Jedną z najczęstszych przyczyn niepłodności u kobiet jest niedrożność jajowodów (dotyczy około 30% przypadków). Zablokowany jajowód (a czasem obydwa) skutecznie uniemożliwia przemieszczanie się komórki jajowej w kierunku macicy, a także blokuje plemnikom drogę do jaja, w rezultacie uniemożliwiając naturalne zapłodnienie. Histerosalpingografia to badanie, które pomoże w ustaleniu, czy to właśnie niedrożność jajowodów jest przyczyną Waszych niepowodzeń z zajściem w ciążę. Sprawdź na czym polega.
Czasem, nawet gdy jeden z jajowodów działa prawidłowo, ale drugi jest niedrożny, zajście w ciążę, choć możliwe, jest mało prawdopodobne. Dlatego, w diagnostyce niepłodności bardzo ważne jest sprawdzenie drożności jajowodów, a to właśnie umożliwia badanie HSG.
Czym jest histerosalpingografia?
Histerosalpingografia (zwana w skrócie HSG) to badanie, które polega na uzyskaniu obrazu jamy macicy i jajowodów dzięki użyciu promieni rentgenowskich. Jest to badanie inwazyjne, a wykonuje się je wprowadzając przez drogi rodne kobiety środek kontrastujący, a następnie robiąc serię zdjęć rentgenowskich lub nagrywając film, dzięki czemu uzyskuje się obraz kanału szyjki macicy, jej wnętrza i jajowodów.
Badanie HSG pozwala na:
Badanie drożności jajowodów jest wskazane w przypadku:
Uwaga: ponieważ podczas badania HSG używa się promieni RTG, można je wykonywać jedynie w pierwszej połowie cyklu menstruacyjnego, po zakończeniu krwawienia, a przed owulacją. Gdyby badanie zostało wykonane w II połowie cyklu, czyli po owulacji, mogłoby pojawić się niebezpieczeństwo wykonania go we wczesnej ciąży.
HSG wykonywane jest w pracowni rentgenowskiej i trwa zazwyczaj około 15-20 minut. Pacjentka leży, jak podczas zwykłego badania ginekologicznego, ma wprowadzony wziernik, który rozsuwając ściany pochwy uwidacznia szyjkę macicy. Następnie, do szyjki macicy wprowadza się cewnik, przez który wstrzykuje się widoczny podczas prześwietlenia kontrast. Zazwyczaj wykonywane są dwa - trzy zdjęcia rentgenowskie lub nagrywany jest film dokumentujący przebieg badania.
Swobodne przedostanie się kontrastu do jamy brzusznej świadczy o drożności jajowodów, a wszelkie zaburzenia jego przepływu mogą wskazywać na nieprawidłowości. W celu dalszej diagnostyki i leczenia, lekarz może zaproponować wykonanie histeroskopii lub laparoskopii.
Choć sam zabieg jest krótki, zazwyczaj zaleca się, by pacjentka jeszcze przez 2 godziny pozostała pod obserwacją lekarza.
Dla niektórych kobiet badanie jest nieprzyjemne, a nawet bolesne (szczególnie, gdy jajowody są niedrożne, zwiększenie ciśnienia spowodowane podaniem kontrastu może wywołać dyskomfort), dlatego, niekiedy, HSG wykonywane jest w znieczuleniu miejscowym (a czasami nawet ogólnym). Znieczulenie nie jest jednak konieczne, a niemiłe dolegliwości można złagodzić stosując przed badaniem i w jego trakcie leki przeciwbólowe.
HSG jest badaniem inwazyjnym i choć na szczęście zdarzają się one rzadko, istnieje ryzyko powikłań. Mogą to być:
Podstawowym przeciwskazaniem do histerosalpingografii jest miesiączka. Gdyby badanie było wykonywane w jej trakcie, istniałoby ryzyko przedostania się kontrastu do naczyń błony śluzowej, natomiast wykonanie zabiegu tuż przed krwawieniem menstruacyjnym mogłoby skutkować nieprawidłowym wynikiem, w związku ze zmianami hormonalnymi i ich następstwami w Twoim ciele.
Inne przeciwwskazania to:
W placówkach mających podpisaną umowę z NFZ badanie jest refundowane. W pozostałych przypadkach wykonywane jest odpłatnie, a ceny wahają się od 200 -1000 zł.
Aby dokonać oceny jamy macicy i drożności jajowodów można także wykonać histerosalpingografię ultrasonograficzną, znaną Sono-HSG. Od standardowej wersji zabiegu ten różni się tym, że nie używa się do niego promieni RTG, a badania USG, oraz faktem, że kontrast zastępuje sól fizjologiczna.
Zdjęcie: Fotolia
Jestem pracującą mamą trzech synów i zarazem trzech wcześniaków - Marcela, Maćka i Mateusza, uwielbiam nowe wyzwania, zwłaszcza takie, które pozwalają mi się rozwijać i zdobywać nowe umiejętności. Potrafię szare i nudne zamienić w coś świeżego, uwielbiam wszystko, co kreatywne. Staram się wychowywać dzieci w duchu bliskości, jestem fanką chust i pieluch wielorazowych. Prowadzę blog KreacjoWariacje.pl
Ukończyła Akademię Medyczną we Wrocławiu w 1999 roku, a specjalizację z ginekologii i położnictwa posiada od 2006 roku. Od kilku lat interesuje się problemami zaburzeń płodności. Obecnie pracuje w Klinice Leczenia Niepłodności Polmed we Wrocławiu. Zajmuje się również diagnostyką ultrasonograficzną- posiada certyfikat FMF.
W wolnych chwilach lubi gotować, czytać książki kulinarne i podróżować.