Baza imion
Obliczanie terminu porodu
Kalkulatory
Kalendarz ciąży
Rozwój dziecka
Siatki centylowe
Grupa Facebook
Data modyfikacji:
Antykoncepcja przy karmieniu piersią
Autor: Katarzyna Chmielewska-WalasIstnieje obiegowa opinia, że karmiąc piersią nie można zajść w ciążę. Spotkać można się także z mitem, że karmiąc nie wolno stosować antykoncepcji hormonalnej. To nie do końca prawda. Istnieje zjawisko niepłodności laktacyjnej, ale wymaga ono spełnienia kilku warunków, poza tym trudno określić czas jego trwania. Skuteczne zapobieganie ciąży jest możliwe, także za sprawą antykoncepcji hormonalnej. Ważny jest jednak dobór hormonów, które się stosuje.
fot. Pixabay.com
Spis treści:
Warunki niepłodności laktacyjnej
Antykoncepcja hormonalna a karmienie piersią
Jednoskładnikowa pigułka antykoncepcyjna - minipigułka
Środki mechaniczne - antykoncepcja podczas karmienia piersią
Niepłodność laktacyjna
Natura wyposażyła kobiety w naturalny mechanizm obronny przed zbyt częstym rodzeniem dzieci. Aby organizm miał szansę się zregenerować, a niemowlę otrzymało w pierwszym miesiącach życia, to, co niezbędne, natura wypracowała mechanizm tzw. niepłodności laktacyjnej. Oznacza to, że po porodzie, przy wyłącznym karmieniu piersią, kobieta nie miesiączkuje i nie ma owulacji mniej więcej przez 6 miesięcy. Dzięki temu nie zachodzi w ciążę.
Warunki niepłodności laktacyjnej:
- brak miesiączki po porodzie
- wyłączne karmienie piersią (bez dopajania wodą i podawanie mleka modyfikowanego), także w nocy
- karmienie piersią na żądanie
- przerwa nocna w karmieniu nie dłuższa niż 6 godzin
- nieużywanie smoczka uspokajacza (dziecko reguluje potrzebę ssania wyłącznie ssaniem piersi)
Organizm ludzki jest bardzo wyczulony nawet na najmniejsze zmiany dlatego też nie warto w stu procentach polegać na niepłodności laktacyjnej. W pierwszych miesiącach warto wspomagać się metodą mechaniczną, na przykład prezerwatywą, a następnie można stosować antykoncepcję hormonalną. Warto jednak wiedzieć, że jest tylko jeden hormon jest bezpieczny w czasie karmienia piersią - jest to progestagen. Dlatego dopuszczalne jest stosowanie preparatów hormonalnych jednoskładnikowych. Te preparaty, które zawierają progestagen oraz estrogen nie powinny być stosowane. Estrogen nie tylko wpływa na laktację - może spowodować zmniejszenie wydzielania mleka, co szczególnie przy karmieniu noworodka może być niebezpieczne. Dodatkowo estrogen przenika do mleka i może zaburzyć gospodarkę hormonalną dziecka.
Antykoncepcja hormonalna a karmienie piersią
Antykoncepcja hormonalna przy kamieniu piersią jest dopuszczalna, pod warunkiem, że dostarczamy do organizmu tylko jeden hormon - pogestagen. Hormon ten nie przenika do pokarmu, nie zaburza gospodarki lipidowej oraz nie wpływa na powstawanie zakrzepów. Ma jednak ogromną wadę – może powodować zaburzenia miesiączkowania. Począwszy od zupełnego zahamowania krwawienia, przez nieregularność jego występowania, a na ciągłych plamieniach skończywszy. Progestagen może być dostarczany do organizmu w pigułkach, zastrzykach antykoncepcyjnych, a także przy stosowaniu wkładki domacicznej, która uwalnia hormon bezpośrednio do macicy.
Czytaj więcej na temat:
Jednoskładnikowa pigułka antykoncepcyjna- minipigułka
Jest to preparat zawierający w swoim składzie tylko jeden hormon – progestagen. Tabletki te zachowują naturalny rytm cyklu owulacyjnego, występuje również jajeczkowanie. Najważniejszym mechanizmem ich działania jest znaczące zwiększanie gęstości śluzu szyjkowego, co stanowi znaczne utrudnienie dla plemników w wędrówce do komórki jajowej. Opakowania zawierają 28 tabletek, wiec konieczne jest ich przyjmowanie każdego dnia, o tej samej porze, bez robienia 7-dniowej przerwy. Najskuteczniejsza bariera śluzowa przed dostępem plemników pojawia się po upływie około 4 godzin od przyjęcia tabletki, wskazane jest zatem dopasowanie czasu jej przyjmowania do swoich zwyczajów seksualnych. Jeśli nastąpi sytuacja, że zapomnimy o przyjęciu jednej lub kilku tabletek, bądź też dojdzie do opóźnienia w jej połknięciu o więcej niż 3 godziny, to przez kolejne 7 dni należy stosować dodatkowe zabezpieczenie. Przyjmowanie mini pigułek można rozpocząć już po 3 tygodniach od porodu. Ten rodzaj antykoncepcji wykazuje pewne wady i skutki uboczne. Przede wszystkim zachodzi konieczność przyjmowania pigułek o konkretnej porze, jeśli spóźnimy się o 3 godziny, to znacząco wzrośnie ryzyko ciąży. Stosowanie wiąże się również dość często z działaniami niepożądanymi, takimi jak: zaburzenia cyklu, plamienia między miesiączkowe, depresja, u kobiet, które mają do niej predyspozycje, przyrost masy ciała w początkowej fazie stosowania preparatu, silniejsze niż dotychczas przetłuszczanie się włosów, pojawienie się trądziku czy osłabienie libido. Ten rodzaj tabletek wyróżnia się niższym poziomem skuteczności niż pigułki dwuskładnikowe, gdyż tutaj wskaźnik Pearla wynosi około 3, a tabletki dwuskładnikowe posiadają go na poziomie poniżej 1.
Zastrzyk antykoncepcyjny
Ta metoda antykoncepcji polega na domięśniowym podawaniu progestagenów. Zastrzyki wykonywane są np. w pośladek. Powodują one zgęstnienie śluzu szyjkowego, zahamowanie owulacji, jak również uniemożliwiają implantację jajeczka w błonie śluzowej macicy. Zależnie od tego, jaka substancja zostanie zastosowana, zachodzi konieczność powtarzania zastrzyku w odstępach od 8 do 12 tygodni. Pierwszy zastrzyk powinien zostać wykonany pomiędzy 1 a 5 dniem cyklu. W pierwszym dniu uzyskujemy natychmiastową skuteczność antykoncepcyjną, w kolejnych zaleca się stosowanie dodatkowego zabezpieczenia przez okres 8 kolejnych dni. Zastrzyki antykoncepcyjne wykazują wyższy poziom skuteczności w zapobieganiu niechcianym ciążom niżeli tabletki. Wynika to głównie z faktu, iż tutaj kobieta nie ma przymusu pamiętania o regularnym przyjmowaniu substancji. Niestety zastrzyki mają również wady. Przede wszystkim, jeśli w wyniku ich zastosowania dojdzie do wystąpienia jakichkolwiek działań niepożądanych, to nie ma możliwości przerwania terapii, bo jest ona już w organizmie i musimy poczekać, aż przestanie działać, czyli około 2-3 miesiące. Wśród możliwych działań niepożądanych wymienia się: mdłości, zawroty i bóle głowy, nieregularne oraz przedłużające się krwawienia, przyrost masy ciała czy torbiele jajników.
Hormonalna wkładka domaciczna
Wkładka domaciczna to ciało obce w kształcie litery "T", z którego wystają cienkie druciki. Wkładki mogą być wyposażone w specjalny pojemniczek z progesteronem, który jest uwalniany do wnętrza macicy, w ten sposób miejscowo oddziałuje na błonę śluzową, co sprawia, że śluz staje się gęsty i plemniki nie mają możliwości przedostania się przez niego. Pośród zalet wkładek domacicznych najważniejsza będzie ich wysoka skuteczność – dla tradycyjnej spirali wskaźnik Pearla wynosi od 0,6 do 0,8, zaś dla hormonalnej 0,1. Zastosowanie hormonalnych wkładek domacicznych dodatkowo zapobiega comiesięcznemu rozrostowi błony śluzowej macicy, co sprawia, że miesiączki są znacznie krótsze i mniej obfite, co przeciwdziała rozwojowi mięśniaków oraz polipów. Wyróżnia je również wygoda, gdyż jest to zabezpieczenie na długi czas. Jednorazowy koszt zabiegu założenia spirali rozłoży się na kilka lat.
Środki mechaniczne - antykoncepcja podczas karmienia piersią
Do mechanicznych środków antykoncepcyjnych zaliczane są prezerwatywy, wkładki domaciczne, kremy oraz globulki dopochwowe. Matki karmiące mogą je bezpiecznie stosować, gdyż nie zagrażają w żaden sposób maluszkowi. Nie trzeba obawiać się szkodliwości środków plemnikobójczych, gdyż stosowane są miejscowo- jedynie w drogach rodnych kobiety i nie przenikają do mleka, nie stwarzają.
Po porodzie i w trakcie karmienia piersią nie zaleca się stosowania metod naturalnych, zmiany hormonalne w tym czasie uniemożliwiają obserwację organizmu. A owulacja może wystąpić nawet przed pierwsza miesiączką po porodzie. Kwestia powrotu do normalnego miesiączkowania po porodzie, a tym bardziej w czasie karmienia piersią jest bardzo indywidualna. Nie zapominajmy, że nawet miesiączkując, kobieta może mieć cykle bezowulacyjne i odwrotnie - owulacja może wystąpić zanim kobieta wróci do miesiączkowania.
Czytaj również:
Pobudzenie laktacji, są na to sposoby
Czy karmiąc piersią można pić kawę
Autor
Katarzyna Chmielewska-Walas
z wykształcenia kulturoznawczyni, z zawodu dziennikarka i redaktorka o niecodziennym hobby: doradczyni noszenia dzieci w chustach i nosidłach miękkich. Współautorka książki "Notatki z rodzicielstwa bliskości" (Wyd. Harmonia 2018). Mama Hani i Zosi, redaktorka portalu Dzidziusiowo.pl w latach 2018-2020.
Komentarze
29-11-2019
Ocena:
Janka
Zgadzam się z Sarą, zmęczenie potrafi wszystko zmienić. Ani mi, ani mężowi figle nie w głowie. Staram się walczyć o karmienie piersią i zdrowie dziecka, które urodziło się jako wcześniak. Ja również korzystam z tych saszetek ze słodem jęczmiennym. Jestem na określonej diecie i w zasadzie podporządkowałam swoje życie dziecku. Pewnie za kilka miesięcy wszystko się zmieni, ale teraz macierzyństwo to numer jeden dla mnie i dla męża. Długo czekaliśmy na to dziecko.
21-11-2019
Ocena:
Szara
Nie jestem zwolennikiem terapii hormonalnej, więcej z nimi kłopotów i skutków ubocznych niż pożytku. Jest wiele innych metod antyknocepcyjnych, które warto stosować i przedyskutować z lekarzem ginekologiem. Sama włożyłam dużo pracy w karmienie piersią i zwiększeniem mojej laktacji. Do tej pory piję lactosan i wierzcie mi, że nieprzespane noce(moje i mojego męża) są najlepszą metoda antykoncepcyjną. Nie mówię,że temat mnie nie dotyczy, ale zmęczenie daje mi tak w kość, że jestem daleka od szaleństw nocnych.
23-07-2019
Ocena:
Daria
moja ginekolog i ja wybrałyśmy diaframe caya, nieuczulająca i dobrze tolerowana forma zabezpieczania się cóż chcieć więcej!
03-09-2016
Ocena:
Immunolog
Wiecej informacji na temat interakcji lekowych tabletek antykoncepcyjnych mozna przeczytac w artykule Antykoncepcja a interakcje z innymi lekami .
Gorset laktacyjny do karmienia. Jak działa i jaki wybrać?
2024-06-27
Korzystanie z laktatora bez użycia rąk? To możliwe. Wystarczy, że zainwestujesz w specjalny gorset do odprowadzania pokarmu, dzięki któremu będziesz mogła w tym czasie robić inne rzeczy – sprzątać czy odpoczywać. Jest bezpieczny i wygodny w użyciu, przez co coraz więcej mam dodaje go na listę rzeczy, których potrzebuje. Jak działa gorset laktacyjny i jaki model wybrać? Zapraszamy do lektury.
Kolektor na mleko. Jak poprawnie używać i co to właściwie jest?
2024-06-24
Jesteś po porodzie? Zainteresuj się kolektorem na mleko, który zdobywa coraz większą popularność wśród mam. To dość tanie i jednocześnie szalenie pomocne rozwiązanie, dzięki któremu będziesz w stanie zbierać i magazynować pokarm, który bez niego mógłby się zmarnować. Co to jest kolektor na mleko i jak go używać? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w tym poradniku.
Rogal czy kura, czyli najlepsze poduszki do karmienia
2024-06-10
Szukasz najlepszej poduszki do karmienia? Zastanawiasz się nad tym, czy rogal, czy kura do karmienia będzie lepsze? Nie wiesz, jak używać poduszki do karmienia? Jeśli choć na jedno pytanie odpowiedziałaś twierdząco – koniecznie przeczytaj nasz artykuł.
Podrażniona brodawka sutkowa. Jak pielęgnować? Jaki balsam?
2024-05-29
Wbrew pozorom podrażnione, pękające, a nawet pogryzione brodawki sutkowe są powszechnym problemem wielu świeżo upieczonych mam. Dla niektórych kobiet problem jest tak dotkliwy, że rezygnują z karmienia. Jak sobie z tym radzić? Przeczytaj nasz przewodnik, w którym podpowiadamy, jak pielęgnować brodawkę sutkową i łagodzić ewentualne podrażnienia i ból.
Przechowywanie mleka matki. Jak to robić?
2024-05-27
Karmienie piersią jest powszechnie uznawane za najlepszy sposób dostarczania niemowlętom niezbędnych składników odżywczych, które wspierają ich rozwój i zdrowie. Nie zawsze jednak mama ma możliwość bezpośrednio karmić piersią swoje maleństwo. Podczas nieobecności rodzicielki, dobrym rozwiązaniem odciąganie mleka. Należy jednak pamiętać o tym, że bardzo ważne jest odpowiednie przechowywanie mleka matki, aby było bezpieczne dla maleństwa i pełne wartości odżywczych. Jak przechowywać mleko matki? Ile może stać odciągnięte mleko? Jak rozmrażać mleko matki? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w dalszej części artykułu.
Jak używać kompresów żelowych na piersi? Które mają dobre opinie?
2024-05-20
Karmienie piersią – choć jest najlepszym sposobem na stworzenie więzi matki z dzieckiem i zapewnienie mu ochrony – bywa także bolesnym doświadczeniem. Podrażnienia, obrzęki czy zatkane przewody pokarmowe są nieprzyjemnymi, ale dość powszechnymi problemami, z którymi borykają się świeżo upieczone mamy. Jak sobie z nimi radzić? Jednym ze sposobów na przyniesienie ulgi są kompresy żelowe na piersi. Podpowiadamy, jak ich używać i które z nich warto kupić.
Czym jest SNS, czyli system wspomagający karmienie piersią?
2024-05-17
Nieważne, jak skrupulatnie zaplanowałaś karmienie maluszka – życie często weryfikuje plany i sprawia, że coś idzie nie tak. Co zrobić w sytuacji, gdy jest to utrudnione lub niemożliwe? Na szczęście współcześnie mamy nie są pozostawione same sobie, a zamiast tego mogą wybierać spośród wielu różnych rozwiązań i pomocy. Wśród nich czeka system wspomagający karmienie piersią, czyli SNS. Co to takiego i jak wygląda karmienie z jego pomocą? Na te i inne pytania odpowiadamy w tym artykule.