USG genetyczne w ciąży
USG genetyczne to niezwykle ważne badanie w ciąży. Jest bezinwazyjne, wyklucza najpoważniejsze wady i choroby płodu, ale należy je wykonać w bardzo konkretnym terminie. Pierwsze między 11 a 13 tygodniem ciąży. e dodatkowe Wyjaśnimy, kiedy i dlaczego należy zrobić USG ciąży, a także w jakich sytuacjach mogą być wskazane dodatkowe badania.
USG genetyczne w ciąży - kiedy należy je wykonać?
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu żadna z naszych babć, czy nawet mam nie pomyślałaby, że można zobaczyć dziecko jeszcze będące w brzuchu. Dziś badania prenatalne - utrasonograficzne są standardem, przeprowadzanym przynajmniej trzykrotnie u każdej kobiety podczas całej w ciąży. Oczywiście samo badanie ultrasonograficzne można wykonywać częściej, a nawet podglądać dziecko na każdej wizycie. Jednak to trzy badania genetyczne są kluczowe dla stwierdzenia, że ciąża rozwija się prawidłowo. Wykonuje je lekarz diagnosta i po badaniu przyszła mama powinna otrzymać pełen opis badania wraz z zaleceniami.
W którym tygodniu wykonać USG genetyczne:
- w I trymestrze: między 11 a 14 tygodniem, gdy długość ciemieniowo-siedzeniowa płodu CRL waha się od 45 mm do 84 mm,
- w II trymestrze miedzy 18 a 22 tygodniem,
- w III - między 28 a 32 tygodniem ciąży.
Dlaczego badanie USG jest zalecane
Badanie USG pomiędzy 11 a 13 tygodniem i 6 dniem ciąży jest niezwykle ważnym i obowiązkowym punktem w karcie badań ciążowych. Nazywane jest często USG genetycznym, ze względu na cel w jakim je wykonujemy. Pomiary umożliwiają rozpoznanie wad genetycznych, między innymi zespołu Downa (ok. 80% wykrywalności), Edwardsa (90% wykrywalności), Patau oraz wad serca.
Podczas USG genetycznego lekarz ocenia tzw. markery wad genetycznych:
- przezierność karkową płodu NT (mały zbiorniczek płynu umieszczony na karku dziecka),
- przepływ w przewodzie żylnym DV,
- przepływ przez zastawkę trójdzielną TV,
- kość nosową NB.
W trakcie badania ultrasonograficznego poza oceną wspomnianych powyżej markerów lekarz szczegółowo ocenia anatomię płodu: czaszkę, jej kształt, sierp mózgu, sploty naczyniówkowe komór bocznych. Sprawdza również ściany powłok brzusznych, ocenia kosmówkę, żołądek, czynność i budowę serca oraz jego lokalizację, pęcherz moczowy płodu, kręgosłup, kończyny górne i dolne.
Niestety za badanie USG genetyczne w większości przypadków zapłacimy same. Może być refundowane, o ile skierowanie wystawia lekarz, który ma umowę z NFZ (bez refundacji kosztuje ok. 250 zł). Na skierowanie mogą liczyć kobiety z grup podwyższonego ryzyka m.in.: panie powyżej 35. roku życia oraz te, u których w rodzinie wystąpiły wady genetyczne.
Jak wygląda USG genetyczne?
Badanie USG jest całkowicie bezbolesne, nieinwazyjne i nie wymaga żadnych wcześniejszych przygotowań. Specjalista za pomocą głowicy przezbrzusznej bada dziecko, nie dotykając go, dokonuje pomiarów i robi zdjęcia. Jeśli badanie przeprowadzane jest przed 10 tygodniem ciąży lub ciężarna jest otyła, sondę można wprowadzić przez pochwę pacjentki (USG transwaginalne, dopochwowe).
USG w ciąży z partnerem?
Na USG zdecydowanie warto pójść wspólnie, gdyż zobaczenie własnego dziecka jest zawsze ogromnym przeżyciem dla obojga rodziców. Podczas całego badania możemy oglądać obraz na monitorze komputera. Choć w widoku 2D widać niewiele, z początku tylko białe plamy, mamy przecież u boku lekarza, który umie interpretować wyniki i na bieżąco nas o wszystkim poinformuje. Pokaże, gdzie jest główka dziecka, gdzie kręgosłup, gdzie rączki i nóżki, wskaże ukształtowane już narządy wewnętrzne. Podczas badania lekarz zmierzy i zważy dziecko, określi wiek ciąży i przybliżony termin porodu. Jeśli aparatura na to pozwala lekarz może pokazać również obraz trójwymiarowy (USG 3D lub 4D).
Po wykonanym USG otrzymasz wydruk z wynikami pomiarów, szczegółowy opis badania i zdjęcia. Zachowaj je i dołącz do karty ciąży.
Co jeśli lekarz stwierdził nieprawidłowość podczas USG?
W przypadku wystąpienia jakichkolwiek nieprawidłowości nie należy panikować. Nie od razu muszą oznaczać istotną wadę. Potrzebne będą kolejne badania. Warto udać się do innego specjalisty i powtórzyć badanie na innym sprzęcie. Lekarz może zlecić jedno z prenatalnych badań inwazyjnych: amniopunkcję, biopsję trofoblastu, czy kordocentezę.