Data modyfikacji:

Cytomegalia w ciąży

Autor: Katarzyna Michniewska

Cytomegalia to choroba wirusowa wywoływana przez wirus cytomegalii - cytomegalovirus (CMV). Wirus ten jest szeroko rozpowszechniony w przyrodzie i szacuje się, że blisko połowa ciężarnych kobiet przeszła zakażenie jeszcze przed ciążą. U pozostałych, które nie miały kontaktu z wirusem, istnieje ryzyko zarażenia nim podczas ciąży. Dlaczego to takie niebezpieczne i jakie mogą być konsekwencje zachorowania na cytomegalię w stanie błogosławionym?

 

cytomegalia w ciąży

 

Stwierdzenie, że CMV jest bardzo powszechny w naturze bynajmniej nie jest przesadzone. Badania wykazują, że od 40% do nawet 80% populacji (zależy to od rejonu świata) jest zarażonych tym wirusem.

 

Cytomegalia - jak dochodzi do zakażenia?

Cytomegalia przenoszona jest przez kontakt ze śliną, krwią, łzami, nasieniem, wydzieliną z szyjki macicy, moczem, mlekiem zakażonej matki, a także podczas transfuzji krwi czy przeszczepu narządów.

Po infekcji pierwotnej (u osób, które nie miały wcześniej przeciwciał przeciwko CMV), wirus przechodzi w stan uśpienia, ale nie oznacza to, że pozostane nieaktywny na zawsze - w przyszłości może dojść do jego reaktywacji.

Jeśli kobieta zachorowała na cytomegalię jeszcze przed zajściem w ciążę, to zdążyła już wytworzyć przeciwciała, które chronią dziecko przed zarażeniem się wirusem. Niestety bywają przypadki, że dochodzi do ponownego zachorowania, ponieważ nawet stwierdzenie obecności przeciwciał nie gwarantuje pełnej odporności. Wówczas przeciwciała chronią przed niszczącym działaniem choroby.

Cytomegalia bywa niebezpieczna wtedy, gdy do zarażenia dojdzie już w czasie ciąży, zwłaszcza w jej wczesnym okresie.

Choroba ta jest jednym z najcięższych zakażeń wirusowych u noworodków, a do zakażenia maleństwa może dojść na dwa sposoby:

  • od matki chorującej w czasie ciąży – zakażenie przez łożysko lub szyjkę macicy,
  • podczas porodu – gdy dziecko przeciska się przez kanał rodny.

 

Objawy cytomegalii

Cytomegalia może powodować objawy podobne do tych towarzyszących wirusowemu zapaleniu płuc, grypy lub zwykłemu przeziębieniu: 

  • katar, 
  • kaszel,
  • bóle mięśni,
  • gorączka,
  • powiększenie węzłów chłonnych.

Jednak w wielu przypadkach cytomegalia przebiega bezobjawowo.

 


Cytomegalia w ciąży

Infekcja może mieć charakter pierwotny, nawrotowy lub może być spowodowana zarażeniem innym szczepem wirusa. Uważa się, że ciąża może zwiększać wrażliwość ciężarnych na zakażenie CMV oraz na uaktywnienie się postaci dotychczas nieaktywnych. Zakażenie wirusem cytomegalii jest najczęstszym czynnikiem infekcji wewnątrzmacicznych wszystkich urodzonych dzieci i dotyczy to około 2% noworodków. Zakażenie płodu następuje na drodze przenikania wirusa przez łożysko lub na drodze wstępującej z szyjki macicy przez zachowane błony płodowe.

Najbardziej niebezpieczna dla płodu jest pierwotna infekcja rozwijająca się u ciężarnej do 20 tygodnia ciąży, ponieważ może prowadzić do małogłowia, oraz zwapnień śródczaszkowych. Natomiast infekcje rozwijające się w II połowie ciąży mogą powodować u noworodków zapalenie wątroby, płuc oraz ciężką małopłytkowość.

Zakażenia nawracające u matki tylko w 1% przypadków kończy się infekcją wrodzoną u płodu, bo płód i noworodek chronione są przez przeciwciała wytworzone przez matkę w trakcie pierwszej infekcji. Od 40% do 60% noworodków karmionych piersią przez matki chore na cytomegalię zostaje zakażonych w pierwszych miesiącach życia, ale infekcje te przebiegają bezobjawowo i nie pozostawiają żadnych konsekwencji.

 

Skutki zakażenia cytomegalią

Zagrożenia dla płodu:

  • w pierwszym trymestrze ciąży: poronienie, wady wrodzone ośrodkowego układu nerwowego, bezocze, zmiany dna oka, uszkodzenie naczyniówki, niska masa urodzeniowa,
  • w drugim trymestrze ciąży: zakażenie ośrodkowego układu nerwowego, uszkodzenia mózgu, padaczka, zaburzenia rozwojowe, zwapnienia wewnątrzmózgowe,
  • w trzecim trymestrze ciąży: przedwczesny poród, nasilona żółtaczka, zapalenie płuc, wodobrzusze, zaburzenia pracy serca, zapalenie wątroby, niedokrwistość hemolityczna, wrodzone zwichnięcie stawu biodrowego, zapalenie siatkówki i naczyniówki, powiększenie mózgu.

Około 10% zakażonych noworodków umiera, a u tych które przeżyją rozwinąć się mogą upośledzenia wzroku i słuchu. Warto wiedzieć, że u wielu dzieci nie występują żadne objawy aż do czasu, gdy wchodzą one w okres szkolny.

 


Diagnostyka i leczenie cytomegalii

Jeśli chodzi o leczenie, cytomegalię leczy się wyłącznie objawowo, stosujące leki przeciwgorączkowe, łagodzące ból gardła, a także preparaty witaminowe. Do wyleczenia najczęściej dochodzi po kilkunastu dniach i następuje całkowite wyleczenie się. Zarażone noworodku otrzymują leki przeciwwirusowe.

W przypadku kobiet ciężarnych, bada się poziom przeciwciał w klasie IgM oraz IgG – ich obecność w badaniu krwi świadczy o pierwotnej infekcji wywołanej CMV.

Niestety, na chwilę obecną nie zostało opracowane leczenie choroby u przyszłych mam – lekarze spierają się na temat stosowania leków przeciwwirusowych, a świat czeka na skuteczną szczepionkę.

Z tych właśnie powodów, najlepsze co obecnie można robić to przypominać o profilaktyce, czyli rutynowych badaniach w kierunku cytomegalii.

 

 

Jak uniknąć cytomegalii?

  • Zakażenia CMV można uniknąć, przestrzegając prostych zasad higieny (dokładne mycie rąk, zwłaszcza po zmianie pieluszki, karmieniu, wycieraniu nosa u małego dziecka, niewkładanie smoczka dziecięcego do własnych ust, unikanie wspólnego jedzenia, picia i użytkowania wspólnych z dzieckiem sztućców, etc.).
  • Przebycie zakażenia CMV przed ciążą nie zabezpiecza przed reaktywacją wirusa, jednak chroni przed przeniesieniem zakażenia do płodu w dużym ilości przypadków.
  • Jeśli jesteś w ciąży, informuj lekarza o wystąpieniu objawów podobnych do grypy – z pewnością zleci niezbędne badania.

Warto też wiedzieć, że głównym czynnikiem ryzyka zakażenia wirusem cytomegalii w przypadku kobiet w ciąży jest ich częsty i długotrwały kontakt z małymi dziećmi (maluchy poniżej 2 roku życia wydalają wirusa w ślinie i moczu). Do zakażenia może dojść, gdy nastąpi przeniesienie tych płynów do oczu, nosa lub ust.

 

Cytomegalia, choć często bezobjawowa, może być naprawdę niebezpieczna dla zdrowia nienarodzonego dziecka, jak i dla noworodka. Dlatego tak ważne są badania profilaktyczne wśród ciężarnych kobiet, a także przestrzeganie zasad higieny.

 

Autor: Katarzyna Moryc

 

 

Zdjęcie: fotolia.com

Komentarze
19-10-2018
Ocena:
Opiszę swoj przypadek aby uspokoić niektórych panikarzy do grona których się zaliczam. W 8 miesiącu ciąży lekarz dał zonie skierowanie na badanie między innymi na obecnosc cytomegalowirusa . Wynik igg 240 igm 1.05 czyli wynik pozytywny. Tego samego dnia powtórzyłem badanie i załatwiłem wizytę i orfldynatora oddziału zakaznego. Pani doktor uśmiechnęła się i powiedziała żeby się nie przejmować że żona prawdopodobnie przechorowala już cytomwgalie i nie ma.zagrozenia dla dziecka. Przed chwilą odebrałem wyniki z innego laboratorium : igg^500 igm 0.169 . W badania nie można wierzyć...
18-08-2017
Ocena:
No niestety nie ma szczepionki, ważna będzie profilaktyka
18-08-2017
Ocena:
ilość skutków ubocznych cytomegalii przeraża, aż dziwne że nikt nie wymyślił skutecznej szczepionki na to świństwo
co na ból gardła w ciąży

Co stosować na ból gardła w ciąży: domowe sposoby i leki

2024-09-23
Ból gardła w ciąży to dolegliwość, która może budzić niepokój, szczególnie w kontekście ograniczeń związanych z przyjmowaniem leków. Warto pamiętać, że w okresie ciąży priorytetem jest bezpieczeństwo zarówno matki, jak i rozwijającego się dziecka, dlatego dobór odpowiednich metod łagodzenia bólu gardła jest niezwykle istotny. W tym artykule przedstawiamy zarówno domowe sposoby, jak i bezpieczne leki, które odpowiedzą na pytanie “co na ból gardła w ciąży?”.
zgaga w ciąży

Jakie są przyczyny zgagi w ciąży? Jak ją leczyć?

2024-08-16
Ciąża to wyjątkowy czas w życiu kobiety, pełen radości i oczekiwania na narodziny dziecka. Niestety, dla wielu przyszłych mam jest to również okres wyzwań związanych z różnymi dolegliwościami zdrowotnymi. Jednym z najczęściej występujących problemów jest zgaga w ciąży. Uczucie pieczenia w przełyku, które często pojawia się po posiłkach lub w nocy, może znacząco obniżyć komfort życia. W tym artykule przyjrzymy się, jakie są przyczyny zgagi w ciąży oraz jak skutecznie sobie z nią radzić, aby cieszyć się spokojnym i zdrowym okresem oczekiwania na maleństwo.
łupież w ciąży

Łupież w ciąży. Jak z nim walczyć?

2024-06-17
Wbrew pozorom łupież w ciąży jest dość powszechnym problemem. To wszystko za sprawą zmian hormonalnych zachodzących w organizmie, będących przyczyną prawdziwej rewolucji. Kobiety mogą uskarżać się też na bezsenność, na ich nogach pojawiają się żylaki, a brzuch pokrywa się rozstępami. Jak walczyć z łupieżem w ciąży? Pomożemy ci znaleźć skuteczne produkty, które są jednocześnie bezpieczne dla przyszłej mamy i maluszka.
ból brzucha w ciąży

Co stosować na ból głowy w ciąży?

2024-03-20
Ból głowy to częsta przypadłość ciężarnych. Niestety z uwagi na rozwijający się płód powinny one zażywać jak najmniej leków – bardziej zalecane są naturalne metody leczenia bólu. Co na ból głowy w ciąży sprawdzi się najlepiej, jakie leki są najbardziej bezpieczne dla mamy i dziecka i kiedy warto skonsultować tę przypadłość z lekarzem?
probiotyki w ciąży

Probiotyki w ciąży: jak dbać o zdrowie jelit dla dobra twojego i dziecka?

2024-02-26
Badania wskazują, że zażywanie dobrze dobranych probiotyków w ciąży może nieść liczne korzyści zarówno dla matki, jak i jej dziecka – to między innymi zmniejszenie nasilenia wzdęć i zaparć u matki, zmniejszenie ryzyko jej zachorowania na cukrzycę ciężarnych, a także ograniczenie kolek i zmniejszenie ryzyka otyłości u dziecka. Wyjaśniamy, jak dokładnie działają probiotyki w ciąży i na co zwracać uwagę przy ich wyborze.
melisa w ciąży

Czy można pić melisę w ciąży? 

2024-02-19
Melisa (melisa lekarska) to roślina znana ze swojego uspokajającego działania - pomaga obniżyć poziom lęku i stres, poprawia nastrój i ułatwia zasypianie. Bardzo chętnie sięgają po nią między innymi przyszłe mamy. Czy jednak melisa w ciąży to na pewno dobry pomysł? Sprawdź, kiedy lepiej z niej zrezygnować. 
kolagen w ciąży

Kolagen w ciąży: jak wspierać zdrową skórę i stawy w oczekiwaniu na dziecko?

2024-01-24
Kolagen jest bardzo ważnym budulcem komórek w naszych organizmach. Odpowiada między innymi za kondycję stawów oraz nawilżenie i elastyczność skóry, a także za siłę kości oraz zębów. Nic dziwnego zatem, że bardzo chętnie po niego sięgamy, chcąc wesprzeć pracę organizmu. Pytanie jednak: czy kolagen w ciąży to dobry pomysł? Jeśli tak, to jaki produkt tego typu wybrać? Na co zwrócić uwagę i jak go stosować?