Bezsenność

Sen jest nam potrzebny do życia podobnie jak tlen i pożywienie: w trakcie snu nasz organizm się regeneruje i zbiera energię, byśmy mogli być produktywni za dnia. W nocy nasze ciało zachowuje się inaczej: obniża się jego temperatura i ciśnienie krwi. Porę spania wyczuwamy intuicyjnie - kiedy zapada zmierzch, robimy się senni. Zdarza się jednak, że ten cykl jest zaburzony i mimo, że ciemniej już nie będzie… nie możemy zasnąć.

Kiedy dotyka nas bezsenność?

Problemy ze snem mogą przybierać różne formy. Najczęściej bezsenność kojarzy nam się właśnie z niemożnością zaśnięcia, czyli sytuacją kiedy kładziemy się do łóżka, a sen nie nadchodzi. Może jednak zdarzyć się i tak, że zasypiamy bez problemu, ale budzimy się w nocy i o dalszym śnie nie ma już mowy. Albo że przerywamy sen nad ranem i resztę czasu przeznaczonego na odpoczynek spędzamy w oczekiwaniu na budzik.

To wszystko oblicza bezsenności - choroby, na którą według szacunków cierpi już co trzecia osoba w Polsce. Dwa razy częściej zdarza się ona kobietom (szczególnie w okresie menopauzy). O tym, że chorujemy na bezsenność, możemy mówić, gdy problemy ze snem przedłużają się - występują co najmniej trzy razy w tygodniu i utrzymują się nie krócej niż miesiąc.

Zaburzenia snu mają różne podłoże:

Wyróżniamy kilka rodzajów bezsenności:

• przygodna - trwa kilka dni i jest spowodowana stresem, zmianą stref czasowych lub pracą w niestandardowym wymiarze godzin,
• krótkotrwała - trwa nie dłużej niż 3-4 tygodnie i może być spowodowana chorobą somatyczną lub przeciągającym się stresem (żałobą, chorobą, rozstaniem),
• przewlekła - trwa dłużej niż miesiąc. Wynika z zaburzeń psychicznych (np. zaburzeń lękowych lub depresji) lub przewlekłych chorób somatycznych.

Pierwsze dwa rodzaje bezsenności: przygodna i krótkotrwała powodują odczuwanie senności i zmęczenia w ciągu dnia. Bezsenność przewlekła często prowadzi do obniżenia nastroju i kłopotów z koncentracją.

Zaburzenia snu mogą być także skutkiem bezdechów, przewlekłego stosowania leków pobudzających lub nasennych, a także procesu starzenia się.

O tych sposobach na sen nie możesz zapomnieć !

Żeby zapobiec problemom ze snem, warto zadbać o odpowiednią higienę snu. Oto lista dobrych nawyków, które mogą pomóc ustrzec się przed bezsennością:

• ogranicz spożywanie kofeiny,
• zrezygnuj z oglądania telewizji przed położeniem się do łóżka (jeśli masz telewizor w sypialni - najlepiej zrobisz, jeśli postawisz go gdzie indziej),
• przed snem udaj się na spacer, weź ciepłą kąpiel i wypij szklankę gorącego mleka,
• zrezygnuj z drzemek w ciągu dnia;
• postaraj się wstawać i chodzi spać codziennie o tej samej porze,
• unikaj jedzenia na dwie godziny przed snem,
• dopilnuj, aby w sypialni panowała odpowiednia temperatura i wilgotność powietrza.

Co jeśli problemy z bezsennością utrzymują się - terapia czy leczenie?

Jeśli samodzielne próby wprowadzenia dobrych nawyków nie przynoszą zadowalających rezultatów, rozważ podjęcie terapii poznawczo-behawioralnej. Skupia się ona m.in. na utrwalaniu wyżej wymienionych nawyków ale nie tylko. W terapii pod uwagę branych jest wiele innych czynników, jak na przykład - wylegiwanie się w łóżku, drzemki w ciągu dnia, próby zaśnięcia na siłę, które są niewskazane, a także sam sposób myślenia o śnie. Warto spróbować, szczególnie, że zazwyczaj praca z terapeutą może mieć kilkukrotnie wyższą skuteczność, niż samodzielne próby dbania o higienę snu.

Zdarza się jednak tak, że dobre nawyki nic nie dają i bezsenność się utrzymuje. Należy wówczas podjąć leczenie. Leczenie bezsenności opiera się przede wszystkim na właściwym zdiagnozowaniu przyczyny zaburzenia snu. Cierpiącym na tę przypadłość podaje się leki zawierające benzodiazepiny. Ponieważ mogą one uzależniać i powodować zaburzenia pamięci, nie należy stosować ich bez konsultacji z lekarzem.

Uważaj na tabletki nasenne!

!!! W sprzedaży jest też dostępna bez recepty melatonina - hormon, który jest naturalnie wydzielany przez nasz organizm i informuje o tym, że nadeszła pora snu. Należy mieć na uwadze, że długotrwałe przyjmowanie melatoniny może powodować skutki uboczne, dlatego nie należy stosować jej bez wyraźnej potrzeby.

Wbrew temu, co mówią reklamy, ostrożnie powinno się podchodzić do ziołowych preparatów wydawanych bez recepty. Nie wszystkie były poddawane ocenie w badaniach naukowych, ale przede wszystkim ich stosowanie może opóźnić ustalenie przyczyny bezsenności, jeśli ma ona długotrwały charakter. Dlatego takie suplementy powinno się brać tylko wtedy, kiedy problemy ze snem są krótkotrwałe.

Bezsenność to niewątpliwie duży problem. Czy Wam zdarzyło się kiedyś mieć problemy z zasypianiem lub ze snem? Jeśli tak w jaki sposób sobie z nimi poradziliście? Co zadziałało? Zapraszamy do dzielenia się doświadczeniem w komentarzach.

Zdjęcie: Fotolia by © Monika Wisniewska All right reserved

Autor