Skóra niemowlaka jest przysłowiowo gładka i miękka. Niestety nie zawsze. Zdarza się, że pojawiają się na niej zmiany skórne: grudki, krostki i plamki. Mimo że większość jest niegroźna i nie wymaga leczenia, i tak wszystkie budzą niepokój rodziców. Jak wyglądają najczęstsze zmiany skórne u noworodków i z którymi udać się do lekarza?
Potówki to bardzo częsta przypadłość maluszków. To drobne pęcherzyki wypełnione przezroczystym płynem, z czasem przybierające kolor czerwony. Pojawiają się w wyniku nadmiernego przegrzania i najczęściej występują w miejscach gdzie dziecko się poci: w pachwinach, na plecach, na szyi i karku, w fałdach skóry. Receptą na potówki jest oczywiście unikanie przegrzewania dziecka. Jeśli już się pojawią nie należy ich nawilżać, pomaga też kąpiel z krochmalem.
Trądzik noworodkowy wyglądem przypomina potówki. Może być niewielki lub pokrywać znaczne obszary ciała, szczególnie na twarzy, czole, policzkach i szyi, tworząc jakby tarkę z krostek. W miejscach ogrzanych krostki są bardziej widoczne, ostro zaczerwienione (np. policzek, na którym dziecko spało), a na schłodzonej skórze zdają się znikać. Przyczyna powstania trądziku noworodkowego nie jest do końca znana. Prawdopodobnie jest to wpływ hormonów matki. Pojawiają się w pierwszych miesiącach życia, utrzymują od kilku dni, do kilku tygodni, potem zanikają samoistnie. Zazwyczaj nie wymagają konsultacji z lekarzem.
Pieluszkowe zapalenie skóry to podrażnienie spowodowane działaniem moczu i kału dziecka oraz braku dostępu powietrza do tzw. okolicy pieluszkowej (okolice odbytu i narządów rodnych dziecka). Początkowo jest to piekące, zaczerwienione odparzenie, które dość łatwo znika po zastosowaniu maści z cynkiem. Nie zaleczone na czas lub długo nie ustępujące może przejść w bolesne nadżerki, często nadkażone grzybami lub drożdżami. Ponieważ wszystkie zapalenia skóry mogą być groźne, reagować należy szybko. Jeśli stwierdzimy pieluszkowe zapalenie skóry u dziecka należy zwróć szczególną uwagę na higienę malucha, częste zmiany pieluchy (z myciem przegotowaną wodą i jałowymi gazikami), wietrzenie pupy (pozwalanie dziecku na zabawę na golasa) i smarowanie kremami na odparzenia. W razie pogarszającego się stanu należy koniecznie szukać pomocy u lekarza.
Atopowe zapalenie skóry (AZS) to choroba o podłożu alergicznym. Może przybrać postać grudek, bąbli różnego rozmiaru, zaczerwienienia, świądu, suchej, łuszczącej się skóra, która swędzi i pęka. Uczulenie u niemowląt mogą spowodować przeróżne alergeny: jedzenie, detergenty stosowane do prania, kosmetyki czy pyłki roślin. Najczęściej atopowe zapalenie skóry występuje na twarzy oraz zgięciu kolan i łokci, ale może dotykać całego ciała. Znalezienie przyczyny bywa niezwykle trudne i wymaga wsparcia doświadczonego pediatry lub alergologa.
Rumień toksyczny noworodków pojawia się na 2. -3. dni po porodzie i przybiera postać czerwonych plam, w obrębie których tworzą się drobne krostki. Ustępuje samoistnie po kilku dniach, choć zdarza się, że nawraca przez kilka tygodni.
Ciemieniucha to żółte, łuskowate zmiany obejmujące owłosioną skórę głowy, powstające w wyniku nadmiernej produkcji łoju i rogowacenia naskórka. Jest bezbolesna i po jakimś czasie mija. Wymaga jednak starannej pielęgnacji, głównie natłuszczania i usuwania zmiękczonych łusek.
Pamiętajmy, że szukania pomocy u lekarza wymagają wszystkie wysypki u dzieci, którym towarzyszy złe samopoczucie, podniesiona temperatura, biegunka lub wymioty. Poza tym warto skonsultować zmiany utrzymujące się na skórze dłuższy czas lub te, które po prostu mocno nas martwią. Lepiej pójść do lekarza niż zastanawiać się po nocach czy z dzieckiem na pewno wszystko dobrze.
Zdjęcie: Fotolia fot. by © Iosif Szasz-Fabian
Z zawodu jest nauczycielką w małej wiejskiej szkole. Pasjonuje się metodami nauki przez zabawę i wszelkimi metodami wychowania oraz nauczania (głównie metodą Marii Montessori, edukacją domową i wczesną edukacją małego dziecka). Prywatnie mama trójki dzieci, dzięki którym nauczyła się, co to znaczy, że "każde dziecko jest inne". Uwielbia książki, kawę i góry. Prowadzi bloga o gadżetach dla mam i dzieci www.gadzetomama.pl