Rozejście mięśni prostych brzucha - czym jest i co robić gdy się pojawi?

Czy wraz z porodem skończą się wszelkie Twoje problemy zdrowotne? Czy po ciąży powinnaś obawiać się tylko ewentualnych rozstępów skórnych i nadmiaru tłuszczyku? Niestety, musisz zwrócić uwagę na jeszcze inne kwestie takie jak: stan mięśni prostych brzucha, mięśni dna miednicy, higienę krocza czy bliznę po cesarskim cięciu (jeśli oczywiście ona Ciebie dotyczy). W dzisiejszym artykule przybliżę Wam kwestię stanu mięśni prostych brzucha, a konkretnie rozejścia mięśni brzucha. Jak wygląda ten problem, komu może się przytrafić i co robić jeśli rozstęp mięśni pojawił się właśnie u Ciebie? To, że tu jesteś znaczy, że martwisz się o swoje zdrowie! Świetnie! Świadoma mama to zdrowsza mama!

Ciąża to prawdziwa rewolucja dla organizmu kobiety. Zmiany dotyczą m.in. układu hormonalnego, kostno-stawowego, krążenia. Przesuwa się środek ciężkości ciała do przodu, zwiększa przodopochylenie miednicy, a za tym idzie pogłębienie lordozy lędźwiowej i czasami bóle kręgosłupa. Pojawiają się również inne nieprzyjemne dolegliwości jak nudności, wymioty, zgaga, obrzęki czy nietrzymanie moczu. Część z nich mija jeszcze w trakcie ciąży lub zaraz po porodzie, ale z niektórymi dolegliwości a także wyglądem ciała po porodzie będziemy borykać się znacznie dłużej.

Brzuch po ciąży! Czym jest rozstęp mięśni prostych brzucha?

Rozstęp lub inaczej rozejście mięśni prostych brzucha jest to oddalenie się od siebie mięśni. Przyczepiają się m.in. do wyrostka mieczykowatego mostka i spojenia łonowego. Po środku (rysunek poniżej) znajduje się kresa biała, która pod wpływem działania hormonu (relaksyny) może ulec zwiotczeniu i poszerzeniu. Najczęściej dochodzi do tego w III trymestrze ciąży. Już wtedy możemy zaobserwować pojawiający się wzgórek na brzuchu podczas jego napięcia (np. gdy podnosisz się przodem z pozycji półleżącej). To normalne, że brzuśce się od siebie trochę oddalają – taka fizjologia, ale po porodzie wszystko powinno wrócić do normy. Niektóre źródła podają, że samoistny powrót mięśni brzucha do stanu sprzed ciąży może potrwać nawet rok! Czasami jednak zdarza się, że nie schodzą się w ogóle i warto im pomóc.

Główne czynniki wystąpienia rozejścia mięśni brzucha

Co zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia RMPB? Przede wszystkim powinnaś zwrócić uwagę na stan mięśni jeśli:

• jesteś w ciąży mnogiej,
• nosisz duży płód,
• Twoje mięśnie wykonują nadmierną pracę w ostatnim trymestrze,
• masz problem z otyłością,
• masz dużą ilość wód płodowych.

Słyszałaś kiedyś, że silne mięśnie brzucha przed ciążą powodują rozstęp? To zależy czy są również mało elastyczne! Jeśli wzmacniałaś brzuch ale go nie rozciągałaś to tak może być. Kiedy brzuch przybiera dużych rozmiarów, mięśnie nie wydłużają się w linii, tylko „uciekają na boki”.

Jakie dolegliwości mogą wystąpić przy RMPB?

Samo rozejście nie daje dolegliwości bólowych w przedniej ścianie brzucha, ale kobieta może odczuwać ból w kręgosłupie lędźwiowym. Dlaczego tak jest? Kiedy występuje RMPB, zostaje zaburzona funkcja mięśni, utrwala się przy tym nieprawidłowa postawa ciała, pogłębia lordoza lędźwiowa, zwiększa się przodopochylenie miednicy, czego skutkiem mogą być dolegliwości bólowe w lędźwiach. Niestety czasami pojawia się także przepuklina, która może wymagać leczenia operacyjnego.

Warto również podkreślić, że brzuch z tym problemem nie wygląda estetycznie. Myślę, że większość kobiet po porodzie marzy o jak najszybszym powrocie do formy i dawnej linii. Zgodzicie się? Taki defekt na pewno nie pomaga. Ba, może wręcz negatywnie wpłynąć na psychikę, która jest już i tak wystarczająco obciążona nową sytuacją. Brzuch po porodzie jest inny niż przed ciążą. Jeśli do tego zauważalna jest „dziura” lub przy napięciu - wypukłość tym bardziej ciężko jest zaakceptować nowy wygląd brzucha.

ZRÓB TEST na rozpoznanie rozstępu w ciąży i po porodzie

Jeśli podejrzewasz, że rozstęp mięśni brzucha to może być Twój problem lub chcesz go szybko wyłapać, zrób prosty test. Instrukcja krok po kroku poniżej:

1. Połóż się na plecach z ugiętymi nogami w stawach biodrowych i kolanowych.
2. Weź wdech i na wydechu unoś głowę – brzuch się napina.
3. W okolicy pępka rozejście jest zazwyczaj największe, więc rozpocznij badanie od tego miejsca.
4. Wyszukaj brzegi mięśni (mówiąc kolokwialnie – szukaj dziury w brzuchu ;))
5. Jeśli znalazłaś, to ułóż palce poprzecznie do kresy białej i oceń ile palców jesteś w stanie zmieścić pomiędzy brzegami mięśni.
6. Sprawdź kresę na całej jej długości.

Test uważany jest za dodatni, kiedy w zagłębieniu na wysokości pępka mieszczą się 3 palce lub więcej. Sprawdź również 4,5 cm powyżej i poniżej pępka. Tam test wypada dodatni, jeśli mieści się więcej niż 1 palec.

Niektórzy specjaliści zalecają wykonać test rutynowo w III trymestrze ciąży i po porodzie (po 3 dobie). Kiedy mama wraca z maleństwem do domu, to nowa sytuacja sprawia, że o całym świecie zapomina, ale warto sprawdzić, czy problem nas dotyczy. Jeśli tak, to najlepiej będzie umówić się na spotkanie z fizjoterapeutą, ponieważ w okresie połogu, odpowiednie ćwiczenia są w stanie zdziałać najlepsze efekty.

Jak postępować w przypadku wystąpienia RMPB ?

• Ogranicz czynności angażujące tłocznię brzuszną (czyli napięcie mięśni, które powoduje wzrost ciśnienia i działanie na narządy jamy brzusznej):

- unikaj nadmiernego parcia podczas wypróżniania,

- nie dźwigaj ciężkich rzeczy,

- napnij mięsień poprzeczny przed kichnięciem, kaszlem (fizjoterapeuta powinien Cię tego nauczyć).

• Wstawaj z łóżka/fotela BOKIEM.
• Unikaj pozycji, w których pojawia się uwypuklenie (np. odchylanie tułowia do tyłu).
• Nie rozciągaj brzucha (mostek itp.).
• Jeśli jesteś w ciąży to unikaj pozycji, w których ciężka macica może napierać na kresę (przednią ścianę brzucha) - np. klęk podparty.
• Nie wykonuj ćwiczeń na mięśnie brzucha (proste i skośne) na własną rękę!
• Pomyśl o wizycie u specjalisty.

Fizjoterapeuta nauczy Cię, jak w bezpieczny sposób pracować a przede wszystkim pokaże, jak aktywować bardzo ważny mięsień - poprzeczny brzucha! Nie traktuj tego jak trening, lecz jak rehabilitację. Niektóre ćwiczenia można wykonywać już od 3-4 doby po porodzie i nie mówimy tu o klasycznych brzuszkach. Zaufaj osobie, która się na tym zna. Zalecone przez specjalistę zadania raczej nie będą efektowne ale z pewnością efektywne - zwłaszcza w okresie połogu!

Przy rozejściu można się również wspomóc kinesiology tapingiem. Są to plastry, które na ogół kojarzą się ze sportowcami ale można je stosować również u kobiet w ciąży! Nie są nasączone lekiem i Twój maluszek jest bezpieczny w 100%. Aplikacje wykonywane są bezpośrednio na skórę, nie ograniczają ruchu, przepuszczają powietrze a także można się z nimi kąpać. Stosuje się je także przy dolegliwościach bólowych czy obrzękach, które w czasie ciąży często się niestety pojawiają.

Mam nadzieję, że artykuł ten pomógł Ci w zidentyfikowaniu problemu i da światło na to, że naprawdę z rozstępem można walczyć. Ciekawa jestem ilu z Was dotyczy/ł ten problem?

Zdjęcie: Fotolia.pl All rights reserved

Autor