Data modyfikacji:

Listerioza u kobiet w ciąży

Autor: Maciej Pawłowski - Lekarz

Listeria to bakteria przenosząca się drogą pokarmową. Jest ona bardzo odporna na niską oraz wysoką temperaturę. Doskonale rozwija się w warunkach panujących w chłodziarkach i dlatego często nazywana jest bakterią lodówkową. Aby zminimalizować możliwość rozwoju bakterii istotne jest odpowiednie przechowywanie żywności w lodówce.

 

Listerioza w ciąży

 

Co to za choroba?

Listerioza jest chorobą zakaźną spowodowaną zakażeniem Listeria monocytogenes. Jest to bakteria, którą w dość łatwy sposób można wyizolować z:

  • gleby,
  • kurzu,
  • wody,
  • surowego mięsa,
  • ludzkich i zwierzęcych odchodów. 

Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą pokarmową, przeważnie po spożyciu niepasteryzowanych produktów mlecznych, surowego mięsa, nieumytych warzyw i owoców. 

Listerioza pojawia się najczęściej u kobiet w ciąży, noworodków, osób starszych oraz tych, którzy mają osłabioną odporność. U osób zakażonych przebiega w sposób inwazyjny, u reszty bezobjawowo. 

 

Jakie są objawy listeriozy?

Objawy kliniczne u dorosłych pojawiają się zazwyczaj po 24-48 godzinach od spożycia drogą pokarmową zakażonej żywności. Do lżejszych objawów należą:

  • bóle stawów,
  • bóle głowy,
  • gorączka,
  • kaszel,
  • umiarkowana biegunka,
  • wymioty.

W trakcie infekcji jednak bakteria może przedostać się z przewodu pokarmowego do krwi, a następnie może dotrzeć do ośrodkowego układu nerwowego. Z tego powodu, listerioza może przebiegać pod postacią bakteriemii/posocznicy, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i/lub zapalenia mózgu, albo niewielkich ropni mózgu. Czasami może dochodzić do zapalenia wsierdzia, zapalenia stawów, zakażenia kości, zapalenia otrzewnej, gałek ocznych lub zapalenie płuc. Do zakażenia noworodka może dojść w wyniku przejścia bakterii przez łożysko lub z kanału rodnego w trakcie porodu. 

 

 


Zakażenie listeriozą przyszłej mamy - duże ryzyko dla dziecka

Istotnym problem jest zakażenie listeriozą kobiet ciężarnych. Do głównych objawów klinicznych zalicza się bakteriemię, która często po porodzie ustępuje samoistnie. Niekiedy zdarzają się przypadki zakażeń bezobjawowych, które jednak w większości przypadków mogą prowadzić do śmierci lub ciężkiego uszkodzenia płodu. Listeria, rozprzestrzeniając się wraz z krwią w organizmie matki, stwarzają ogromne ryzyko dla jeszcze nienarodzonego dziecka. Rozwijająca się bakteriemia u matki, w zależności od trymestru ciąży, może przybrać dwie formy:

  • wczesną - jest wynikiem wewnątrzmacicznego zakażenia płodu. Jej skutkiem jest najczęściej przedwczesny poród. Płód rodzi się z ciężką niewydolnością oddechową, objawami uszkodzenia układu nerwowego, a także licznymi zmianami skórnymi w postaci pęcherzyków, rumieni i wybroczyn. Jeśli dziecko urodzi się zdrowe, objawy choroby rozwiną się w ciągu 2 dni od porodu. Zakażenie ciężarnej przebiega zazwyczaj bezobjawowo lub pojawiają się objawy zbliżone do grypy.
  • późną - występuje po co najmniej 5 dniach od porodu. Płód może zarazić się podczas akcji porodowej lub noworodek zostaje zakażony przez środowisko zewnętrzne zaraz po porodzie. Ta postać choroby powoduje najczęściej zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub wodogłowie.

 

Listeriozę można rozpoznać na podstawie objawów klinicznych oraz badań diagnostycznych, które wykrywają obecność bakterii we krwi, płynie mózgowo rdzeniowym, wydzielinie z pochwy,  czy smółce u noworodków. 
 


Jak wygląda leczenie?

Listeriozę należy leczyć antybiotykami. Jest to głównie ampicylina i amoksycylina. U pacjentów uczulonych na penicylinę stosuje się sulfametoksazol. Kobietom w ciąży można również zalecić erytromycynę.

 

Profilaktyka listeriozy

Aby ograniczyć ryzyko wystąpienia choroby będąc w ciąży unikaj jedzenia :

  • miękkich serów: feta, Brie, pleśniowych, ricotta i Camembert;
  • niepasteryzowanego mleka i jego przetworów;
  • surowego mięsa;
  • surowych jaj: kogel-mogel, tiramisu;
  • surowych ryb i owoców morza;
  • innych produktów, które nie są poddawane dokładnej obróbce cieplnej bezpośrednio przed spożyciem;
  • jedzenia w fast-foodach.

 

Zdjęcie: Fotolia by © Friday All right reserved


Autor

Maciej Pawłowski - Lekarz

Jestem lekarzem w trakcie specjalizacji z pediatrii w Łodzi. Oprócz zagadnień związanych z medycyną interesuję się sportem i językami obcymi.

Komentarze
15-11-2018
Ocena:
ehh ta dieta w ciąży to naprawdę temat rzeka. Już powoli sie w tym wszystkim gubię i już sama nie wiem co jeść...
co na ból gardła w ciąży

Co stosować na ból gardła w ciąży: domowe sposoby i leki

2024-09-23
Ból gardła w ciąży to dolegliwość, która może budzić niepokój, szczególnie w kontekście ograniczeń związanych z przyjmowaniem leków. Warto pamiętać, że w okresie ciąży priorytetem jest bezpieczeństwo zarówno matki, jak i rozwijającego się dziecka, dlatego dobór odpowiednich metod łagodzenia bólu gardła jest niezwykle istotny. W tym artykule przedstawiamy zarówno domowe sposoby, jak i bezpieczne leki, które odpowiedzą na pytanie “co na ból gardła w ciąży?”.
zgaga w ciąży

Jakie są przyczyny zgagi w ciąży? Jak ją leczyć?

2024-08-16
Ciąża to wyjątkowy czas w życiu kobiety, pełen radości i oczekiwania na narodziny dziecka. Niestety, dla wielu przyszłych mam jest to również okres wyzwań związanych z różnymi dolegliwościami zdrowotnymi. Jednym z najczęściej występujących problemów jest zgaga w ciąży. Uczucie pieczenia w przełyku, które często pojawia się po posiłkach lub w nocy, może znacząco obniżyć komfort życia. W tym artykule przyjrzymy się, jakie są przyczyny zgagi w ciąży oraz jak skutecznie sobie z nią radzić, aby cieszyć się spokojnym i zdrowym okresem oczekiwania na maleństwo.
łupież w ciąży

Łupież w ciąży. Jak z nim walczyć?

2024-06-17
Wbrew pozorom łupież w ciąży jest dość powszechnym problemem. To wszystko za sprawą zmian hormonalnych zachodzących w organizmie, będących przyczyną prawdziwej rewolucji. Kobiety mogą uskarżać się też na bezsenność, na ich nogach pojawiają się żylaki, a brzuch pokrywa się rozstępami. Jak walczyć z łupieżem w ciąży? Pomożemy ci znaleźć skuteczne produkty, które są jednocześnie bezpieczne dla przyszłej mamy i maluszka.
ból brzucha w ciąży

Co stosować na ból głowy w ciąży?

2024-03-20
Ból głowy to częsta przypadłość ciężarnych. Niestety z uwagi na rozwijający się płód powinny one zażywać jak najmniej leków – bardziej zalecane są naturalne metody leczenia bólu. Co na ból głowy w ciąży sprawdzi się najlepiej, jakie leki są najbardziej bezpieczne dla mamy i dziecka i kiedy warto skonsultować tę przypadłość z lekarzem?
probiotyki w ciąży

Probiotyki w ciąży: jak dbać o zdrowie jelit dla dobra twojego i dziecka?

2024-02-26
Badania wskazują, że zażywanie dobrze dobranych probiotyków w ciąży może nieść liczne korzyści zarówno dla matki, jak i jej dziecka – to między innymi zmniejszenie nasilenia wzdęć i zaparć u matki, zmniejszenie ryzyko jej zachorowania na cukrzycę ciężarnych, a także ograniczenie kolek i zmniejszenie ryzyka otyłości u dziecka. Wyjaśniamy, jak dokładnie działają probiotyki w ciąży i na co zwracać uwagę przy ich wyborze.
melisa w ciąży

Czy można pić melisę w ciąży? 

2024-02-19
Melisa (melisa lekarska) to roślina znana ze swojego uspokajającego działania - pomaga obniżyć poziom lęku i stres, poprawia nastrój i ułatwia zasypianie. Bardzo chętnie sięgają po nią między innymi przyszłe mamy. Czy jednak melisa w ciąży to na pewno dobry pomysł? Sprawdź, kiedy lepiej z niej zrezygnować. 
kolagen w ciąży

Kolagen w ciąży: jak wspierać zdrową skórę i stawy w oczekiwaniu na dziecko?

2024-01-24
Kolagen jest bardzo ważnym budulcem komórek w naszych organizmach. Odpowiada między innymi za kondycję stawów oraz nawilżenie i elastyczność skóry, a także za siłę kości oraz zębów. Nic dziwnego zatem, że bardzo chętnie po niego sięgamy, chcąc wesprzeć pracę organizmu. Pytanie jednak: czy kolagen w ciąży to dobry pomysł? Jeśli tak, to jaki produkt tego typu wybrać? Na co zwrócić uwagę i jak go stosować?