Celiakia nazywa chorobą trzewną to nic innego jak nietolerancja glutenu. Gluten jest mieszaniną białek, która występuje w zbożach. Przede wszystkim w pszenicy, życie i jęczmieniu. Jedynym sposobem leczenia celiakii jest stosowanie diety bezglutenowej. Jest to ważne szczególnie w ciąży.
Celiakia może ujawnić się właśnie w ciąży i bardzo ważne jest, aby szybko ją zdiagnozować i leczyć. Nieleczona celiakia w ciąży może prowadzić do poważnych powikłań. Zazwyczaj kobiety, które (zwykle nieświadomie) chorują na celiakię mają problemy z zajściem w ciąże lub jej utrzymaniem. Gdy dochodzi jednak do zapłodnienia i ciąża przetrwa pierwsze tygodnie, bardzo ważne jest, aby zacząć stosować dietę bezglutenową i być pod stałą opieką nie tylko ginekologa położnika, ale także gastroenterologa.
Nieleczona celiakia w ciąży to duże zagrożenie dla płodu. Celiakia prowadzi do uszkodzenia, a nawet zaniku kosmków jelitowych. To z kolei zaburza wchłanianie substancji odżywczych, które są potrzebne nie tylko mamie, ale także rozwijającemu się dziecku. Dodatkowo, nieleczona celiakia zwiększa ryzyko cukrzycy ciążowej. Bez wątpienia choroba wpływa na ogólny stan organizmu, co w ciąży jest podwójnie ważne.
CZYTAJ TAKŻE: Nowe możliwości diagnostyczne celiakii
Niezależnie od tego, czy diagnoza została postawiona dopiero w ciąży czy wcześniej konieczne jest leczenie celiakii. A na to jest tylko jeden sposób. Dieta bezglutenowa i całkowite wyeliminowanie glutenu z codziennego menu. Niestety nie jest to takie proste, bo producenci żywności dodają zboża do produktów, w których zupełnie się ich nie spodziewamy na przykład do wędlin.
Konieczne jest wyeliminowanie pszenicy ze wszystkimi jej odmianami. Najpopularniejsze z nich to durum i orkisz. Żyto także zawiera gluten. Wyeliminować należy również jęczmień. Usunięcie tych zbóż z codziennego menu nie jest bardzo problematyczne, jest wiele zamienników i gatunków zbóż bezglutenowych. To przede wszystkim gryka, ryż, kukurydza, komosa ryżowa, owies, amarantus. Zainteresować się warto także kaszą jaglaną, która jest otrzymywana z prosa. To niezwykle zdrowy produkt. W sklepach dostać można mąkę jaglaną, która z powodzeniem zastąpi nam mąkę pszenną w kuchni.
Dieta bezglutenowa może być smaczna, zdrowa i dobrze zbilansowana, a nawet o wiele zdrowsza niż tradycyjna dieta. Dieta bez glutenu oznacza zwykle rezygnację z białego pieczywa, ciastek, bułek, makaronu i zastąpienie ich mniejszą ilością, zdrowszych zamienników. Warto zainteresować się również warzywami strączkowymi, które nie zawierają glutenu, a są bardzo wartościowe. To fasola, groch, ciecierzyca, soczewica. Co ciekawe dostępna jest już mąka z grochu, a nawet makaron z grochu.
Ważne jest, aby uważnie czytać etykiety i wybierać produkty oznaczone jako „gluten free” lub bezglutenowe. W składzie unikać należy wszelkiego rodzaju zagęstników, bo to one zwykle produkowane są ze zboża. Dieta bezglutenowa wcale nie wymaga rezygnacji z pieczywa czy domowych ciast, bo jedno i drugie można zrobić z mąk bezglutenowych. Nawet piekarnie oferują już bezglutenowe pieczywo.
Jeśli jednak ciężarna nie potrafi skomponować sobie posiłków lub ma poważne obawy, że jej dieta nie będzie zbilansowana, może skorzystać z pomocy dietetyka, który dostosuje posiłki do jej wymagań, upodobań, a także do zapotrzebowania energetycznego. Dieta bezglutenowa dla ciężarnej, opracowana przez specjalistę będzie z pewnością zawierać rozpiskę wszystkich codziennych posiłków wraz z przepisami i wskazówkami. W razie potrzeby, na taką dietę przejść może cała rodzina i nikomu nie wyrządzi to szkody. Dieta bezglutenowa dla dzieci nie grozi żadnymi niedoborami, a wręcz przeciwnie – może pomóc zbudować zdrowe nawyki żywieniowe.
z wykształcenia kulturoznawczyni, z zawodu dziennikarka i redaktorka o niecodziennym hobby: doradczyni noszenia dzieci w chustach i nosidłach miękkich. Współautorka książki "Notatki z rodzicielstwa bliskości" (Wyd. Harmonia 2018). Mama Hani i Zosi, redaktorka portalu Dzidziusiowo.pl w latach 2018-2020.