Baza imion
Obliczanie terminu porodu
Kalkulatory
Kalendarz ciąży
Rozwój dziecka
Siatki centylowe
Grupa Facebook
Data modyfikacji:
Nadciśnienie tętnicze w ciąży
Autor: Tomasz Nęcki - LekarzNadciśnienie tętnicze może występować u pacjentki jeszcze przed ciążą i problem ten może być obecny w trakcie oczekiwania na dziecko. Możliwe jest także to, że nadciśnienie zostanie rozpoznane u kobiety właśnie w trakcie trwania ciąży. Oba przypadki mogą prowadzić do poważnych zagrożeń i to właśnie dlatego tak istotne jest kontrolowanie ciśnienia tętniczego krwi w trakcie ciąży.
W stanie błogosławionym u pacjentek pojawiać się może wiele różnych problemów zdrowotnych, które mogą stanowić zagrożenie zarówno dla przyszłych mam, jak i dla nienarodzonych dzieci. To właśnie z powodu takiego ryzyka lekarze wciąż podkreślają, jak ważne jest regularne odwiedzanie ginekologa podczas ciąży. Nadciśnienie w ciąży jest niebezpieczne zarówno dl matki jak i dla dziecka. Rzucawka, problemy z nerkami, hipotrofia płodu - to tylko niektóre zagrożenia.
Badania w ciąży
Istotne jest bowiem nie tylko regularne wykonywanie USG ciążowego, ale i innych badań, wśród których wymienia się:
- pomiar stężenia glukozy we krwi (umożliwiający postawienie wczesnego rozpoznania cukrzycy ciążowej) czy
- pomiar wartości ciśnienia tętniczego krwi.
Zmierzyć ciśnienie tętnicze można w prosty i szybki sposób, a pomiar ten jest bardzo cenny, pozwala on bowiem postawić rozpoznanie groźnego dla ciężarnej problemu, którym jest nadciśnienie tętnicze. Ciążowe nadciśnienie tętnicze wikłać może stosunkowo duży odsetek wszystkich ciąż – może on sięgać nawet 10% - i już częstość tego problemu powinna przekonać o tym, że warto jest po prostu o nim mówić.
Kiedy rozpoznawane jest nadciśnienie tętnicze w ciąży?
Nadciśnienie tętnicze u ciężarnej rozpoznawane jest wtedy, kiedy ciśnienie tętnicze krwi u pacjentki przekracza 140/90 mmHg. Wartość ciśnienia jest bardzo istotna w przypadku tego problemu, ale nie jest najważniejsza – bardzo ważne jest także to, jaki dokładnie rodzaj nadciśnienia rozwinął się u ciężarnej.
Rodzaje nadciśnienia tętniczego w ciąży
Nadciśnienie ciążowe może być problemem, z którym kobieta borykała się jeszcze przed zajściem w ciążę. Dość zrozumiałe jest to, że przebieg ciąży u takich pacjentek musi podlegać czujniejszej obserwacji.
W przypadku kobiet, które chorują na nadciśnienie, szczególnie istotne jest również planowanie ciąży – wiele z często stosowanych leków obniżających ciśnienie krwi jest w ciąży przeciwwskazanych, w związku czym u pacjentki, która planuje zajść w ciążę, może zaistnieć konieczność zmodyfikowania listy stosowanych przez nią preparatów hipotensyjnych.
Innym problemem jest natomiast nadciśnienie ciążowe. Rozpoznaje się przy takiej samej wartości ciśnienia tętniczego krwi – czyli wtedy, kiedy ciśnienie przekracza 140/90 mmHg. Odmienność dotyczy tutaj natomiast tego, kiedy stawiana jest diagnoza. Otóż o nadciśnieniu ciążowym można mówić wtedy, kiedy zbyt wysokie ciśnienie stwierdzane jest dopiero po 20 tygodniu ciąży.
Czynniki ryzyka wystąpienia nadciśnienia tętniczego ciążowego
U każdej ciężarnej pacjentki, podczas każdej wizyty ciążowej, ciśnienie tętnicze krwi powinno być mierzone, ponieważ tak naprawdę nadciśnienie może wystąpić u każdej kobiety spodziewającej się dziecka.
Wyróżnia się jednak pewne czynniki, które zwiększają ryzyko rozwinięcia się tego problemu. Wśród nich wymieniane są:
- wiek poniżej 18 lub powyżej 35 lat,
- chorowanie w przeszłości na nadciśnienie, cukrzycę lub jakieś schorzenia nerek,
- występowanie nadciśnienia (zarówno samoistnego, jak i ciążowego) u bliskich członków rodziny pacjentki,
- ciąża wielopłodowa,
- wielowodzie.
Nadciśnienie w ciąży – objawy
Nadciśnienie w ciąży może przebiegać całkowicie bezobjawowo i jedynym odchyleniem, które może sugerować wystąpienie tej choroby u pacjentki, mogą być wykrywane w pomiarach ciśnienia tętniczego nieprawidłowości. U niektórych pacjentek pojawiają się jednak objawy nadciśnienia, np. bóle głowy, obrzęki kończyn dolnych czy nudności.
Zagrożenia związane z nadciśnieniem w ciąży
Nadciśnienie tętnicze ciążowe, szczególnie takie, które można zaklasyfikować jako ciężkie, prowadzić może do wielu różnych zagrożeń i to zarówno dla matki, jak i dla jej dziecka. U pacjentki wystąpić może stan przedrzucawkowy (czyli podwyższenie ciśnienia tętniczego połączone z białkomocz) czy rzucawka (w której, poza objawami stanu przedrzucawkowego, pojawiają się dodatkowo drgawki). Innymi zagrożeniami, które dotyczą ciężarnych z nadciśnieniem, są ryzyko zawału serca czy udaru mózgu, a nawet możliwość wystąpienia niewydolności krążenia.
Nadciśnienie ciążowe nie sprzyja również dziecku. Problem doprowadzić może do hipotrofii wewnątrzmacicznej, ale i do zaburzeń związanych z łożyskiem (takich jak np. przedwczesne oddzielenie się łożyska). W skrajnych sytuacjach, właśnie w związku ze znacząco podwyższonymi wartościami ciśnienia, może dochodzić nawet do obumarcia rozwijającego się płodu.
Badania u ciężarnej z nadciśnieniem tętniczym
U pacjentki z nadciśnieniem, jak można się zapewne łatwo domyślić, najistotniejsze jest kontrolowanie wartości ciśnienia tętniczego krwi. W przypadku łagodnych postaci nadciśnienia w ciąży (czyli takich, gdzie ciśnienie nieznacznie przekracza wartość 140/90 mmHg), którym nie towarzyszą żadne dolegliwości, pomiary te można wykonywać (w warunkach domowych) nawet 1-2 razy w tygodniu.
Jeżeli jednak kobieta zmaga się z jakimiś objawami, to wtedy konieczne jest już zdecydowanie częstsze – nawet codzienne – mierzenie sobie ciśnienia.
Ciężarnej z nadciśnieniem zlecane są również różne badania. Mają one na celu szybkie wykrywanie ewentualnych powikłań nadciśnienia ciążowego. Bardzo istotne jest oznaczenie poziomu wydalania białka z moczem (wykorzystywane jest to w diagnostyce stanu przedrzucawkowego), oprócz tego pacjentkom zlecane bywają również i inne różne badania, jak chociażby morfologia krwi czy stężenia elektrolitów we krwi.
U ciężarnych z nadciśnieniem ciążowym konieczne jest również wykonanie USG ciążowego – celem wykonania tego badania jest wykluczenie wystąpienia różnych powikłań nadciśnienia, które mogą wystąpić u rozwijającego się w łonie matki dziecka.
Leczenie nadciśnienia tętniczego w ciąży
Podstawowe zalecenia, które otrzymują kobiety z nadciśnieniem ciążowym dotyczą niefarmakologicznych sposobów na obniżenie ciśnienia. Pacjentkom zaleca się m.in. unikanie kofeiny (mała czarna w przypadku nadciśnienia po prostu odpada), oprócz tego wskazany jest odpoczynek – aktywność fizyczną, dla bezpieczeństwa swojego i dziecka, należy po prostu ograniczyć.
Łagodne postaci nadciśnienia ciążowego raczej nie stanowią powodu do hospitalizacji. Inaczej jest w cięższych przypadkach tego problemu (ciężkie nadciśnienie ciążowe to takie, gdzie wartość ciśnienia tętniczego przekracza 160/110 mmHg). Ten problem stanowi już wskazanie do skierowania pacjentki do szpitala.
Leczenie nadciśnienia w ciąży przebiega odmiennie niż u tych pacjentek, które nie spodziewają się dziecka. Przede wszystkim odrębności dotyczą podawanych chorym leków – w ciąży stosowane są głównie metylodopa, nifedypina i labetalol.
Nadciśnienie po ciąży?
Nadciśnienie ciążowe to dość specyficzny problem. Jego pewne rozpoznanie można postawić dopiero po pewnym czasie od rozpoznania ciąży. Taka sytuacja wynika z tego, że jednym z kryteriów rozpoznania nadciśnienia ciążowego jest to, że najczęściej problemy z ciśnieniem ustępują w ciągu 42 dni od zakończenia ciąży.
To jednak, że u pacjentki, która miała nadciśnienie ciążowe, po ciąży ciśnienie tętnicze ulegnie normalizacji, nie jest równoznaczne z tym, że można już w pełni odetchnąć z ulgą. U takich kobiet istnieje bowiem zwiększone ryzyko wystąpienia nadciśnienia w przyszłości, w związku czym muszą one regularnie kontrolować wartość ciśnienia tętniczego krwi.
Autor
Tomasz Nęcki - Lekarz
Jestem absolwentem Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Spośród wszystkich medycznych specjalności najbardziej interesują mnie aspekty związane z pediatrią i psychiatrią – planuję specjalizować się w psychiatrii dzieci i młodzieży. Wolne chwile spędzam na czytaniu (nie tylko medycznych pozycji ) oraz staram się jak najwięcej czasu spędzać na świeżym powietrzu – jazda na rowerze czy spacery najlepiej mnie relaksują.
Komentarze
15-11-2018
Ocena:
karolina
Bardzo merytorycznie. Dziękuję za wszystkie informacje.
Hemoroidy w ciąży. Jak im zapobiegać i jak je leczyć?
21.05.2025
Oczekiwanie na przyjście maluszka na świat to piękny czas, ale niestety czasami przyszłym mamom doskwierają dolegliwości, o których rzadko mówi się głośno. Z hemoroidami w ciąży zmaga się wiele kobiet – zwłaszcza w trzecim trymestrze. Dyskomfort, ból i swędzenie mogą skutecznie obniżyć komfort codziennego życia, ale na szczęście istnieją sposoby, aby im zapobiegać i skutecznie je leczyć. Jak dbać o siebie, by uniknąć hemoroidów w ciąży? Co zrobić, gdy już się pojawią? Wyjaśniamy!
Infekcja intymna w ciąży. Objawy i leczenie
14.05.2025
Ciąża to wyjątkowy czas w życiu kobiety, ale również okres, w którym organizm staje się bardziej podatny na różne infekcje, w tym intymne. Zmiany hormonalne, osłabiona odporność i delikatna flora bakteryjna pochwy mogą sprzyjać rozwojowi infekcji grzybiczych, bakteryjnych czy wirusowych. Warto wiedzieć, jakie są ich objawy, jak je leczyć oraz jak zapobiegać, aby zapewnić sobie i dziecku zdrowie oraz komfort. Dlatego zapraszamy do lektury naszego najnowszego artykułu pt. „Infekcja intymna w ciąży”.
Ciąża i zwierzęta domowe – jak to pogodzić?
08.01.2025
Ciąża to wyjątkowy czas w życiu kobiety, ale co zrobić, gdy w domu są zwierzęta domowe? Czy ich obecność może stanowić zagrożenie dla przyszłej mamy lub dziecka? W artykule odpowiemy na te pytania i rozwiejemy wątpliwości dotyczące ciąży w domu, w którym żyją zwierzęta.
Co stosować na ból gardła w ciąży: domowe sposoby i leki
23.09.2024
Ból gardła w ciąży to dolegliwość, która może budzić niepokój, szczególnie w kontekście ograniczeń związanych z przyjmowaniem leków. Warto pamiętać, że w okresie ciąży priorytetem jest bezpieczeństwo zarówno matki, jak i rozwijającego się dziecka, dlatego dobór odpowiednich metod łagodzenia bólu gardła jest niezwykle istotny. W tym artykule przedstawiamy zarówno domowe sposoby, jak i bezpieczne leki, które odpowiedzą na pytanie “co na ból gardła w ciąży?”.
Jakie są przyczyny zgagi w ciąży? Jak ją leczyć?
16.08.2024
Ciąża to wyjątkowy czas w życiu kobiety, pełen radości i oczekiwania na narodziny dziecka. Niestety, dla wielu przyszłych mam jest to również okres wyzwań związanych z różnymi dolegliwościami zdrowotnymi. Jednym z najczęściej występujących problemów jest zgaga w ciąży. Uczucie pieczenia w przełyku, które często pojawia się po posiłkach lub w nocy, może znacząco obniżyć komfort życia. W tym artykule przyjrzymy się, jakie są przyczyny zgagi w ciąży oraz jak skutecznie sobie z nią radzić, aby cieszyć się spokojnym i zdrowym okresem oczekiwania na maleństwo.
Łupież w ciąży. Jak z nim walczyć?
17.06.2024
Wbrew pozorom łupież w ciąży jest dość powszechnym problemem. To wszystko za sprawą zmian hormonalnych zachodzących w organizmie, będących przyczyną prawdziwej rewolucji. Kobiety mogą uskarżać się też na bezsenność, na ich nogach pojawiają się żylaki, a brzuch pokrywa się rozstępami. Jak walczyć z łupieżem w ciąży? Pomożemy ci znaleźć skuteczne produkty, które są jednocześnie bezpieczne dla przyszłej mamy i maluszka.
Co stosować na ból głowy w ciąży?
20.03.2024
Ból głowy to częsta przypadłość ciężarnych. Niestety z uwagi na rozwijający się płód powinny one zażywać jak najmniej leków – bardziej zalecane są naturalne metody leczenia bólu. Co na ból głowy w ciąży sprawdzi się najlepiej, jakie leki są najbardziej bezpieczne dla mamy i dziecka i kiedy warto skonsultować tę przypadłość z lekarzem?