Baza imion Obliczanie terminu porodu Kalkulatory Kalendarz ciąży Rozwój dziecka Siatki centylowe Grupa Facebook
Data modyfikacji:

Krótkie wędzidełko podjęzykowe

Autor: Aleksandra Bartczak - Logopeda

Skrócone wędzidełko podjęzykowe (ankyloglosia) należy do najczęstszych wad anatomicznych jamy ustnej. Dotyka nawet 1 na 10 noworodków. Prawidłowo zbudowane wędzidełko umożliwia między innymi swobodny ruch języka po jamie ustnej, właściwe połykanie i wymawianie głosek. Jeśli jest zbyt krótkie, zaczynają się problemy. Mimo iż brzmi to dość groźnie, w porę wychwycone przykrótkie wędzidełko podjęzykowe daje się całkowicie wyleczyć. Jakie mamy możliwości w tym zakresie?

 

Krótkie wędzidełko podjęzykowe uniemożliwia rozwój mowy i pr

 

Co to w ogóle jest wędzidełko podjęzykowe?

Wędzidełko podjęzykowe to miękki, włóknisty twór, który łączy dolną powierzchnię języka z dnem jamy ustnej. Widzimy je gdy podniesiemy język do góry. Prawidłowo rozwinięte wędzidełko pozwala na dotarcie językiem we wszystkie zakątki jamy ustnej. Problem zaczyna się wtedy, gdy wędzidełko jest skrócone. Taka budowa ogranicza ruch języka lub w niektórych przypadkach całkowicie go unieruchamia.

 


Jeśli wędzidełko jest skrócone utrudnia dziecku:

  • ssanie piersi - Wada wędzidełka podjęzykowego utrudnia dzieciom jedzenie. Podczas ssania piersi język malucha aktywnie pracuje. Jego przednia część wytacza pokarm z brodawki i ruchem podającym przesuwa pokarm do połknięcia. Szkrab, który nie może unieść języka męczy się przy karmieniu, płacze i przerywa jedzenie. Odruch ssania u niemowlęcia z przyrośniętym wędzidełkiem wymaga znacznie większego wysiłku, a najbardziej pracującą częścią jest u dziecka środek, a nie czubek języka.
  • oczyszczenie buzi – Mając wędzidełko odpowiednio rozciągnięte, jesteśmy w stanie oczyszczać jamę ustną. U dziecka, które nie ma takiej możliwości, może szybciej rozwijać się próchnica gdyż nie może ono językiem usunąć resztek pokarmu z zębów czy przestrzeni między dziąsłami a policzkami.
  • żucie pokarmów stałych - Gdy do diety dziecka zostają wprowadzone pokarmy stałe, zbyt krótkie wędzidełko uniemożliwia ich prawidłowy transport. Kęs pokarmu powinien zostać uniesiony czubkiem języka ku górze i za pomocą ruchu falistego podany do połknięcia. Prawidłowy odruch żucia wymaga przesuwania pokarmu językiem między zęby trzonowe. Przy skróconym wędzidełku odruch połykania jest nieprawidłowy, co sprzyja powstawaniu wad zgryzu.
  • połykanie śliny - W pozycji spoczynkowej język powinien być uniesiony ku górze. Krótkie wędzidełko uniemożliwia prawidłowe ułożenie języka dlatego często zalega on na dnie jamy ustnej. Takie ułożenie języka uniemożliwia odpływ śliny i sprawia, że zbiera się ona pod językiem lub wycieka na zewnątrz.
  • wymawianie głosek - Także sposób artykulacji jest uzależniony od możliwości ruchowych języka. Prawidłowa wymowa wielu polskich głosek wymaga uniesienia czubka języka do górnego wałka dziąsłowego. Skrócone wędzidełko powoduje zatem, że głoski ‘t’, ’d’ oraz ’n’ mają nieprawidłowe brzmienie, nie mogą być wymawiane lub wymawiane są międzyzębowo, a głoska ‘l’ jest zastępowana innymi głoskami: ‘y’, ‘j’ lub ‘ł’.

 


 

W chwili pojawienia się w słowniku naszego malucha głosek: ‘sz’, ‘ż’, ‘cz’, ‘dż’ oraz ‘r’ dziecko ze zbyt krótkim wędzidełkiem zazwyczaj zaczyna seplenić. Dzieje się tak ponieważ język nie może unieść się wystarczająco wysoko (unosi się jedynie do wysokości przerwy między zębami). U wielu dzieci kształtuje się też rotacyzm - nieprawidłowe wymawianie głoski ‘r’ ponieważ przytrzymywany język nie jest w stanie wprawić się w drgania. Pozostałe maluchy głoskę tę zaczynają zastępować głoską ‘j’, ‘y’ lub ‘ł’.

 

Jak sprawdzić czy wędzidełko ma prawidłową długość?

Wstępną "diagnozę" może postawić każdy rodzic. Obserwujmy dziecko, jeśli:

  • poproszone o wysunięcie języka ma z tym problem (wysuwanie języka na brodę lub w kierunku nosa jest utrudnione - język ucieka w prawo lub w lewo),
  • ruch języka w jamie ustnej jest ograniczony (dziecko ma trudności z uniesieniem języka w kierunku wałka dziąsłowego),
  • głoski wymagające uniesienia języka do góry (l, sz, ż, cz, dż oraz r) są źle wymawiane,
  • ćwiczenia sprawiają mu ból,
  • a dodatkowo kształt wysuniętego języka przypomina serduszko, to mamy powód do niepokoju.

 

Każ dziecku wystawić język. Jeżeli wędzidełko podjęzykowe jest prawidłowej długości, to wyciągnięty na zewnątrz język ma zaokrąglony koniec. Natomiast jeśli jego czubek jest wcięty do środka, a język przyjmuje kształt zbliżony do kształtu serduszka prawdopodobnie wędzidełko jest skrócone.

 

 


Kiedy podciąć a kiedy ćwiczyć?

Decyzję o wykonaniu zabiegu powinien podjąć logopeda w porozumieniu z laryngologiem, chirurgiem lub foniatrą. Nie zawsze podcięcie jest konieczne. W pojedynczych przypadkach (często gdy dziecko nie ma problemu z jedzeniem i ssie prawidłowo) ćwiczenia artykulatorów i masaże okazują się wystarczające. Bezwzględnym wskazaniem do podcięcia wędzidełka jest całkowite przyrośnięcie języka do dna jamy ustnej, są nim również sytuacje, w których krótkie wędzidełko znacznie utrudnia ruchy języka.

 

Jeśli zdecydujemy się na zabieg pamiętajmy, że następnego dnia po nim musimy zacząć ćwiczyć i wykonywać masaże. Szczegóły poda nam logopeda. Ćwiczenia wykonywane po zabiegu rozciągają dodatkowo wędzidło i zapobiegają zrośnięciu się i powstawaniu blizny.

 


Jak masować wędzidełko u noworodka?

Jeśli u noworodka zostanie stwierdzone nieznaczne skrócenie wędzidełka, jeszcze przed decyzją o podcięciu wędzidełka, warto spróbować rozciągnąć je stosując odpowiedni masaż. Nie sprawi to jednak, że wędzidełko się rozciągnie, czy magicznie wydłuży. Masażem możemy nieco poprawić ruchomość samego języka, choć prawdopodobnie nie osiągniemy w ten sposób pełnej sprawności. Jak wykonać masaż u noworodka? Nie będzie to łatwe zadanie, ale zdecydowanie warto spróbować.

Postaraj się złapać języczek dziecka. Lepiej chwytać go przez gazę, gdyż nie będzie się tak wyślizgiwał. Następnie delikatnie wywijaj język do góry. Możesz też masować wędzidełko zaczynając od nasady języka, idąc w kierunku jego czubka, jednocześnie podnoś język palcem.

Jeśli szkrab zacznie się irytować, przytrzymaj go zwróconego plecami do siebie. Co prawda będziesz musiała masować malca ‘po omacku’, ale zainteresowany tym co się dzieje dookoła maluszek, powinien niecierpliwić się znacznie mniej.

 


Ćwiczenia rozciągające dla starszaków

Starszym dzieciom z krótkim wędzidełkiem możesz zaproponować szereg ćwiczeń rozciągających, które przy okazji sprawią mu dużą frajdę. Poniżej kilka propozycji:

  • kotek pije mleko – Dziecko wystawia język daleko do przodu, przesuwa do góry i chowa. Powtarzajcie ćwiczenie wielokrotnie, wykonując szybkie i energiczne ruchy.
  • kotek wylizuje miseczkę – Gdy kotek wypije mleko musi wylizać miseczkę. Daj zatem dziecku do wylizania talerzyk wysmarowany czymś smakowitym.
  • lizanie lodów – Chyba każdy maluszek uwielbia lody.
  • oblizywanie warg - Posmaruj dziecku obie wargi czekoladą, miodem lub innym smakołykiem i poproś, aby dokładnie oblizało buzię. Oczywiście może się obyć również bez smakołyku, ale niech maluch ma dodatkową motywację ;)
  • dotykanie językiem do nosa i do brody – Zachęć maluszka, aby sięgnął językiem jak najdalej do nosa, a potem do brody. Następnie zaznacz np. szminką miejsce, do którego maluszek sięgnął. Wynik przerysujcie na kartkę, albo zróbcie zdjęcie. Teraz smyk może spróbować pobić swój rekord.

 

Sposobem na rozciągnięcie wędzidełka u starszaków jest również mechaniczne unoszenie go i przytrzymywanie przez kilka minut dziennie. Można to robić na przykład szpatułką.

 



Frenotomia czyli podcięcie wędzidełka podjęzykowego

Jeśli chodzi o podcięcie wędzidełka nie ma zgody wśród logopedów. Jedni specjaliści twierdzą, że zanim podejmie się decyzję o zabiegu, warto spróbować zredukować wadę stosując masaż i stosowne ćwiczenia. Drudzy rekomendują jak najszybsze podcięcie wędzidełka, najlepiej jeszcze zanim dziecko zacznie mówić. Ci drudzy zwracają bowiem uwagę, że najtrudniejszym zadaniem jest powtórne nauczenie dziecka poprawnej wymowy, dlatego, aby umożliwić dziecku budowanie odpowiednich wzorców pokarmowych, fizjologicznych i artykulacyjnych zaleca się, aby frenotomia była wykonana w jak najwcześniej.

 

Należy pamiętać, że choć podcięcie wędzidełka zwiększy ruchomość czubka języka, to nie zapewni od razu prawidłowej jego pracy. Potrzebna jest rehabilitacja.

 


Po zabiegu jest stosowna rehabilitacja, dlatego od razu po wykonanej frenotomii, trzeba zgłosić się do logopedy, który pokaże jak masować podcięte wędzidełko (należy to robić następnego dnia po zabiegu), aby zapobiec ewentualnemu zrostowi, oraz zaleci odpowiednie ćwiczenia mające spionizować nieprawidłowo pracujący język.

Warto dodać, że podcięcie wędzidełka to zabieg całkowicie bezbolesny, wykonywany zazwyczaj w znieczuleniu miejscowym, a większość rodziców, jak i samych pociech dobrze wypowiada się o zabiegu. Należy pamiętać, że w niektórych przypadkach wymagane może być ponowne podcięcie, aby uzyskać pożądany efekt.

Jakie macie doświadczenie z wędzidełkiem swoich dzieci, czy wystarczył u Was masaż czy konieczna była frenotomia? Koniecznie zostawcie nam komentarz.

Zdjęcie: Fotolia by Adam Przezak All right reserved

Komentarze
28-09-2020
Ocena:
Masaż od razu po podcięciu ?!Dwoch niezaleznych od siebie specjalistów, neurologopeda i laryngolog nakazali masaz dopiero na 3 DOBĘ po podcięciu. W Pani artykule wygląda na to, że jest sprzeczna informacja, która może wprowadzić w błąd rodziców zasięgających wiedzy w tym artykule.Pozdrawiam
23-11-2019
Ocena:
Krotkie wedzidelko lepiej podciac jak najszybciej. Moja córka miala podciete po 4 mc. Laryngolog olała sprawe a moje dziecko miało tak krótkie wędzidełko że aż miala problem z przelykaniem i bardzo nam sie krztusila. Wręcz czasem dusila. Zabieg jest krótki. Im szybciej tym lepiej dla dziecka. Podciecie wędzidelka pod jezykiem uratowalo mi dziecko. Po zabiegu wszystko juz bylo dobrze. Wedzidelko czasem masowalam. Nic strasznego. Nie ma co przesadzac.
28-01-2019
Ocena:
Dopiero gdy moja Majeczka zmasakrowała mi obydwie brodawki, że z ran wyciekała krew, okazało się, że ma krótkie wędzidełko. Doradca laktacyjny zaleciła natychmiastowe podcięcie wędzidełka i stosowanie opatrunków Nursicare ( www.nursicare.pl). I jedno i drugie uratowały moją laktację! :)Najważniejsza szybka diagnoza!
16-12-2018
Ocena:
My sie zdecydowaliśmy w 4 miesiącu i to jest dramat. Odradzil nam lekarz znieczulenie i było okropnie. Potem zlecił bolesne dla dziecka masaże podcietego miesiąca 8 razy dziennie, co okazuje się niemieckie, bo bym musiała dziecko budzić albo katowac ja w nocy. Tragedia i chociaż wiem, że było trzeba, to moje dziecko bardzo cierpi i ja razem z nią.
17-09-2018
Ocena:
Wędzidełko się nie rozciąga. Jeżeli jest skrócone nie właściwie pracuje język.
28-11-2017
Ocena:
Mój synek miał skrócone wędzidełko, co odkryła położna w szpitalu po urodzeniu. Niestety nikt nam nie powiedział, że trzeba skrócić i był duży problem z karmieniem piersią. Przez 1,5 miesiąca się męczyliśmy, ja uwięziona na kanapie z synkiem przy piersi, który ssał bardzo krótko, ok. 5 min. po czym zasypiał i szybko budził się głodny. Mało przybierał na wadze, to była trauma. Ja myślałam, że to wynik słabej laktacji, jednak gdy pobudzałam ją laktatorem i laktacja się zwiększała, synek nie wypijał mleka i robiły mi się guzki w piersi. Byłam skołowana i mega zmęczona tym wszystkim i w końcu przeszłam na mleko modyfikowane. Na dodatek ta sama położna do której trafiłam, bo miałam nadwrażliwe czerwone brodawki, stwierdziła, że to grzybica i zaleciła maść, którą musiałam zmywać przed karmieniem a że karmiłam dosłownie co chwilę, to właśnie zniechęciło mnie jeszcze do karmienia piersią. Stresowałam się, że dziecko może mieć pleśniawki aż w końcu gdzieś w internecie zaczęłam czytać o skróconym wędzidełku. Odstawiłam maść, która i tak nie pomagała. Kilka dni po odstawieniu synka od piersi brodawki zrobiły się normalne. Po konsultacji z laryngologiem zapisaliśmy synka na zabieg. Po zabiegu przystawiłam go do piersi, żeby go uspokoić i wtedy dopiero poczułam ssanie, wcześniej to było takie delikatne, ale nie wiedziałam, że tak nie ma być, bo to moje pierwsze dziecko. Niestety mleka już nie miałam a wzbudzanie laktacji od początku było ponad moje psychiczne siły zwłaszcza, że synek pił dużo mleka i trochę też bałam się kolejnego ewentualnego niepowodzenia a 1,5 miesiąca karmienia non stop i 2 godziny dziennie odciągania mleka zmęczyły mnie totalnie psychicznie. Gdy koleżanki karmiły co 3 godz. i miały czas na wszystko po odciągnięciu mleka ja siedziałam na kanapie a mąż robił mi kanapki i zajmował się domem. Teraz wiem, że gdyby wędzidełko było skrócone od początku to wszystko inaczej mogłoby się ułożyć. Mam duży żal, że nie trafiłam od początku na kompetentne osoby, które by mi konkretnie powiedziały, że trzeba skrócić wędzidełko (bardzo chciałam karmić piersią i bardzo przeżywałam niepowodzenie), bo nie tylko z karmieniem z piersi może być problem, ale też później z prawidłowym pobieraniem stałych pokarmów i z mową. Teraz synek je stałe pokarmy normalnie, robi śmieszne wygibasy języczkiem i mam nadzieję, że jak zacznie mówić to prawidłowo.
03-10-2017
Ocena:
Hania, miałam tą samą sytuację. Zrobiliśmy naszej Juli zabieg i nie żałujemy. Zabieg był krótki i bezbolesny, a mała będzie mogła prawidłowo się rozwijać :)Przy okazji polecam VitaDent z Gliwic. To tam robiliśmy podcięcie wędzidełka laserem i powiem, że naprawdę warto ;)
14-09-2017
Ocena:
Ja u mojej córci zdecydowałam się na podcięcie wędzidełka laserem
24-05-2017
Ocena:
Tez słyszałam że nie da się wędzidełka rozciągnąć choć jedna logopedka proponowała mi specjalne masaże , oczywiśce za odpowiednią cenę :/ Ja żałuję że nikt nie zauwazył tego problemu wczęsnie i że nie podcięłam tego jak synek był niemowlakiem. No ale trudno. Teraz podcięłam w prywatnym gabinecie w Katowicach ( polecam - szybko sprawnie i bezbolesnie w Astra Dent ) nie było problemów z jedzeniem po podcięciu, nie bolało synka ( 6 lat ) i teraz po wizytach u logopedy i ćwiczeniach jezyka jest coraz lepiej i wreszcie zaczyna coraz wyrażniej nam mówić , a były z tym duze problemy
20-03-2017
Ocena:
wędzidełko to nie guma od majtek , tego nie da się rozciągnąć , kto miał anatomię ten wie. Trzeba podciąc im wczesniej tym łatwiej, zanim jeszcze jest unerwione, zabieg nie trwa dłuzej niz pare sekund a wędzidełko prawie nie krwawi i nie boli noworodka czy małego niemowlaka!!!
15-03-2017
Ocena:
Moja córka urodziła się z lekko przyrosnietym językiem. Miała zabieg jak miała 2 miesiące. W szpitalu w znieczuleniu ogólnym na oddziale chirurgii dziecięcej. Jak powiedziała Pani dr to było lekkie przyśpienie... Więc bezpieczne dla dziecka. Sam zabieg trwał 5 minut. Potem wybudzenie przez godzinę nie mogła jeść. A potem już normalnie do cycka.Byłyśmy 1 dobę w szpitalu. W dniu zabiegu po poludniu wypisano nas do domu. Język goi się bardzo ladnie. Od razu widać poprawę w ssaniu. Po tygodniu od zabiegu mogę śmiało powiedzieć że laktacja sie u mnie poprawila a mala sie nie męczy przy jedzeniu. Teraz to jest relaks a nie stres jak to było do tej pory. Nie czekajcie z zabiegiem lepiej jak najwcześniej.
08-03-2017
Ocena:
U niemowląt nie stosuje się masażu!! Samo karmienie jest ćwiczeniem
03-12-2014
Ocena:
Bzdura!!!!!!!!! wędzidełka językowego (a nie podjęzykowego) nie można rozciągnąć. Poprzez ćwiczenia możemy jedynie bardziej usprawnić mięśnie języka, które do tej pory pracowały słabo.
28-11-2014
Ocena:
Czasem, żeby było śmiesznie niewielki stopień skrócenia przeszkadza bardziej niż średni, Proszę o powoływanie się na badania naukowe dotyczące możliwości rozciągania się wędzidełka, ja do tej pory nie znalazłam.
28-11-2014
Ocena:
Niestety z tym masażem to raczej kiepska sprawa. Wielu zacnych logopedów polecało masaże niestety nie śa skuteczne, teraz zaleca się jeżeli to jest skrócenie wędzidełka jego podcięcie. Mało inwazyjne, sprawni laryngolodzy robią to migiem.
jak ubrać dziecko do snu

Jak ubrać dziecko do snu? Niemowlak i starsze dzieci

2024-12-11
Jak ubrać dziecko do snu to pytanie, które często zadają sobie rodzice, szczególnie noworodków i niemowląt. Właściwy strój do spania ma ogromny wpływ na komfort malucha, jakość jego snu oraz zdrowie. Zbyt ciepłe ubranie może prowadzić do przegrzania, z kolei zbyt chłodne – do wychłodzenia i dyskomfortu. Dostosowanie ubioru do temperatury w pokoju i pory roku jest kluczowe, aby zapewnić dziecku spokojny, bezpieczny sen. W artykule omówimy, na co zwrócić uwagę, ubierając niemowlęta oraz starsze dzieci do snu, a także przedstawimy najważniejsze wskazówki, które ułatwią podjęcie decyzji. A więc  jak ubrać dziecko do snu? Zapraszamy do lektury!
dysplazja stawu biodrowego

Bioderka pod kontrolą – jak zadbać o zdrowie stawów biodrowych dziecka?

2024-11-04
Zdrowie bioderek dziecka to niezwykle ważny aspekt jego rozwoju, który warto monitorować od pierwszych dni życia. Wczesne wykrycie problemów, takich jak dysplazja stawu biodrowego, może zapobiec poważnym powikłaniom. Z tego artykułu dowiesz się, na czym polega USG bioderek, co to jest dysplazja bioderek oraz jak przebiega jej leczenie.
atopowe zapalenie skóry

Atopowe zapalenie skóry u dzieci – jak rozpoznać i leczyć AZS?

2024-10-25
Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła choroba skóry, która dotyka zarówno niemowlęta, jak i dorosłych. Charakteryzuje się intensywnym swędzeniem, suchością skóry oraz stanami zapalnymi. Objawy mogą być bardzo uciążliwe, ale odpowiednie leczenie, w tym stosowanie emolientów, może przynieść ulgę. W tym artykule omówimy, jak rozpoznać AZS u dziecka oraz jakie metody leczenia są najskuteczniejsze.
prosaki u noworodka

Prosaki u noworodka czy są niebezpieczne?

2024-10-11
Gdy na delikatnej skórze noworodka pojawiają się drobne, białe grudki, wielu rodziców może czuć zaniepokojenie. Prosaki, bo o nich mowa, to dość powszechne zmiany skórne, które wyglądają niepokojąco, choć w rzeczywistości są całkowicie nieszkodliwe. Skąd biorą się prosaki? Czy wymagają leczenia? I jak właściwie pielęgnować skórę maluszka, aby zapewnić mu komfort? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w naszym artykule, który rozwiewa wszelkie wątpliwości związane z tym zjawiskiem.
aspirator do nosa elektryczny

Elektryczny aspirator do nosa – jaki wybrać model?

2024-10-09
Aspiratory do nosa to nieodzowny element wyprawki dla rodziców niemowląt oraz małych dzieci. Zatkany nosek maluszka może powodować dyskomfort, a także utrudniać oddychanie, co bywa szczególnie niepokojące w nocy. Jednym z najwygodniejszych i najskuteczniejszych rozwiązań jest elektryczny aspirator do nosa. Sprawdź, jaki model warto wybrać, na co zwrócić uwagę przy zakupie oraz jakie funkcje mogą okazać się kluczowe.
asymetria u niemowlaka

Czym jest asymetria u niemowlaka i jak ją rozpoznać?

2024-09-20
Czym jest asymetria u niemowlaka i jak ją rozpoznać?
śluz w kupie niemowlaka

Co oznacza śluz w kupie niemowlaka?

2024-01-17
FRAZY: śluz w kupie niemowlaka, jak wygląda śluz w kupie niemowlaka, śluz w kupie u niemowlaka, śluz w kupie niemowlaka karmionego piersią, śluz z krwią w kupie niemowlaka, biały śluz w kupie niemowlaka, śluz w kupie niemowlaka jak wygląda, co oznacza śluz w kupie niemowlaka