. zaobserwowanie, że dziecko często skarży się na bóle głowy (mogą one sugerować nadciśnienie tętnicze), czy odnotowanie u niego tendencji do powstawania siniaków nawet po delikatnych uderzeniach lub występowania przedłużonych krwawień np. po usunięciu zęba (ostatnie z wymienionych mogą świadczyć o wystąpieniu u malca zaburzeń krzepnięcia krwi). Sugerować problemy z krzepliwością krwi może także to, że w rodzinie dziecka ktoś już wcześniej doświadczał częstych krwotoków z nosa.

Jak pomóc gdy dziecku leci krew z nosa?

Rodzic, który widzi, że jego dziecko ma krwotok, powinien przede wszystkim pamiętać o zachowaniu spokoju. Nerwy w takiej sytuacji zdecydowanie nie pomogą, a jedynie mogą wprawić w niepokój maluszka – wystarczy spokojne działanie, a krwotok najprawdopodobniej uda się opanować.

1. Dziecko z krwotokiem z nosa powinno siedzieć z głową opuszczoną ku dołowi. Odchylenie głowy ku tyłowi groziłoby bowiem spływaniem krwi do gardła, przez co mogłoby dojść do wymiotów czy do zachłyśnięcia się krwią. Poza zmianą pozycji ciała, dziecko powinno wydmuchać nos, co pozwoli na usunięcie zalegających w nim skrzepów i krwi.
2. Potem (przez około 5-10 minut) należy uciskać skrzydełko nosa (lub skrzydełka przy krwotoku obustronnym) do przegrody nosowej – w ciągu podanego wyżej czasu powinno dojść do wytworzenia skrzepu i zatrzymania krwawienia.

Kiedy iść do lekarza?

Do lekarza należy udać się zawsze, kiedy nie udaje się powstrzymać krwotoku z nosa u dziecka domowymi sposobami. Przedłużające się krwawienie z nosa może doprowadzić do konieczności zastosowania specjalistycznych metod leczenia, takich jak np. założenie tamponady do jamy nosowej, czy przeprowadzenia zabiegowej koagulacji (zamknięcia) naczyń krwionośnych nosa.

Rodzice, po takim doświadczeniu, mogą być bardzo zaniepokojeni i zastanawiać się, czy przypadkiem nie powinni oni skonsultować się z pediatrą. Jednokrotny epizod krwawienia z nosa nie musi być wskazaniem do odwiedzenia specjalisty, jeżeli jednak dolegliwość nawraca co jakiś czas, to wtedy już jak najbardziej powinno się poszukiwać przyczyny krwotoków. W ustaleniu tego lekarzowi pomagają informacje od rodziców, dotyczące szczegółów krwawienia, ale i przeprowadzenie różnych badań. W diagnostyce wykorzystanie znajduje chociażby rynoskopia (badanie przeprowadzane z użyciem wziernika, polegające na oglądaniu wnętrza nosa), ale i badania laboratoryjne. W przypadku ostatnich z wymienionych szczególne znaczenie mają analizy parametrów układu krzepnięcia.

Zdjęcie: Fotolia.pl

Autor

Jestem absolwentem Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Spośród wszystkich medycznych specjalności najbardziej interesują mnie aspekty związane z pediatrią i psychiatrią – planuję specjalizować się w psychiatrii dzieci i młodzieży. Wolne chwile spędzam na czytaniu (nie tylko medycznych pozycji ) oraz staram się jak najwięcej czasu spędzać na świeżym powietrzu – jazda na rowerze czy spacery najlepiej mnie relaksują.