Data publikacji:

Znaczenie dotyku matki w prawidłowym rozwoju dziecka

Autor: Maria Szadkowska

Dotyk jest jedynym zmysłem uniwersalnym, który rozwija się w łonie matki od 7. tygodnia ciąży jako pierwszy. Jest on ściśle powiązany z odczuwaniem m.in. bólu, ruchu, nacisku. Zmysł ten wpływa na całokształt prawidłowego rozwoju maluszka, a także na umiejętność poznawania świata. Kształtuje on sferę neurofizjologii dziecka, stymuluje jego rozwój fizyczny, psychiczny, a także zdolności emocjonalne, poznawcze i adaptacyjne.

 

znaczenie-dotyku-z-rozwoju-dziecka-rozwoj-550x350

 

Moc dotyku w ciąży i po narodzinach

Nawiązanie pierwszego kontaktu z dzieckiem wskazane jest jeszcze przed jego narodzinami, gdy przebywa ono w łonie matki. Nic więc dziwnego, że matki instynktownie głaszczą brzuch i czule do niego mówią. Za pomocą masażu brzucha i jego dotyku, dziecko staje się pobudzone i odbiera sygnały z zewnątrz, a po pewnym czasie samo wysyła sygnały do matki. Poprzez ruchy i umiejscowienie maluszka, matka uczy się rozpoznawania stanu emocjonalnego dziecka czy jest ono zadowolone czy też niespokojne. Ten pierwszy kontakt z jeszcze nienarodzoną istotą jest podstawą do rozwoju więzi emocjonalnych oraz pewniejszego postępowania z noworodkiem po jego urodzeniu.

Po narodzinach moc dotyku nie gaśnie, wręcz przeciwnie. Aby dziecko mogło się prawidłowo rozwijać, należy budować więzi, poczucie bliskości i bezpieczeństwa od pierwszych dni jego życia. Receptory dotyku znajdują się prawie na całym ciele człowieka, począwszy od opuszków palców po usta i plecy. Wiele badań naukowych potwierdza fakt, że dzieci noszone na rękach, tulone i głaskane, są spokojniejsze i lepiej się rozwijają od tych, u których potrzeba dotyku nie została wystarczająco zaspokojona.

 

Jak budować więź z dzieckiem poprzez dotyk?

Jednym ze sposobów nawiązania bliskości jest masaż. Stanowi swego rodzaju rytuał budujący więź między dzieckiem, a rodzicami. Dzięki masażowi dziecko uczy się, że dotyk jest formą wyrażania uczucia i znakiem bezpieczeństwa. Dziecko masowane, czule dotykane, jest bardziej pogodne, a kontakt fizyczny kojarzy mu się z miłością.

  • Kąpiel może być czasem szczególnym zarówno dla dziecka, jak i rodziców. To nie tylko czynność higieniczno-pielęgnacyjna, ale czas na bliskość i budowanie kontaktu. W codziennej bieganinie warto zarezerwować trzy kwadranse na kąpiel swojej pociechy.
  • Kołysanie stymuluje rozwój błędnika, zwiększa poczucie bezpieczeństwa u dziecka i ma pozytywny wpływ na jego emocjonalny rozwój. Ponadto kołysanie kojarzy się niemowlęciu ze stanem, jaki doznawał w brzuchu mamy, stąd też kołysanie jest czynnością naturalną i uspokajającą.
  • Wspólna zabawa daje nie tylko wiele przyjemności i radości, pogłębia też  więzi między dzieckiem, a rodzicem oraz odgrywa rolę zarówno sferze fizycznej (wspomaga rozwój mięśni i sprawności manualnej), społecznej (uczy określonych zachowań, współpracy, nawiązywania kontaktu z innymi), poznawczej (uczy rozpoznawania i postrzegania kształtów, kolorów, rozmiarów).
  • Śpiewanie kołysanek ma korzystny wpływ na rozwój połączeń pomiędzy obiema półkulami mózgu. Kojący głos mamy i taty działa zbawiennie na maluszka, pozwala spokojnie zasnąć i przenieść w świat marzeń sennych.

 

Znaczenie bliskości dla prawidłowego rozwoju

Nawiązanie bliskości jest kluczowe dla prawidłowego rozwoju dziecka. U dziecka, które w pierwszych dniach życia doznaje dużo ciepła, bliskości i dotyku matki, zaobserwować można lepsze samopoczucie oraz w późniejszym okresie lepiej wykształconą umiejętność okazywania uczuć i usamodzielnienia się.


Znaczenie dotyku ma nie tylko podłoże psychologiczne, ale też zdrowotne i terapeutyczne. Szczególnie w trudnych sytuacjach, gdy dziecko jest niespokojne, rozdrażnione, dużo płacze lub jest chore, potrzeba dotyku, bliskości i zapachu matki jest niezwykle silna i należy ją zaspokoić. W tej sytuacji często sprawdza się bezpośredni kontakt dziecka ze skórą matki, tzw. „kangurowanie”, głaskanie, masaże oraz utulanie.

Czynności te dają poczucie bezpieczeństwa, relaksują i wyciszają. Dotyk sprzyja wydzielaniu substancji chemicznych w mózgu, tj. hormonu wzrostu, co przyspiesza rozwój fizyczny, a także usprawnia funkcjonowanie układu oddechowego, odpornościowego i krążenia. Wiele analiz badań pozwala wnioskować, że brak dotyku niesie ze sobą negatywne i poważne konsekwencje dla zdrowia i rozwoju dziecka. Niemowlęta pomimo zaspokojonych podstawowych potrzeb biologicznych, które są pozbawione kontaktu fizycznego i okazywanych uczuć, cierpią i rozwijają się nieprawidłowo. 


Kontakt  fizyczny przy zabawie, ma również dobroczynne działanie, m.in. odpręża, daje wiele przyjemności, powodów do uśmiechu i radości. Zabawy nastawione na relacje z rodzicem i jednoczesny bliski kontakt, wpływają zarówno na rozwój poznawczy, jak i kształtowanie osobowości. Dobrym pretekstem do nawiązania bliskości jest dotyk podczas kąpieli, którego nie sposób uniknąć podczas pielęgnacji skóry maluszka.


Zatem ciepły dotyk matki działa dwutorowo, wpływa pozytywnie zarówno na rozwój psychofizyczny niemowlęcia, jak i kształtuje społeczne umiejętności oraz rozwój emocjonalny. Jest niczym balsam, który ukoi ból i płacz, uspokoi i pozwoli maluszkowi usnąć, a co najważniejsze świadczy o miłości rodziców.

 

Materiał prasowy Oilatum Soft

Zdjęcie: Fotolia fot. by © Brebca


Autor

Maria Szadkowska

Studentka prawa i dziennikarka.  Pasjonatka gór i tańca. Wolne od pracy i nauki chwile spędza w towarzystwie przyjaciół lub dobrych książek.

Komentarze
18-10-2018
Ocena:
Tego nie da się zastąpić
witamina d dla noworodka

Jaka witamina D dla noworodka będzie najlepsza? Jak podawać?

2024-07-22
Witamina D odgrywa kluczową rolę w prawidłowym rozwoju noworodków. Jest niezbędna do utrzymania zdrowych kości i zębów, wspiera też prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Jednakże, wielu rodziców zastanawia się, jaka witamina D dla noworodka będzie najlepsza i jak ją odpowiednio podawać. Poniżej znajdziesz najważniejsze informacje na temat suplementacji witaminy D u najmłodszych pociech.
niemowlak w samolocie

Niemowlak w samolocie. Jak się przygotować do lotu z dzieckiem?

2024-06-13
Podróżowanie z niemowlakiem w samolocie może być stresującym przeżyciem, jednak zdecydowanie nie masz powodów do obaw. Pamiętając o kilku sprawach, Twój lot może przebiec gładko i bez większych przeszkód. W poniższym artykule przedstawimy kilka wskazówek, jak przygotować się do lotu z dzieckiem. Wdrażając je w życie, Twój lot z niemowlakiem będzie bezproblemowy i przyjemny zarówno dla ciebie, jak i dla twojego dziecka..
Pieluszkowe zapalenie skóry

Pieluszkowe zapalenie skóry: przyczyny, objawy i sposoby leczenia

2024-02-23
Pieluszkowe zapalenie skóry to bardzo częsty problem, który dotyka niemowląt noszących pieluchę, a więc z reguły tych, które nie ukończyły jeszcze drugiego roku życia. Na jego pojawienie się powinien być przygotowany każdy rodzic, gdyż zapalenie może pojawić się nawet kilkanaście razy w okresie pieluchowania. Podpowiadamy, jak rozpoznać pierwsze objawy problemu, jak go leczyć, a także mu zapobiegać.
pierwsze buty dla dziecka

Pierwsze buty dla dziecka: jakie wybrać? Ranking produktów

2024-02-09
Zakup pierwszych butów do chodzenia dla dziecka to nie lada wyzwanie. Aby stopy malca rozwijały się prawidłowo, a chodzenie było komfortowe, należy spojrzeć na wybrane obuwie pod aż kilkoma względami – dla przykładu podeszwa powinna być elastyczna, cholewka niska, a zapiętek dobrze dopasowany.  Wyjaśniamy, na co jeszcze zwrócić uwagę, kupując pierwsze buty dla dziecka. Ranking, który znajdziesz na końcu artykułu, również ułatwi ci podjęcie ostatecznej decyzji zakupowej.
pleśniawki u noworodka

Pleśniawki u noworodka: jakie są przyczyny i jak się ich pozbyć?

2024-02-02
Pleśniawki u noworodka to dość częsta i – niestety, bolesna przypadłość, która jest efektem zakażenia grzybicznego. Pleśniawki przypominają wyglądem niegroźny i naturalny nalot z mleka, jednak w przeciwieństwie do nalotu, nie można ich z łatwością zmyć. Zazwyczaj pojawiają się na języku, dziąsłach i na podniebieniu, mają nieregularne kształty oraz rożne wielkości. Na pleśniawki u noworodka najczęściej stosuje się leki przeciwgrzybiczne, takie jak nystatyna albo flukonazol.
odruch moro

Odruch Moro: jak wspomóc rozwój swojego niemowlaka

2024-01-31
Chociaż odruch Moro u dziecka niepokoi wielu rodziców, to zazwyczaj nie świadczy o niczym niebezpiecznym. To jeden z odruchów pierwotnych, który pojawia się podobnie jak odruch Babińskiego. Jednak jak właściwie wygląda odruch Moro, kiedy zanika i co zrobić, kiedy pojawia się podczas snu? W jakich sytuacjach odruch Moro powinien zaniepokoić? Na wszystkie te pytania odpowiadamy w poniższym artykule. Zapraszamy do lektury!
grzybica pieluszkowa

Grzybica pieluszkowa: skuteczne rozwiązania i produkty dla zdrowej skóry twojego malucha

2024-01-29
Skóra maluszków jest bardzo cienka, delikatna i wrażliwa, przez to jest znacznie bardziej podatna również podrażnienia oraz występowanie stanów zapalanych. Naruszeniu bariery ochronnej sprzyja również stosowanie pampersów – okolice intymne pozostają przez długi czas wilgotne, a materiał pieluszki powoduje zwiększone tarcie. Jeśli dołożymy do tego nieodpowiednią pielęgnację, może dojść do grzybicy pieluszkowej czy też pieluszkowego zapalenia skóra. Jak zatem zadbać o prawidłową pielęgnację okolic intymnych u maluszka? Po czym poznać, że mamy do czynienia z PZS? Odpowiedzi czekają w poniższym artykule.