Po 3-4 tygodniu życia u wielu noworodków pojawiają się wypryski na buzi, które budzą u rodziców silny niepokój. Trądzik niemowlęcy bywa mylony z alergią, uczuleniem na białka mleka krowiego lub potówkami. Tymczasem trądzik niemowlęcy to dość powszechna dolegliwość. Występuje u co 5 niemowlaka.
Spis treści:
Co wywołuje trądzik niemowlęcy
Jak odróżnić trądzik niemowlęcy od skazy białkowej
Czerwone krostki, zlokalizowane głównie na policzkach, czasem na brodzie i czole. Mogą przechodzić (ale już w mniejszym natężeniu) na szyję i dekolt. Plamki, grudki, czasem zakończone białym czubkiem. To najprawdopodobniej trądzik niemowlęcy. Pojawia się zwykle w okolicach 3-4 tygodnia życia noworodka. Częściej u chłopców i częściej u dzieci karmionych naturalnie. Przyczyną są hormony, które przedostały się z łożyska do krwi dziecka i wciąż w niej krążą. Część hormonów mama przekazuje maluchowi także w mleku.
W okolicach pierwszego miesiąca życia dziecka, na jego twarzy pojawić się mogą wypryski, zaczerwienienia, grudki. Ich wygląd zmienia się – zaogniają się od ciepła, a bledną na przykład na spacerze. Mogą pojawiać się białawe czubki na krostkach. Czasem przez uszkodzony naskórek dojść może do nadkażenia tych zmian. Jeśli pojawia się stan zapalny i zmiany ropne – sprawa wymaga konsultacji lekarskiej. Najprawdopodobniej konieczna będzie kuracja maścią z antybiotykiem. Jeśli jednak zmiany sprowadzają się jedynie do zaczerwienienia, krostek i grudek, można spokojnie czekać na to aż trądzik niemowlęcy sam minie. W domowych warunkach trądzik leczymy zachowawczo.
Dopóki zmiany skórne nie zostaną nadkażone, co zdarza się dość rzadko, leczenie trądziku niemowlęcego można sprowadzić do łagodnej pielęgnacji buzi dziecka. Przede wszystkim należy utrzymywać buzię z trądzikiem w czystości. Ponieważ w powstawaniu zmian biorą udział gruczoły łojowe i to ich nieuregulowana praca jest główną przyczyną problemu, nie powinno się stosować na trądzik niemowlęcy mocno natłuszczających, ciężkich kosmetyków. Wystarczy raz dziennie przemyć buzię ciepłą przegotowaną wodą na jałowej gazie. Jeśli skóra wydaje się sucha i ściągnięta, można ją delikatnie nawilżyć kremem przeznaczonym dla niemowląt od pierwszego dnia życia. Buzia powinna być czysta i sucha, dlatego jeśli dziecko ulewa, ślini się, należy pilnować higieny. Namnażające się bakterie mogą przyczynić się do powstania stanu zapalnego. Niebezpiecznym powikłaniem trądziku niemowlęcego mogą być torbiele lub ropnie.
Kiedy leczenie wymaga interwencji lekarskiej, zwykle przepisywana jest erytromycyna w żelu lub płynie. Na łagodniejsze zmiany lekarze polecają maść na trądzik niemowlęcy (m.in cynkową). Nierzadko wypisywane są leki recepturowe.
U większości niemowląt cera poprawia się po 3 miesiącu życia. Niepokój powinno wzbudzić, jeśli po 6 miesiącu zmiany wciąż występują. Istotne jest, że trądzik niemowlęcy może okresowo się wyciszać i powracać. Dodatkowo, jeśli niemowlę jest często przegrzewane, może pojawić się świąd skóry, co z kolei może skutkować drapaniem i zainfekowaniem zmian.
Hormony przekazywane w ostatnich tygodniach ciąży stymulują gruczoły łojowe. Zaraz po narodzinach u niemowląt wydzielanie łoju jest dość duże. Dzieje się tak za sprawą stymulacji androgennej, a to właśnie androgeny kontrolują działanie gruczołów łojowych. Z czasem problem trądziku znika, a pojawia się ponownie w okresie dorastania, kiedy to znów następuje zwiększenie poziomu androgenów w organizmie.
Trądzik niemowlęcy występuje na twarzy dziecka. Może w niewielkim stopniu przechodzić na szyję i dekolt i ma postać krostek. Skaza białkowa u niemowlaka to alergia na białka mleka krowiego. Jednym z jej z charakterystycznych objawów są zmiany na policzkach – są to zwykle suche, połyskujące zmiany, łuszczące się placki, które rozdrapane tworzą strupki. Rozdrapane zmiany uczuleniowe mogą nawet krwawić. Towarzyszą im zwykle przesuszenia lub wysypka również w okolicach zgięć łokci oraz kolan. A co najważniejsze, jak każdej alergii pokarmowej, towarzyszą jej objawy ze strony układu pokarmowego. Co istotne, zmiany alergiczne dobrze reagują na natłuszczanie, szczególnie, że alergii na białka mleka krowiego może towarzyszyć Atopowe Zapalenie Skóry. Natomiast trądzik niemowlęcy nie powinien być natłuszczany, jego objawy po natłuszczeniu nasilają się.
z wykształcenia kulturoznawczyni, z zawodu dziennikarka i redaktorka o niecodziennym hobby: doradczyni noszenia dzieci w chustach i nosidłach miękkich. Współautorka książki "Notatki z rodzicielstwa bliskości" (Wyd. Harmonia 2018). Mama Hani i Zosi, redaktorka portalu Dzidziusiowo.pl w latach 2018-2020.