Baza imion
Obliczanie terminu porodu
Kalkulatory
Kalendarz ciąży
Rozwój dziecka
Siatki centylowe
Grupa Facebook
Data modyfikacji:
5 etapów rozwoju mowy dziecka
Autor: Aleksandra Bartczak - LogopedaJako rodzice cieszymy się z pierwszych słów naszych dzieci. Czasami zdarza się jednak tak, że nasz maluch zaczyna wyrazy te wypowiadać później od rówieśników. Zastanawiamy się wówczas, czemu mówienie naszego malucha przyszło tak późno, czy rozwija się prawidłowo. W takich momentach przydaje się znajomość norm rozwojowych mowy.
Etap 1. Komunikat tuż po narodzinach
Bezpośrednio po porodzie dziecko komunikuje się ze światem po raz pierwszy - krzykiem. Pierwsze wytwory dźwiękowe są produkowane bardzo wcześnie, dźwięki wydawane od 3 do 6 miesiąca życia nazywamy głużeniem. Głużenie jest dla dziecka bardzo naturalne, polega na zabawie narządami artykulacyjnymi podobnie jak zabawa nóżkami czy rączkami. Co ważne, głużenie nie jest oparte na słuchu, bo dziecko głużąc nie powtarza zasłyszanych wcześniej dźwięków. Występuje ono także u dzieci głuchych i u nich może przedłużyć się nawet do 18. miesiąca życia.
Etap 2. Pół roku później
Jeśli słuch dziecka jest w pełni sprawny to około 6 miesiąca życia pojawi się gaworzenie. Gaworzenie bardziej przypomina nasze, polskie dźwięki mowy. Jest bardziej świadomą formą wydawania komunikatów do świata zewnętrznego. Warto wiedzieć, że w 9. miesiącu dochodzi do „rewolucji dziewiątego miesiąca”, kiedy to dziecko zaczyna rozumieć, że jest częścią społeczeństwa a raczej, że może kontaktować się z innymi podobnie jak inni z nim samym. Jednocześnie zauważa wtedy intencjonalność swoją i innych.
Etap 3. Po pierwszym roku życia
Kończąc pierwszy rok życia dziecko wchodzi w okres wyrazu. W tym okresie możemy wymagać od dziecka wypowiadania wszystkich samogłosek oprócz ę i ą. Mówi też takie głoski jak m, n, p, b, t, d, n. Co ciekawe wypowiadanie głoski /m/ jest przedłużeniem czynności ssania i nie wynika z bliskiego kontaktu oraz relacji z matką. Do 18 miesiąca życia dziecko powinno wypowiadać około 50 słów, związanych z jego bliskim otoczeniem. Słowa te niekoniecznie muszą być wypowiadane jako całość, ponieważ dzieci w tym wieku mówią najczęściej początki wyrazów, sylaby, upraszczają grupy spółgłoskowe. W wieku dwóch lat dochodzi do szybkiego rozwoju słownictwa. Może też pojawiać się pierwsza gramatyka i proste, dwu lub trzywyrazowe konstrukcje słowne. Dziecko niekoniecznie będzie wypowiadało się o sobie w 1. osobie a moment, kiedy zacznie to robić jest silnie uzależniony od sposobu w jaki mówi otoczenie.
Etap 4. Kiedy buzia przestaje się zamykać…
Dziecko w trzecim roku życia wkracza w okres zdania. Wypowiada kolejne głoski, pojawia się szereg ciszący (ś, ź, ć, dź), szumiący (s, z, c, dz), f, w, g, k, h a także samogłoski nosowe- ą i ę. Nasza pociecha ma dobrze wykształcony słuch fonematyczny i może rozróżniać głoski nawet jeśli nie potrafi ich jeszcze poprawnie wymówić (na przykład r wymawiane jeszcze jako [l] lub [j]). W trzecim roku życia wciąż dopuszczalne są ucięcia końcówek wyrazów, uproszczenia grup spółgłoskowych. Zainteresowanie mówieniem jest dość duże i jeśli maluch nie mówi powinno nas to zaniepokoić. Dziecko czteroletnie powinno mieć rozróżniony szereg ciszący i szumiący oraz nie zamieniać głosek między tymi szeregami. Nie wymagajmy od niego wymawiania r, ale powinno poprawnie wymawiać l.
Etap 5. Mowa w pełni rozwinięta
W piątym roku życia dziecko powinno wymawiać szereg szumiący (sz, ż, cz, dż) oraz r. Może mieć problem z wymawianiem grup spółgłoskowych i upraszczać jednak jego mowa powinna być całkowicie zrozumiała. W szóstym roku życia nasze dziecko powinno wymawiać wszystkie głoski prawidłowo, bez uproszczeń i zamian jednych głosek na inne.
Najważniejsze o czym rodzice powinni pamiętać, że porównywanie jednego malucha do drugiego nie ma sensu. Normy nie są wyznacznikiem, bo każde dziecko jest inne i indywidualnie się rozwija. Jedne dzieci są bardziej sprawne manualnie, ale słabsze słownikowo. Drugie mają wspaniałą wymowę, ale nie umieją tworzyć zdań tak poprawnych jak rówieśnicy. Możliwe są także sytuacje, że dwulatek mówi bardzo mało, a w wieku trzech lat zaczyna mówić pełnymi zdaniami. Jeśli mamy jakieś wątpliwości czy mowa naszego dziecka rozwija się prawidłowo, skonsultujmy się z logopedą. Zróbmy to także w momencie, kiedy dziecko wychodzi szeroko poza normę rozwojową lub jeśli dziecko mówiło a nagle zaprzestało lub cofnęło się w rozwoju.
Normy zaczerpnięte z: Kaczmarek L., Nasze dziecko uczy się mowy, 1988
Zdjęcia: Pixabay.com
Komentarze
26-11-2019
Ocena:
Marta
Pani artykuły są świetne. Wielkie dzięki. W końcu znalazłam KONKRETY!
5 umiejętności, które pomogą Twojemu dziecku odnaleźć się w dorosłym świecie
2024-09-25
Każdy rodzic chce, aby jego dziecko dobrze poradziło sobie w dorosłym życiu. Ale jak tego dokonać? Warto skupić się na rozwijaniu umiejętności, które będą nieocenione w przyszłości. Od samodzielności, przez zarządzanie emocjami, aż po krytyczne myślenie – oto pięć kluczowych umiejętności, które pomogą Twojemu dziecku stanąć na własnych nogach w dorosłym świecie.
Jak oduczyć dziecko smoczka?
2024-07-25
Odstawienie smoczka to jeden z tych momentów w życiu dziecka, który wywołuje u rodziców spory niepokój. Jak oduczyć dziecko smoczka możliwe delikatnie? Jak reagować, gdy maluszek domaga się zwrotu swojego „uspokajacza”? I kiedy najlepiej odstawić smoczek? Na te i inne pytana odpowiadamy w poniższym artykule.
Wszystko, co musisz wiedzieć o buncie 3-latka. Jak reagować?
2023-12-22
Bycie rodzicem trzylatka to niezwykła podróż pełna radości i odkryć. Jednak właśnie w tym wieku dzieci potrafią dać upust swoim emocjom w formie buntu. Jak sobie z tym radzić? W tym poradniku dowiesz się, jak pokierować małym buntownikiem i przekształcić wybuchy gniewu w naukę i pogłębienie wzajemnej relacji.
Bezpieczeństwo w każdym kącie: odkryj najlepsze rozwiązania do zabezpieczenia szafek przed dziećmi!
2023-10-26
Bezpieczeństwo najmłodszych jest priorytetem każdego rodzica. Dzieci są ciekawe świata i często nieświadomie narażają się na różnego rodzaju niebezpieczeństwa. Jednym z obszarów w domu, które wymagają szczególnej uwagi, są kuchenne szafki i szuflady. Jak więc zadbać o zabezpieczenie szafek przed dziećmi? Poznaj najlepsze rozwiązania, które pozwolą uniknąć przykrych wypadków i zapewnią spokój zarówno dzieciom, jak i rodzicom.
10 niezawodnych gadżetów ułatwiających matce życie
2023-08-22
Choć rola mamy nazywana jest tą najpiękniejszą i najważniejszą w życiu, opiekowanie się małym dzieckiem jest też dużym wyzwaniem. Warto zatem sięgać po „sprytne” gadżety dla mamy – takie jak monitor oddechu, elektryczna niania z kamerą czy kosz na brudne pieluszki. Sprawdź, co jeszcze może ci się przydać w pierwszym roku życia twojego maluszka.
Albik dla 2-latka: czy warto?
2023-08-11
Albik to prawdziwa rewolucja na rynku produktów dla dzieci, która szybko podbiła serca nie tylko maluchów, ale także ich opiekunów. To magiczny długopis, który zastąpi cię w trakcie czytania. W jaki sposób? Po prostu zrobi to za ciebie, opowiadając dziecku o dzikich zwierzętach i środkach transportu czy zabierając je na wizytę do zoo. Dodatkowo sprawdzi się też do nauki przeróżnych tematów, które przydadzą się w szkole – od przyrody, aż po angielski. Czy Albik dla 2-latka to w ogóle dobry wybór? Rozwiewamy wątpliwości.
Najlepsze zabawki sensoryczne dla 4-latka. Polecane produkty
2023-08-05
Zabawki sensoryczne to wyjątkowa kategoria akcesoriów dla dzieci. Dostarczają maluchom bodźców, wspierają prawidłowy rozwój i, oczywiście, zapewniają mnóstwo zabawy. Na rynku znajdziesz setki propozycji dla pociech w różnym wieku. Chcesz kupić zabawki sensoryczne dla 4-latka i nie wiesz, które z nich są najlepsze? Zobacz nasze propozycje i wybierz jedną z nich!