Suchość pochwy to problem kojarzony najczęściej ze starszymi kobietami. W rzeczywistości może utrudniać funkcjonowanie niejednej kobiecie niezależnie od wieku, także młodszym paniom. Ta pozornie "drobna dolegliwość" często powoduje dyskomfort i ból podczas stosunku płciowego. Jakie są przyczyny suchości pochwy, do jakich skutków może prowadzić ten stan i czy istnieją jakieś skuteczne metody leczenia suchości pochwy?
Substancjami wpływającymi na prawidłowe nawilżenie wnętrza pochwy są hormony płciowe – estrogeny. To właśnie zaburzenia dotyczące ich ilości stanowią podstawową przyczynę suchości pochwy. Zmniejszenie ilości estrogenów obserwuje się przede wszystkim u kobiet, które wchodzą w okres menopauzalny – to właśnie z tego powodu suchość pochwy traktowana jest jako dolegliwość typowa raczej dla dojrzałych pań.
Jak się okazuje zmniejszone ilości estrogenów u kobiet mogą być związane nie tylko z przechodzeniem menopauzy. Innymi pacjentkami, które mogą zmagać się z suchością pochwy, są kobiety ciężarne oraz te karmiące piersią – u nich również dochodzi do spadku stężenia tych hormonów płciowych i, co za tym idzie, do zmniejszenia nawilżenia środowiska wnętrza pochwy.
Jako inne przyczyny suchości pochwy wymienić można:
Nie bez znaczenia jest także przebieg stosunku płciowego. Otóż w przypadku, kiedy gra wstępna trwa zbyt krótko lub też nie doprowadza ona do wystąpienia pobudzenia u kobiety, wtedy może nie dochodzić do wydzielania odpowiedniej ilości śluzu i ostatecznie pacjentka również może zmagać się z suchością pochwy.
Suchość pochwy u różnych pacjentek może przebiegać odmiennie. U jednej kobiety problem może występować tylko podczas aktywności płciowej, inna może z kolei borykać się z nim zasadniczo przez cały czas. Zapewne dość jasne jest to, że niedostateczna wilgotność dróg rodnych związana jest z problemami natury seksualnej – kobiecie z suchością pochwy kontakty płciowe mogą sprawiać ból i znaczny dyskomfort (miewają one niekiedy takie natężenie, że kobieta może znacznie ograniczyć lub nawet całkowicie zrezygnować ze współżycia).
Suchość pochwy związana jest jednak nie tylko z problemami podczas aktywności seksualnej. Cechami charakterystycznymi dla tego zaburzenia są również:
Nieprawidłowy poziom nawilżenia nie tylko utrudnia współżycie, ale i powoduje codzienny dyskomfort. Niektóre kobiety oprócz bólu podczas uprawiania seksu odczuwają także pieczenie i ból przy poruszaniu.
Już samo to, że przez suchość pochwy kobieta będzie unikała współżycia, może stanowić poważny problem. Często przecież prowadzi to do różnych konfliktów w związku. Niedostateczne nawilżenie pochwy może jednak skutkować również i problemami czysto zdrowotnymi.
W związku z suchością pochwy pojawia się zwiększona tendencja do występowania uszkodzeń delikatnych tkanek tej części układu rozrodczego. Przez nie właśnie cierpiąca na tą dolegliwość kobieta znajduje się w grupie zwiększonego ryzyka różnych zakażeń – dotyczy to zarówno bakteryjnych zakażeń układu moczowego, ale i groźba w tym przypadku związana jest ze zwiększoną możliwością zakażenia się tak groźnym patogenem, jakim jest wirus HIV.
Z suchością pochwy można próbować walczyć samodzielnie lub oczywiście przy pomocy lekarza. W pierwszym przypadku mowa jest o lubrykantach (substancjach nawilżających), które są dość szeroko dostępne w wielu różnych sklepach. To, że lubrykant można kupić bez recepty, nie oznacza jednak, że można sięgnąć ze sklepowej półki po dowolny z tych produktów – poszczególne lubrykanty różnią się bowiem substancją bazową. Obecnie najpopularniejsze są lubrykanty na bazie silikonu oraz wody – te ostatnie są najbardziej polecane pacjentkom z suchością pochwy ze względu na to, że są one najdelikatniejsze i najbezpieczniejsze dla tak delikatnego środowiska, jakimi są kobiece okolice intymne.
Pamiętać należy o tym, że lubrykanty rzeczywiście mogą przynosić ulgę, jednakże jest to ulga tylko tymczasowa. Przecież nawilżacze nie niwelują przyczyny wystąpienia problemu u pacjentki, a jedynie eliminują jej skutki uboczne. To właśnie z tego względu kobietom borykającym się z suchością pochwy polecić można wizytę u ginekologa. O ile u kobiet ciężarnych czy karmiących piersią (oczywiście po rozwiązaniu ciąży / zakończeniu karmienia) – problem może ustąpić samoistnie, tak już u kobiet w wieku menopauzalnym zazwyczaj tak się nie zdarza.
Ginekolog przeprowadzi dokładne badanie ginekologiczne i w razie stwierdzenia ku temu wskazań, będzie mógł zaproponować pacjentce farmakologiczne leczenie suchości pochwy. W tym celu wykorzystywane są estrogeny, czyli dokładnie te substancje, których brak doprowadził do niedostatecznego nawilżenia wnętrza pochwy. Stosowane one mogą być zarówno miejscowo (np. w postaci dopochwowych kremów z estrogenami), czy też doustnie jako hormonalna terapia zastępcza:
Uwaga! Kobiety cierpiące na suchość pochwy, nie powinny używać tamponów podczas menstruacji.
Suchości pochwy nie zawsze da się zapobiec – ciężko jest bowiem chociażby sprawić, żeby menopauza nie wystąpiła i żeby nie doszło przez to do zmniejszenia ilości estrogenów w organizmie. Możliwe jest jednak wpływanie na inne przyczyny suchości pochwy:
Ogólny wniosek jest jeden: panie, które podejrzewają u siebie suchość pochwy, nie powinny się wstydzić swojej przypadłości ani zwlekać z wizytą u lekarza. Dolegliwość ta może znacząco obniżyć komfort ich codziennego funkcjonowania, a przecież istnieją tak naprawdę nieskomplikowane i proste sposoby na to, aby się jej pozbyć.
Zdjęcie: Fotolia fot by © argo74
Jestem absolwentem Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Spośród wszystkich medycznych specjalności najbardziej interesują mnie aspekty związane z pediatrią i psychiatrią – planuję specjalizować się w psychiatrii dzieci i młodzieży. Wolne chwile spędzam na czytaniu (nie tylko medycznych pozycji ) oraz staram się jak najwięcej czasu spędzać na świeżym powietrzu – jazda na rowerze czy spacery najlepiej mnie relaksują.