Data modyfikacji:

Listerioza u kobiet w ciąży

Autor: Maciej Pawłowski - Lekarz

Listeria to bakteria przenosząca się drogą pokarmową. Jest ona bardzo odporna na niską oraz wysoką temperaturę. Doskonale rozwija się w warunkach panujących w chłodziarkach i dlatego często nazywana jest bakterią lodówkową. Aby zminimalizować możliwość rozwoju bakterii istotne jest odpowiednie przechowywanie żywności w lodówce.

 

Listerioza w ciąży

 

Co to za choroba?

Listerioza jest chorobą zakaźną spowodowaną zakażeniem Listeria monocytogenes. Jest to bakteria, którą w dość łatwy sposób można wyizolować z:

  • gleby,
  • kurzu,
  • wody,
  • surowego mięsa,
  • ludzkich i zwierzęcych odchodów. 

Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą pokarmową, przeważnie po spożyciu niepasteryzowanych produktów mlecznych, surowego mięsa, nieumytych warzyw i owoców. 

Listerioza pojawia się najczęściej u kobiet w ciąży, noworodków, osób starszych oraz tych, którzy mają osłabioną odporność. U osób zakażonych przebiega w sposób inwazyjny, u reszty bezobjawowo. 

 

Jakie są objawy listeriozy?

Objawy kliniczne u dorosłych pojawiają się zazwyczaj po 24-48 godzinach od spożycia drogą pokarmową zakażonej żywności. Do lżejszych objawów należą:

  • bóle stawów,
  • bóle głowy,
  • gorączka,
  • kaszel,
  • umiarkowana biegunka,
  • wymioty.

W trakcie infekcji jednak bakteria może przedostać się z przewodu pokarmowego do krwi, a następnie może dotrzeć do ośrodkowego układu nerwowego. Z tego powodu, listerioza może przebiegać pod postacią bakteriemii/posocznicy, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i/lub zapalenia mózgu, albo niewielkich ropni mózgu. Czasami może dochodzić do zapalenia wsierdzia, zapalenia stawów, zakażenia kości, zapalenia otrzewnej, gałek ocznych lub zapalenie płuc. Do zakażenia noworodka może dojść w wyniku przejścia bakterii przez łożysko lub z kanału rodnego w trakcie porodu. 

 

 


Zakażenie listeriozą przyszłej mamy - duże ryzyko dla dziecka

Istotnym problem jest zakażenie listeriozą kobiet ciężarnych. Do głównych objawów klinicznych zalicza się bakteriemię, która często po porodzie ustępuje samoistnie. Niekiedy zdarzają się przypadki zakażeń bezobjawowych, które jednak w większości przypadków mogą prowadzić do śmierci lub ciężkiego uszkodzenia płodu. Listeria, rozprzestrzeniając się wraz z krwią w organizmie matki, stwarzają ogromne ryzyko dla jeszcze nienarodzonego dziecka. Rozwijająca się bakteriemia u matki, w zależności od trymestru ciąży, może przybrać dwie formy:

  • wczesną - jest wynikiem wewnątrzmacicznego zakażenia płodu. Jej skutkiem jest najczęściej przedwczesny poród. Płód rodzi się z ciężką niewydolnością oddechową, objawami uszkodzenia układu nerwowego, a także licznymi zmianami skórnymi w postaci pęcherzyków, rumieni i wybroczyn. Jeśli dziecko urodzi się zdrowe, objawy choroby rozwiną się w ciągu 2 dni od porodu. Zakażenie ciężarnej przebiega zazwyczaj bezobjawowo lub pojawiają się objawy zbliżone do grypy.
  • późną - występuje po co najmniej 5 dniach od porodu. Płód może zarazić się podczas akcji porodowej lub noworodek zostaje zakażony przez środowisko zewnętrzne zaraz po porodzie. Ta postać choroby powoduje najczęściej zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub wodogłowie.

 

Listeriozę można rozpoznać na podstawie objawów klinicznych oraz badań diagnostycznych, które wykrywają obecność bakterii we krwi, płynie mózgowo rdzeniowym, wydzielinie z pochwy,  czy smółce u noworodków. 
 


Jak wygląda leczenie?

Listeriozę należy leczyć antybiotykami. Jest to głównie ampicylina i amoksycylina. U pacjentów uczulonych na penicylinę stosuje się sulfametoksazol. Kobietom w ciąży można również zalecić erytromycynę.

 

Profilaktyka listeriozy

Aby ograniczyć ryzyko wystąpienia choroby będąc w ciąży unikaj jedzenia :

  • miękkich serów: feta, Brie, pleśniowych, ricotta i Camembert;
  • niepasteryzowanego mleka i jego przetworów;
  • surowego mięsa;
  • surowych jaj: kogel-mogel, tiramisu;
  • surowych ryb i owoców morza;
  • innych produktów, które nie są poddawane dokładnej obróbce cieplnej bezpośrednio przed spożyciem;
  • jedzenia w fast-foodach.

 

Zdjęcie: Fotolia by © Friday All right reserved


Autor

Maciej Pawłowski - Lekarz

Jestem lekarzem w trakcie specjalizacji z pediatrii w Łodzi. Oprócz zagadnień związanych z medycyną interesuję się sportem i językami obcymi.

Komentarze
15-11-2018
Ocena:
ehh ta dieta w ciąży to naprawdę temat rzeka. Już powoli sie w tym wszystkim gubię i już sama nie wiem co jeść...
rotawirus w ciąży

Grypa żołądkowa, rotawirus w ciąży – postępowanie

2022-11-09
Grypa żołądkowa, jelitówka, infekcja rotawirusowa – to wszystko oznacza infekcję układu pokarmowego, która objawia się wymiotami i biegunką. Na szczęście w ciąży ta choroba nie wpływa negatywnie dziecko. Sprawdź, jak postępować, gdy dopadnie cię rotawirus w ciąży oraz w jakich sytuacjach należy bezzwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Upadek w ciąży: jakie mogą być konsekwencje? Kiedy należy udać się do lekarza?

Upadek w ciąży: jakie mogą być konsekwencje? Kiedy należy udać się do lekarza?

2022-08-04
Upadek w ciąży: jakie mogą być konsekwencje? Uraz brzucha ciążowego może doprowadzić do odklejenia łożyska, a to zawsze stan zagrożenia zdrowia i życia płodu. Nie musi być to nawet mocne uderzenie, ani nawet upadek w ciąży ze znaczącej wysokości. Czasem po prostu uraz jest niefortunny lub łożysko jest bardziej podatne na odklejenie. Szczególnie groźny dla matki i dla dziecka jest upadek w 3 trymestrze ciąży. Kiedy należy udać się do lekarza?
co na zgagę w ciąży

Co na zgagę w ciąży? Domowe sposoby na zgagę

2021-10-31
Zgaga to powszechny problem, który może spotkać każdego. Jeśli pojawia się sporadycznie, nie powinna wzbudzać niepokoju. Na tę dolegliwość bardzo często skarżą się przyszłe mamy. Jeśli zgaga dokucza bez przerwy przez wiele miesięcy, może być bardzo uporczywa, a także prowadzić do komplikacji. Co ją powoduje? I co na zgagę w ciąży sprawdzi się najlepiej?
Łożysko na przedniej ścianie macicy

Łożysko na przedniej ścianie macicy

2021-08-21
Termin „łożysko na przedniej ścianie macicy” określa położenie łożyska – struktury, która odżywia płód w łonie matki. Takie ułożenie nie jest związane z żadnymi nieprawidłowościami, jak to jest w przypadku łożyska przodującego. Wyjaśniamy, czy łożysko na przedniej ścianie wpływa na odczuwanie ruchów płodu i wielkość brzucha oraz czy jest wskazaniem do przeprowadzenia zabiegu cesarskiego cięcia.
kobieta w ciąży

Jakie leki są groźne w ciąży?

2021-05-01
Wiele kobiet, które dowiadują się, że są w ciąży, rozpoczyna suplementację preparatami mającymi korzystny wpływ na rozwój płodu – czy to za radą rodziny, koleżanek, czy pod wpływem kampanii reklamowych takich preparatów. Jednak niewiele z nich zdaje sobie sprawę z faktu, że istnieją także leki groźne w ciąży. Nawet te, przyjmowane raz na jakiś czas (które można kupić bez recepty w aptece czy sklepie spożywczym), mogą nieść ze sobą niebezpieczeństwo uszkodzenia płodu, a nawet doprowadzić do poronienia.
test ciążowy

Zatrucie ciążowe, czyli gestoza. Czym jest i jak sobie z nią radzić?

2021-04-14
Niedawno odebrałaś cudowną nowinę. Jesteś w ciąży i nie możesz doczekać się chwili, kiedy weźmiesz swoje maleństwo w ramiona. Wiesz doskonale, że powinnaś o siebie teraz dbać, jak nigdy dotąd. A całkiem niedawno usłyszałaś, że jest coś takiego, jak zatrucie ciążowe. Poznaj tę przykrą dolegliwość nieco bliżej.
badanie ciśnienia w ciąży

Jak sobie radzić ze skokami ciśnienia w ciąży?

2021-03-09
Ciśnienie w ciąży zmienia się i nie jest to groźne, jeśli nie przynosi skrajnych objawów. Sprawdź, jak kontrolować ciśnienie w ciąży, jakie są objawy za niskiego lub za dużego ciśnienia.