Nocny atak kaszlu u dzieci - skąd się bierze i jak sobie radzić?

Autor: Maciej Pawłowski - Lekarz

W okresie jesienno-zimowym częsty problem stanowi nasilający się w nocy kaszel u dzieci. Z jego powodu dziecko się rozbudza, płacze, często nie może powstrzymać kaszlu i zasnąć ponownie. To wszystko zaburza sen zarówno maluchowi jak i jego rodzicom. I tu pojawia się pewien problem. Wprawdzie nocny kaszel jest powszechnym objawem, ale jego leczenie wciąż wzbudza wiele kontrowersji. Najczęściej stosowane leki dostępne bez recepty zwierają takie substancje jak: kodeina, dekstrometorfan lub difenhydramina. Nie zaleca się jednak ich stosowania, ponieważ brakuje danych potwierdzających ich skuteczność, a dodatkowo po przedawkowaniu mogą one powodować działania niepożądane. Jak obie w takim razie radzić podczas ataku nocnego kaszlu i na co zwrócić uwagę?

Dziecko w nocy, otulone kołdrą, budzi się z kaszlem i gorącz

Miód podstawowym środkiem w leczeniu nocnego kaszlu

Miód stosowany był w przypadku kaszlu już w apteczkach naszych babć. Jego efekt leczniczy wynika z obecności w nim słodkich substancji. Według niektórych opinii słodycz zwiększa nawilżenie błon śluzowych gardła oraz krtani, dzięki czemu ułatwia odkrztuszanie. Natomiast według innych opinii, pobudzenie przez słodycz nerwów smakowych wyzwala odruchową reakcję opioidowo-zależnych nerwów czuciowych i dzięki temu działa przeciwbólowo oraz przeciwkaszlowo. A zatem chorym na infekcyjne zapalenie górnych dróg oddechowych (powszechnie zwane przeziębieniem) przebiegające właśnie z kaszlem często zaleca się miód, uważając, że jest on zarówno bezpieczny, jak i skuteczny.

Wielu rodziców zastanawia się czy miód można bezpiecznie podawać dzieciom? Odpowiedź brzmi: tak, ale pod pewnymi warunkami:

Po pierwsze należy pamiętać, że w wyjątkowych przypadkach może nie być on tolerowany przez dziecko. U niektórych osób grajanotoksyna (neurotoksyna zawarta w nektarze rododendronu oraz lauru) wywołuje zespół objawiający się m.in. zwiększonym wydzielaniem śliny, wymiotami, parestezją (mrowienie lub drętwienie) kończyn, zaburzeniami rytmu serca i obniżonym ciśnieniem krwi.
Miodu nie należy także podawać niemowlętom ze względu na ryzyko wystąpienia u nich botulizmu dziecięcego.

Miód podany 30 minut przed snem dzieciom chorym na infekcyjne zapalenie górnych dróg oddechowych zmniejsza, w porównaniu z niestosowaniem żadnej interwencji, nasilenie nocnego kaszlu i związane z nim niedogodności.

Pamiętajmy o płynach !

Bardzo ważną sprawą, o której często zapominamy tak w leczeniu infekcji u dorosłych jak i dzieci, jest nawadnianie organizmu. A nawadniać powinniśmy intensywniej niż zazwyczaj. Przede wszystkim ważne, żeby dziecko spożywało płyny często, ale w małych ilościach.

Suchość w gardle będzie sprzyjać atakom kaszlu w nocy i nad ranem, gardło będzie podrażnione i zostanie wywołany odruch kaszlowy.

Jeśli nocny kaszel pojawia się często?

Warto wspomnieć, że częste ataki kaszlu w nocy mogą nasuwać podejrzenie astmy. Jeśli w rodzinie były już przypadki astmy lub podejrzewasz ją u swojego dziecka, koniecznie porozmawiaj o tym z lekarzem pediatrą. W takiej sytuacji ulgę przynoszą nebulizacje ze steroidów oraz leków rozszerzających oskrzela.

Częsty kaszel może być również objawem alergii dlatego warto będzie przeprowadzić badanie celem wykrycia ewentualnych alergenów. Badanie to przeprowadzi lekarz alergolog.

Przypadek szczególny - podgłośniowe zapalenie krtani

Inną przyczyną kaszlu wybudzającego dziecko w nocy jest tak zwane podgłośniowe zapalenie krtani. Jak się ono objawia? Kaszel najczęściej pojawia się nad ranem, a jego napad poprzedzony jest 2-3 dniową infekcją układu oddechowego. Kaszel przypomina szczekanie psa, pojawia się chrypka i duszność w czasie wdechu oraz świst krtaniowy. Przy takim kaszlu należy starać się uspokoić dziecko. W łagodnej postaci choroby leczenie będzie polegało na podawaniu dziecku dawki glikokortykosteroidu doustnie, domięśniowo lub wziewnie oraz adrenaliny w nebulizacji. Po obserwacji w izbie przyjęć, dziecko może być wypisane do domu, jeżeli objawy nie narastają lub ich nasilenie się zmniejsza. Tak jak w przypadku kaszlu wywołanego przeziębieniem, należy pamiętać o obfitym pojeniu dziecka. W postaciach cięższych lub w przypadku narastania objawów dziecko może być hospitalizowane na oddziale pediatrycznym lub nawet intensywnej terapii (z koniecznością zaintubowania).

Jak widzicie przyczyn nocnego kaszlu może być całkiem sporo, ale w przypadku ataku kaszlu śmiało można zacząć od nawadniania dziecka oraz podania łyżeczki miodu, jeszcze przed udaniem się do lekarza. Jednak kaszel bardzo intensywny, prowadzący do wymiotów lub przewlekający wymaga zawsze pilnej interwencji lekarskiej.

Przeczytaj również:
Krztusiec u dzieci >>>
Jak odróżnić suchy kaszel od mokrego? >>>
Zdjęcie: Fotolia.pl by Chepko Danil All rights reserved

Autor

Maciej Pawłowski - Lekarz

Jestem lekarzem w trakcie specjalizacji z pediatrii w Łodzi. Oprócz zagadnień związanych z medycyną interesuję się sportem i językami obcymi.

Komentarze

07-04-2017

Ocena:

viola

U nas okazało się, że wieczorne ataki kaszlu to było zapalenie krtani. Kaszel był tak silny, że synek niema się dusił. Trafiliśmy do dobrego lekarza i synek dostał benodil przeciwzapalny do nebulizowania, który naprawdę błyskawicznie zahamował chorobę

NAJPOPULARNIEJSZE NA KASZEL DZISIAJ: